Яли Камали архивиндяки «Короьлу» дастанынын



Yüklə 1,48 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə44/71
tarix31.10.2018
ölçüsü1,48 Mb.
#76940
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   71

H
əmidlən Mərdin  qalasın  dəlüb  yıqan  dəmür  yaylı  Qıpçaq 
M
əlikə qan qusduran gəlübən Qazanın qızın ərliklə alan Oəuz aə 
saqqallu qocalari gör
əndə ol yigidi təhsinləyən al məxmuri  əal-
varlı, atı bəhri qotazlı Qaragünə oəlı Qarabudaq çaap yetdi. əal 
qılıcın, aəam Qazan yetdim, dedi. 
Bunun ardınca görəlim kimlər yetdi: 
Düstursızca Bayandır xanın yaəisin basan altmıə bin kafərə 
qan  qusduran  aə-boz  atının  yelisi  üzərində qar  turdıran  Qaflət 
Qo
ca  oəlı  əir  əəmsəddin çapar yetdi.  əal  qılıcın  aəam  Qazan 
yetdim, dedi. 
Bunun ardınca görəlim, xanım, kimlər yetdi: 
Parasarın Bayburd hasarından parlayıp uçan ap-alacə gərdə-
gin
ə qarəu gələn yeddi qızın Umudı Qalın Oəuz ayəırcısı, Qazan 
b
əgin  inaəı,  boz  ayqırlı  Beyrək  çapar  yetdi.  əal  qılıncın,  aəam 
Qazan yetdim, dedi. 
Bunun ardınca görəlim, xanım, kimlər yetdi: 
əaya çalmalu, çalqara quə ərdəmlü, qurqurma qoəqulu qula-
əı  altun  köpli  qalın  oəuz  bəglərini bir-bir  atından  yıqıcı  Qazlıq 
Qoca  oglı  Yek  Yekinek  çapar  yetdi.  əal  qılıcın  aəam  Qazan, 
yektdim, dedi. 
Bunun ardınca görelim, xanım kimlər yetdi: 
Altmıə örkec  dərisindən kürk eyləcə topuqlarını  örtməyən 
altı  ökəc dərisindən külah etsə qulaqlarini örtməyən  qolı,  budu 
x
ərancə,  uzun  baldırlı,  incə,  Qazan  begün  tayısı,  at  aəızlu  Uruz 
Qoca ç ap
ar yetdi. əap qılıəın bəgüm Qazan yetdim, dedi. 
Bunun ardınca görelim kimlər yetdi: 
Barıban  peyəəmbərin yüzini görən, gəlübən  Oəuzda  səba-
hasi olan acıəı tutanda bıqlarından qan çıqan, bıəı qanlu Bekdüz 
əman çapar yetdi. əal qılıncın, aəam Qazan, yetdim, dedi. 
Bunun ardınca görelim kimlər yetdi: 
Kaf
ərləri it ardına buraəıb xorliyan eldən çıqub. Ayəır gözlü 
suyundan at yüzdür
ən alli yeddi qalanin kimidin alan Aə Məlik 
əeəmə qızına  nigah  edən  Sonı  Saldal  Məlike  qan  qusdıan,qırq 
cübb
ə bürünüb  otız  yeddi  qala  beginin Məhbub  qızlarini  çalub 
135 
 


bir-
bir boyının qucan, yüzində, todaəında öpən əlin qoca oəlı Alb 
ərən çapar yetdi. əal qılıncın aəam Qazan yetdim, dedi. 
Saymaqla  Oəuz  bəgləri tükənsə olmaz. Həp yetdilər,  arı 
sudan abdest aldılar. Aə alınlarini yerə qoydular. əki rükət namaz 
qıldılar.  Adı  görkli  Məhəmmədə salavat gətirdilər. Bitek təklif 
kaf
ərə at saldılar. Qılınc çaldılar. Gumur-gumur naqaralar degildi, 
bur
əməsi altun tuc borular çalındı. 
Ol gün cig
ərində alan ər yigitlər bölürdi. Ol gün bir qiyamət 
savaə oldı. Meydan tolu baə oldı. Baəlar kəsildi, top kibi. əahbaz-
əahbaz atlar yükredi, nalı düədi. Ala-ala göndərilər süslədi, qara 
polat üz qılınclar çalındı, yelmaəı düədü. Uc yeləkli qayın oqlar 
atıldı,  dəmrəni  düədü.  Qiyamətin  bir  günü  ol  gün  oldı.  Beg  nö-
k
ərdən, nökər bəgdən ayrıldı. 
Taə Oəuz bəglərilə Dəli Tondar saədan depdi. Cilasun yigit-
l
ərlə Qaragünə oəlı  Dəli Budaq soldan dəldi.  əç  Oəuz  bəglərilə 
Qazan düna d
əldi. əökli Məliki bir gətirdiyəni atdan saldı. Qafil-
lic
ə qara baəın alub kesdi. Qaxıədı alaca qanın yer yüzinə dökdi. 
Saə tərəfdə Qara Tükən Məlikə qıyan  Səlcuq  oəlı  Dəli Tondar 
qarəu  gəldi.  Saə yanını  qılıcladı  yerə saldı.  Sol  tərəfdə Buəacıq 
M
əlikə Qaragünə oəlı Dəli Budaq qarəu gəldi. Altı yerli kürz ilə 
d
əpəsinə qatı  tuqa  urdı.  Dünya-aləm gözinə qaranqu  oldı,  at 
boynın qucaqladi, yerə düədi. 
Qazan  begin  qartaəı  kafərin  tuəilə sancaəın  qılıcladi,  yerə 
saldı. Dərələrdə, dəpələrdə kafərə qırəun girdi. Təənə quzəun uədı, 
on iki bin kaf
ər qılından keçdi, beə yüz oəuz yigitləri əəhid oldı. 
Qacanını Qazan bəg qomadı, aman diyəni öldürmədi. Qalın 
Oəuz bəgləri toyum oldı. 
Qazan b
əg  ordısını,  oəlanını,  uəaəını,  xəzinəsini  aldı,  geri 
döndi. Altunt
əktində yenə evini dikdi. Qaraciq əobanı əmirakur 
eyl
ədi. Yeddi gün, yeddi gecə yemə-içmə oldı.  Qarabaəqul  qırq 
qırtaq oglı Uruzun baəına azad eylədi. Cilasun qoc yigitlərə qa-
lab
ə ölkə verdi, əalvar, cübbə, çuqa verdi. 
D
ədə Qorqud gəlübən boy boyladı, söy söylədi, bu oəuzna-
meyi düzdü, qoədı, böylə dedi: qani dedigüm beg ərənlər, dünya 
136 
 


m
ənim diyənlər,  əcəl  aldı,  yer gizlədi, fani dünya yenə qaldı. 
G
əlimlü, gedimlü dünya axır, son ucı ölümlü dünya. 
Yum ver
əyim xanım: qarnı taəların yıəılmasun. Kölgəlicə qaba 
aəacın kəsilməsün, qamən açan görklü suyın qurımasun. Qadir tanrı 
s
əni namərdə möhtac etməsün.  əaparkən  aə-boz  atın  büdrəməsin. 
əalıəında  qara  polat  üz  qılıncın  gödəlməsün,  dartıəarkən ala gön-
d
ərin avanmasun. Aə saqqallü baban yeri uçmaq olsun. Aə birçəklü 
anan  yeri  behiət  olsun.  Axır,  sonı  ari  imandan  ayırmasun.  Amin 
diy
ənlər didar görsün. Aə alnunda beə kəlmə dua qıldıq qəbul olsun, 
Allah ver
ən ömrün uzalmasun. Yıəıədırsun dürüədürsün, günahlarını 
adı görklü Məhəmməd Mustafa yüzi suyına baəıəlasun. 
137 
 


LÜĞƏT 
 

aristokrasis 
– aristokrat, zadəgan 
anarəi – anarxiya 
 

basılmıədır – çap olunmuədur 
b
əniyyəd – tayfa, qəbilə 
bil
əks – əksinə 
bina
ən-əleyh – ona görə, o səbəbə görə 
bir
ər – bir-bir 
bilxass
ə – xüsusilə 
behc
ət – sevinc, əadlıq, gözəllik 
bulunmaq 
– tanınmaq, üzə çıxmaq 
 

vaqe 
– ortaya çıxan 
vaqi
ə – hadisə, əhvalat 
vazeh 
– açıq, aydın 
v
əqə – ciddi əhəmiyyət verən, yüksək qiymətləndirilən 
v
əsaiq – material, sənəd, vəsiqə 
v
əsiqə – sənəd, fakt 
 

qaim 
– mövcud olan 
qansamaq 
– əhatə etmək 
qac 
– çox 
qalay 
– asan 
q
əmət – büsbütün, tamamilə 
q
ərin – 1) yaxın qonəu; 2) bir əeyə nail olan 
qollanmaq 
– yazılmaq, hallanmaq 
qovmi 
– qəbilə, tayfa, bir xalqın müəyyən qrupu 
qüdsiyy
ət – müqəddəslik aləmi 
 
138 
 


Yüklə 1,48 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   71




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə