Xələfli A. A



Yüklə 2,8 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə72/100
tarix06.02.2018
ölçüsü2,8 Kb.
#26718
1   ...   68   69   70   71   72   73   74   75   ...   100

 
251 
сисtеmиндян  исtифадя  олундугда  ялагя  йараtmаг  цчцн  нагилляри 
радиосtансийаларла  явяз  едирляр  ки,  бу  да  чюл  ишляринин 
mящсулдарлыьыны арtырыр. 
 
    § 78. Профиллярдя ишин тяшкили вя tящлцкясизлик tехникасы 
Профилдя  сейсmик  ишляр  ашаьыдакы  ардыъыллыгла  апарылыр.  йерли 
шяраиtя  уйьун  олараг  яввялъядян  эеодезийа  шябякясиндя 
парtлайыш  йери  вя  сейсmик  гябуледиъилярин  йери  гейд  олунур,  со-
нра 5-100 m дяринлийиндя парtлайыш гуйусу газылыр. Гуйунун диби 
tорпаг гаtындан дяриндя, йяни ана сцхурун цсt гаtындан ашаьы-
да олmалыдыр. Парtлайыш цчцн щазырланmыш профиля парtлайыш апаран 
бригада вя сейсmик иши апаран бригада бирликдя эялирляр. Щяр ики 
бригада бирликдя операtорун рящбяр 
 
лийи  алtында  ишляйирляр,  биринъи  нювбядя  операtорла  бу  бригадалар 
арасында  tелефон,  йахуд  да  радио  ялагяси  йарадылыр.  Операtорла 
парtлайыш  mянtягяси  арасында  ялагя  tякъя  иш  цчцн  данышыглар 
апарmаг цчцн йох, илк нювбядя парtлайышын баш вердийи аны гейд 
еtmяк  цчцндур.  Сейсmик  бригада  сейсmик  гябуледиъиляри  йеря 
санъырлар, йахуд да Йерин  сяtщиндя йерляшдирирляр. Гябуледиъиляр 
нюmрялянир,  щяmишя  ейни  нюmряли  гябуледичи  сtансийанын  ейни 
нюмряли каналына бирляшдирилир. 
Эюрцлян ишин кейфиййяtини йохлаmаг цчцн ики-цч парtлайышдан 
сонра йазыны tякрар едиб визуал олараг гийmяtляндирирляр. Йазынын 
tякрары  ъищазларын  сечилmиш  ейни  кямиййятляриндя  апарылыр,  бунун 
кюmяйи иля яввял йазылан няtиъялярин дцз олуб-олmадыьыны гийmяt-
ляндирирляр  (сечилян  кямиййятлярин  дцз  олуб-олmаmасы  йохланылыр, 
филtрляр,  эцъляндирmя  яmсалы  вя  с.).  Илк  tящлил  цчцн  йазынын 
tякрарланmасы щяmин эцн ишин сонунда профилдя апарылыр. 
Сейсmик  ахtарыш  ишляриндя  tехники  tящлцкясизлик  гайдалары  вя 
инсtруксийалары ясас tуtулmалыдыр. Илк нювбядя эеоложи ахtарыш ишля-
ри  цчцн  tехники  tящлцкясизлик  гайдасына  tаm  риайяt  олунmалыдыр. 
Парtлайыш  tящлцкясизлийиня  ися  бир  гайда  олараг  щаmы  риайяt 
еtmялидmр. 


 
252 
Гурьулар  гурашдырылыб  йол  щярякяt  гайдаларынын  tящлукя-
сизлийиня  риайяt  еtmяли  олан  няглиййаt  васиtяляри,  рабиtя  ялагяляри 
mцtляг ишя башлаmаmышдан габаг йохланmалыдыр. Mашынларын вя 
ъищазларын  ъяряйанла  ялагяси  олан  эювдяляринин  йерля 
бирляшдирилmяси mцtляг лазыmдыр. 
Ачыг щавада сейсmик апрараtларла иш апарылдыгда, она гуллуг 
едян ишчилярин иши илдырыm чахдыгда, эцълц йаьыш йаьанда, гарда, 
човьун олдукда  дярщал дайандырылmалыдыр. 
Сейсmик  чищаз  вя  лявазиmаtларын  йердя  йерляшдирилmяси  за-
mаны бир нечя шярtи нязяря алmаг лазыmдыр. 
1.  Ишчи  щейяtин  иш  йери  ящаtя  олундуьу  mцщиддя  щяр  ъцр 
tящлцкядян (tюкцлян даш,  йыхылан аьач вя с.) кянарда олmалыдыр 
вя mцщафизя олунmалыдыр. 
2. Ъищазлар вя лявазиmаtлар иш заmаны, ола билсин ки, tящлцкяли ся-
найе обйектляриня tохунсун, бу зоналар чох эцmан ки, елекtрик 
вериъи  
 
 
 
хяtляр нефt вя газ кяmярляри, йералtы кабел хяtляри вя с. ола биляр. 
Ишляр  йа  горунан  зоналардан  кянарда,  йа  да  бу  яразиляри 
исtисmар едян идарялярдян разылыг алынандан сонра апарылmалыдыр. 
3. Сейсmик ахtарыш ишляриндя исtещсалаt вясаиtляри яtраф mцщиtи 
горуmаг  цчцн  mювъуд  олан  ганунверичилийя  уйьун  олараг 
исtифадя олунmалыдыр. 
Сейсmик  ъищаз  вя  лявазиmаtларла  ишлядикдя  фасиля  заmаны 
ъюлдя  оtун  цзяриня  узанmаг  гадаьандыр.  Яввялъядян  яtраф 
tаmаmиля  нязярдян  кечирилиб  йохланmалыдыр.  Бцtцн  сейсmик 
лявазиmаt  вя  ъищазлара  mцtляг  шяхсляр  tящкиm  олунmалыдыр  вя 
сянядляшдирилmялидир.   
 
 
 
 


 
253 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
ХX ФЯСИЛ. СЕЙСМИК КЯШФИЙЙАТ ИШЛЯРИ ЦСУЛЛАРЫ 
 
§79. Якс олунан дальа цсулу 
Якс олунан дальа цсулу сейсmик ахtарышларда эениш исtифадя 
олунан цсуллардандыр. Бу цсул файдалы газынtыларын ахtарышында вя 
дягиг  кяшфиййатында  эениш  исtифадя  олунур.  Бу  цсул  гайыдан 
еласtик 
дальаларын 
гейд 
олунmасына 
ясасландыьындан, 
щяйяъанланmа  mянtягяси  йахынлыьында  даща  айдын  mцшащидя 
олунур,  ъцнки  бу  зонада  сынан  вя  чох  гаtлы  tякрар  якс  олунан 
дальалар (манея) йохдур. 
Сейсmик  ахtарышларда  парtлайыш  mянtягяси  ПM  иля  дальалары 
гябул  едян  mянtягянин  гаршылыглы  йерляшmясиня  mцшащидя  сис-


 
254 
теми  дейилир.  Mцшащидя  сисtеmи  чох  щалларда  узунуна  профилляр 
узяриндя апарылыр, беля щалда щяйяъанланmа mяркязи иля дальа-
лары  гябул  едян  mянtягя  бир  дцз  хяtt  узря  йерляшир  (шякил  86). 
Чох  аз  щалларда  узунуна  олmайан  профиллярдян  исtифадя  едирляр 
ки, бурада щяйяъанланmа mянtягяси гябуледиъи хяtдян кянар-
да галыр. 
Профилдя  сейсmик  гябуледиъиляр  йерляшдийи  щиссяйя  вя  бир 
щяйячанланmа  mянtягясинин  дальаларыны  гябул  едян  профилин 
щиссясиня  гябуледиъилярин  дураъаьы  (йерляшдийи)  дейилир,  ду-
раъагдан  кянарда  йерляшдирилмиш  гябуледиъиляр  арасындакы 
mясафяйя  гябулун  базасы  вя  йахуд  годографын  узунлуьу 
дейилир  Л.  Гоншу  гябуледиъиляр  арасындакы  mясафя 

х  гябулун 
(mцшащидянин)  аддыmы  адланыр.  Гябул  базасынын  гийmяtи 
адяtян  сейсmик  сtансийаларда  гябуледиъилярин  сайы  н  вя 
mцшащидянин аддыmы 

х иля tяйин олунур. 

х / Л=(н-л) 

х 
Сейсmик гябуледиъиляри адяtян профил бойу щяйяъананланmа 
mянtягяляри  арасындакы  mясафя  л  гядяр  йерини  дяйишдирирляр. 
Гоншу  щяйяъанланmа  mянtягяляри  арасындакы  mясафяйя 
щяйяъанланmанын  инtервалы  йахуд  да  парtлайышларарасы  инtервал 
дейилир. 
Сейсmик  ахtарышларда  чох  щалларда  еля  mцшащидя  системин-
дян исtифадя олунур ки, бу систем профилин  хейли щиссясиндя, ейни 
заmанда  tаm  профил  бойу  лазыmи  дальалары  mцшащидя  еtmяйя 
иmкан верир. 
 


Yüklə 2,8 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   68   69   70   71   72   73   74   75   ...   100




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə