Яли Камали архивиндяки «Короьлу» дастанынын



Yüklə 1,48 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə41/71
tarix31.10.2018
ölçüsü1,48 Mb.
#76940
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   71

Par
əsarın  Bayburd  həsarından  parlıyub  (uçan) Beyrək boz 
ayəırına  bindi.  Qonur  atlı  Qazana  keəiə diyən Bəg Begnək  turı 
aygırına bindi. Saya darsəm dükətmə olməz. Qalın Oəuz bəgləri 
bindi. ələ taəə ələ ləəgər avə çıqdı.  
Kaf
ərin casusi casuslədi vardı kafərlər urgunı əökli Məlikə 
x
əbər verdi. Yeddi bin  qaftanın  ardı  yerenctəlü, yarmədən qarə 
sap
lu, sasi dinlü, din düəməni alacə atlu kafər bindi yıləadı dün 
bucaəından Qazan begin ordusuna gəldi, altun baə evlərin kafər-
l
ər  çarpdılar,  qazə bənzər  qızı-gəlini  çıqrıədırdılar,  tövlə-tövlə 
əəhbaz atlarını bindilər, qatar-qatar qızıl dəvələrini yetədilər, aəır 
x
əzinətini, bol aqçesini yaəmalədilər, qırq ince bellü qızile boyu 
uzun Burla Xatun yesir getdi. Qazan b
əgün  qarıcıq  almıə qarə 
d
əvə boynundan asılu getdi. Xan Qazanın oəlı Uruz beg üç yüz 
yigitl
ən əli baəlu boyını baəlu getdi. əlek qoca oəlı Sarı Qılmaə 
Qazan begün evi üz
ərində əəhid oldı. 
Qazanın bu iələrdən xəbəri yoq. 
Kaf
ər aydır: Begler Qazanın tövlə-tövlə əahbaz atlarını bilmi-
əüz, altun aqçasını yaəmalamıəuz. Qırq yigitlan oəlu Uruzı tutsaq 
etm
iəüz.  Qatar-qatar develerini yetəmiəüz,  qırq  incə bellü  qıznan 
Qazanın həlalını tütmıəız. Bu heyfləri biz Qazana etmiəüz, dedi. 
Kaf
ərin  biri  aydır:  Qazan  bəgdə bir  heyfimiz  qaldı.  əöklü 
M
əlik aydır: Mərə, Aznaur, nə heyfimiz qaldı. Kafər aydır: Qaza-
nın  Qopular Dərvəndində on  bin  qoyunı  vardır.  əol  qoyunları 
d
əxi götürsək Qazana ulu heyf edərik didi. əökli Məlik aydır: Altı 
yüz kaf
ər varsın gətürsin didi. 
Altı  yüz  kafər  atlandı  qoyunın  üzərinə iləar  vardı.  Gecə 
yatırkən Qaracıq əoban qarə qayəulu vaqeə gördi. Vaqeəsindən 
s
ərmərdi uru turdı. Qabangüci, Demirgüci – bu iki qardaəı yanına 
aldı  aəılın  qapusini  bərkitdi, üç yerdə dəpə kibi  taə yıədı,  ələ 
qüvv
ətli sapandın əlinə aldı. 
Nagahdan  Qaracıq  əobanın  üzərinə altı  yüz  kafər  qoyuldı. 
Kaf
ər aydır: 
Qaranqu ax
əam olanda qayəulu çoban 
Qarla yatmur yaəanda çaqmaqlu çoban 
Südi piniri bol qaymaqlu ç oban 
125 
 


Qazan begin denlügi altun ban evlerini biz yıqmıəuz, qariciq 
ana
sını biz götürmiəiz, aəır xəzinə bol aqçasıni biz yaəmalamiəüz. 
Qaza b
ənzər qızı gəlini biz yesir etmiəüz, Brə əoban araəından, ya-
qınından bəri gəlgil, baə endirib baəır basəıl biz kaferə səlam vergil, 
öldürm
əyelim, əökli Məlikə səni ilatalüm sana beglik adı verəlim. 
əoban aydır: 
ələ-qırı söyləmə mere itim kafər 
ətümilə bir yalaqda yundum içən azəun kafər 
Altundaki alaəa atun nə ögərsən 
Al
ə baəlu keçimcə gəlməz manna 
Baəındaəı tuəuləani nə əgərsən mərə kafir 
Baəımdaəı börkümçe gəlməz mana 
Altmıə tutam göndərini nə əgərsən murdan kafər 
Qızılcıc dəganəgimcə gəlməz mana 
Qızılcacını nə əgərsən mərə kafər 
əgri baəlu çomaəımca gəlməz mana 
Belind
ə toqsan oqun nə əgərsən mərə kafən 
ələ qollu sapanımca gəlməz mana 
əraəından  yəqinindən bərü gəlgil yigitlərin zərbini görgil 
andan ötgil, 
– dedi. 
Bit
əklif kafərlər at təpdilər, ox səpdilər. 
ərənlər urnı Qaracıq əoban sapanının əyasına taə qodı atdı. 
Birin atandan 
ikisin, üçin yıqdı, ikisin atanda üçin, dördün yıqdı. 
Kaf
ərlər gözünə qorxu  düədü.  Qaracıq  əoban  kafərin üç yüzini 
sapan  taəilə yerə buraxdı.  əki  qardaəı  uca  düədi,  əəhid  oldı.  əo-
banın taəı dükəndi, qoyun diməz, keçi diməz sabanın ayasına qor 
atar, kaf
əri yıqar. 
Kaf
ərin gözi qorqdı dünya-aləm kafərin baəına qaranku oldı, 
aydır: Yarımasun, yarçımasun bu çoban bizim  hepimiz qırar ol-
muə dedilər. Dəxi turmıyub qaçdılar. 
əoban  əəhid  olan  qardaəların  haqqına  qodı. Kafərlər  leəin-
d
ən bir böyük dapə yıədı çaqmaq çaqub od yaqdı dəxi kəpənək-
gind
ən  qurumsu  edüb  yarasına  basdı:  Yolın  qıyısın  alub  oturdu 
aəladı, sıqladı aydır: Salur Qazan, bəg Qazan ölümisən, dirimisən 
bu iələrdən xəbərin yoqmıdır, dedi. 
126 
 


M
əgər, xanım, ol gecə Qalın Oəuzun dövləti, Bayındır xanın 
köyküsi Ulaə oəlı Salur Qazan qara qayəulu vaqeə gördi, Sarmər-
di urı turdı, aydır: Bilirmisən, qarındaəım Qaragünə duəımdə nə 
göründi, qara qayəulu vaqeə gördüm yumrıəında malın əahın bə-
nim quəımı alur gördüm, gögdən ildırım aəban evim üzərinə əa-
q
ər gördim, dəvəm qara pusarlıq ordımın üzərinə tökülür gördüm, 
quduz qurtlar evimi d
əlir gördüm. Qara dəvəm aksam dir qurur 
gördüm. Qorəu kibi qara saçım odamaz gördüm, uzanıban gözimi 
örter gördüm. Bil
əgümdən on barmaəımı  qanda  gördüm.  Necə 
kim bu duəı gördüm əundan bərü əqlim, usım dirə bilmən, xanım 
qardaə mənim bu duəımı yorəıl manna dedi. 
Qaragün
ə aydır: 
Qara bulıt dedigin sənin dövlətindir. Qarile yaəmur dedigin 
l
əəkərdir. Saç qayəudur. Qan qarədir. Qalanın yorə bilməz, allah 
yorsun, dedi. 
Böyl
ə digəc Qazan aydır. Mənim avımı bozma ləəkərimi tə-
qitm
ə bən bu gün gög ata qaqərəm üç günlük yolı bir gündə alı-
ram öyl
ə olmadın yurdın üstinə varərəm əgər saədır, asandır ax-
əam olmadın genə bən sana gəlürəm. Ordım saə asan degil isə ba-
əınuza çarə edin. Mən dəxi getdim, dedi. Qonır atın mahmuzladi. 
Qazan b
əg mahmuzlədi yola getdi gəli-gəli yurdunın üzərinə 
g
əldi gördikim uçarda quzəun tazı tüəmüə yüranda qalmıə. 
Qazan beg burada yurdlan x
əbərləəmiə görəlim  xanın  nə 
x
əbərləəmiə, Qazan aydır: 
Qum qumlayım, quma yurdım 
Qulanla sıəın, keyikə qonəu yurdım 
S
əni yaəı nireden darılmıə gözəl yurdım 
Aə ban evim gələndə yurdı qalmıə 
Qaracıq anam oturında yeri qalmıə 
Oəlım Uruz ox atanda puta qalmıə 
Oəuz bəgləri at çapanda meydan qalmıə 
Qara mudbaq dikil
əndə ocaq qalmıə 
Bu  halları  gördigində Qazanın  qaradiymə gözləri qan-yaə 
toldı.  Qan  tumrıları  qaynadi,  qara  baəri  sarsildı  qarakür  atını 
önc
ələdi, kafər keçigi yola düədi, getdi. 
127 
 


Yüklə 1,48 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   71




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə