www.elmler.net
-
Virtual İnternet R
esurs M
ərkəzi
Həcər Hüseynova "Nitqin inkişafına dair praktik məşğələlər"
223
223
223
XƏZƏR DƏNĠZĠ
Yer kürəsində ən böyük göldür. Dünya okeanı ilə
heç bir əlaqəsi yoxdur. Qədim mənbələrdə Xəzər dənizi
Gilan dənizi adlandırılmışdır. Suyun səviyyəsi dəyişkən-
dir, okean səviyyəsindən 28 m aşağıdır, sahəsi 380 min
km
2
-dir. Ən dərin yeri 1025 m-dir. Dənizin uzunluğu
1205 km, eni 554 km-dir. Dəniz neft-qaz yataqları ilə
zəngindir.
Дянизин мянбялярдя йцздян чох ады гейд олунмуш,
даща чох тарихян ятрафында мяскунлашмыш тайфаларын адлары
иля адландырылмышдыр: Хязяр дянизи, Эцрэан дянизи, Ъцръан
дянизи, Щяштярхан дянизи, Салйан дянизи, Каспи дянизи вя
с.
www.elmler.net
-
Virtual İnternet R
esurs M
ərkəzi
Həcər Hüseynova "Nitqin inkişafına dair praktik məşğələlər"
224
QOBUSTAN QAYAÜSTÜ
RƏSMLƏRĠ
Азярбайъан яразисиндя археоложи абидяляр комплек-
синин мцщафизя едилдийи горугдур. Горуг Гарабаь райо-
нунун Гобустан гясябясиндя, пайтахт Бакыдан 56 км
аралыда йерляшир. Бурада еляъя дя музей фяалиййят
эюстярир. Горугда, ясасян, Мезолит (орта даш дюврц)
абидяляри сярэилянир. Бурада маьаралар, булаглар вя с
вар. Гобустан адынын мяншяйи вя анламы барядя
онлардан ян чох ишлядилян фикир топонимин ъоьрафи
шяраитля баьлы йаранмасыдыр. Щямин фикря эюря, Гобустан
гобулар дийары, уъсуз-буъагсыз дцзянлик, сайсыз-щесабсыз
тяпяляр арасында торпаг учунтулардан ямяля эялмиш
йарьанлар вя дярялярдир.
www.elmler.net
-
Virtual İnternet R
esurs M
ərkəzi
Həcər Hüseynova "Nitqin inkişafına dair praktik məşğələlər"
225
225
225
BAKI BUXTASI
Bakı bulvarı 1909-cu ildə Bakı şəhər Dumasının qə-
rarı ilə salınıb. Mühəndisi Məmməd Həsən Hacınski
olub. Hazırda parkın uzunluğu 4 km-ə yaxındır. Azərbay-
can Respublikasının Prezidentinin sərəncamına əsasən,
yaxın 7 ildə Milli parkın sahəsi genişləndirilərək 25 km-ə
çatdırılmalıdır.
Бакы топониминин етимолоэийасы иля баьлы бир нечя
фикир вардыр:
1. Бадикубя „ кцлякли шящяр//кцлякляр шящяри.
2. Багу „ гядим тцрк дилляриндя «тяпя, йамаъ»
мянасында ишлянмишдир.
3. Багу//баку „ щцндцр йер, ъярэя тяпяляр мянасыны
билдирмишдир.
4. Бакан „ тайфа адыны якс етдирмишдир.
5. Бакы „ бахалы йер, мцшащидя мянтягяси
мянасында ишлянмишдир.
www.elmler.net
-
Virtual İnternet R
esurs M
ərkəzi
Həcər Hüseynova "Nitqin inkişafına dair praktik məşğələlər"
226
QIZ QALASI
Qız qalası Bakının, eləcə də Abşeronun möhtəşəm,
sirli memarlıq abidəsidir. Hündürlüyü 28 m, divarların
qalınlığı 5 m-dir. Qala 1964-cü ildən muzey kimi
fəaliyyət göstərir. 2000-ci ildə YUNESKO-nun
Ümumdünya irsi siyahısına salınmışdır. XII əsrə aid
edilsə də, qalanın IV-IV əsrlərdə tikilməsi ehtimal
olunur.
www.elmler.net
-
Virtual İnternet R
esurs M
ərkəzi
Həcər Hüseynova "Nitqin inkişafına dair praktik məşğələlər"
227
227
227
ġĠRVANġAHLAR SARAYI
XV əsrdə Şirvan şahı Xəlilullahın dövründə tikil-
mişdir. Bakının mərkəzində, İçərişəhərdə yerləşən saray
kompleksi Yaxın Şərqin ən görkəmli memarlıq abidələ-
rindən biridir. Kompleksə Şirvanşahlar sarayı, Divanxa-
na, Keyqubad məscidi, Şirvan məscidi (1441), Seyid
Yəhya Bakuvi türbəsi, Murad darvazası (1585), saray ha-
mamı və s daxildir. 1964-cü ildən muzey-qoruq kimi fəaliy-
yət göstərir. 2000-ci ildə YUNESKO tərəfindən İçərişəhər
və Qız qalası ilə birgə Ümumdünya mədəni irsi
siyahısına daxil edilmişdir.
www.elmler.net
-
Virtual İnternet R
esurs M
ərkəzi
Həcər Hüseynova "Nitqin inkişafına dair praktik məşğələlər"
228
YANAR DAĞ
Bakının unikal təbiət abidələrindən biridir. Abşero-
nun Məmmədli kəndi ərazisində, dağın ətəyində təbii qa-
zın çıxması nəticəsində alovlanan, tarixi bilinməyən bu
təbiət hadisəsi «Yanar dağ» adlanır. E.ə. yaşamış Heredot
Azərbaycana səhayət edərkən məşhur «Yanar dağ»da ol-
muş, onun yaxınlığındakı yaşayış məskənlərini «Qurd
yuvası» və «Kirməkinin» kimi göstərmişdir.
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 02.5.2007-ci il
tarixli sərəncamı ilə «Yanar dağ»ın ərazisi dövlət tarix-mə-
dəniyyət və təbiət qoruğu elan edilmişdir.
Dostları ilə paylaş: |