Yazılmış, eyni vaxtda bir çox istifadəçi ilə eyni zamanda müxtəlif əməliyyatları yerinə yetirən bir əməliyyat sistemidir

IEEE Std 1003.1-

2008 Utilitlər

 

Ad 

Kateqoriya 

İzah

 

İlk dəfə 

görünüb 

cü versiyada 

strings

 

C proqramlaşdırma

 

Faylda çap edilə bilən sətrləri tapır

 

 

strip

 

C proqramlaşdırma

 

Çağrıla bilən fayllarda lazımsız informasiyanı 

silir 

 

stty

 

Misc 

Terminal üçün əlavələri təyin edir

 

 

tabs

 

Misc 

Terminalın tablarını təyin edir

 

PWB UNIX 

tail

 

Mətn emalı

 

Faylın sonuncu hissəni göstərir (kopyalayır)

 

PWB UNIX 

talk

 

Misc 

Başqa istifadəçi ilə danışmaq

 

4.2BSD 

tee

 

Shell 

proqramlaşdırma

 

 

 

test

 

Shell 

proqramlaşdırma

 

İfadələri qiymətləndirir

 

 

time

 

Proseslərin idarə 

edilməsi

 

Sadə komandaların vaxtını göstərir

 

AT&T UNIX 3-

cü versiyada 

touch

 

Fayl sistemi 

Boş fayl yaradır

 

AT&T UNIX 7-

ci versiyada 

tput

 

Misc 

 

System V 

tr

 

Mətn emalı

 

Simvolları tərcümə edir

 

AT&T UNIX 4-

cü versiyada 

---

IEEE Std 1003.1-

2008 Utilitlər

 

Ad 

Kateqoriya 

İzah

 

İlk dəfə 

görünüb 

true

 

Shell 

proqramlaşdırma

 

Doğru dəyəri qaytarır

 

 

tsort

 

Mətn emalı

 

Topologiyaya görə sıralama

 

AT&T UNIX 7-

ci versiyada 

tty

 

Misc 

İstifadəçinin terminalının adını qaytarır

 

AT&T UNIX 1-

ci versiyada 

type

 

Misc 

 

 

ulimit

 

Misc 

Faylın həcminin limitini qaytarır

 

 

umask

 

Misc 

 

 

unalias

 

Misc 

Aliası silir

 

 

uname

 

Misc 

Sistemin adını qaytarır

 

PWB UNIX 

uncompress

 

Misc 

Sıxılmış veriləni (data) açır

 

4.3BSD 

unexpand

 

Mətn emalı

 

Boşluqları tablara 

çevirir 

3.0BSD 

unget

 

MKİS

 

 

 

uniq

 

Mətn emalı

 

Faylda təkrarlanan sətrləri bildirir

 

AT&T UNIX 1-

ci versiyada 

unlink

 

Fayl sistemi 

 

AT&T UNIX 1-

ci versiyada 

---

IEEE Std 1003.1-

2008 Utilitlər

 

Ad 

Kateqoriya 

İzah

 

İlk dəfə 

görünüb 

uucp

 

Şəbəkə

 

Sistemdən sistemə kopyalayır

 

 

uudecode

 

Şəbəkə

 

İkili (binary) faylı decode edir

 

4.0BSD 

uuencode

 

Şəbəkə

 

İkili (binary) faylı encode edir

 

4.0BSD 

uustat

 

Şəbəkə

 

 

 

uux

 

Proseslərin idarə 

edilməsi

 

Uzaqdan komandanın çağrılması

 

 

val

 

MKİS

 

MKİS fayllarını təsdiq edir (validate)

 

 

vi

 

Mətn emalı

 

Mətn redaktoru

 

BSD 

wait

 

Proseslərin idarə 

edilməsi

 

Prosesin tamamlanmasını gözləyir

 

 

wc

 

Mətn emalı

 

simvol, bayt, söz və ya sətrləri sayır

 

AT&T UNIX 1-

ci versiyada 

what

 

MKİS

 

MKİS fayllarını müəyyənləşdirir

 

 

who

 

Sistem 

administratorluq 

Sistemdə kimin olduğunu göstərir

 

AT&T UNIX 1-

ci versiyada 

write

 

Misc 

Başqa istifadəçinin terminalına yazmaq

 

AT&T UNIX 1-

ci versiyada 

xargs

 

Shell 

proqramlaşdırma

 

 

PWB UNIX 

---

IEEE Std 1003.1-

2008 Utilitlər

 

Ad 

Kateqoriya 

İzah

 

İlk dəfə 

görünüb 

yacc

 

C proqramlaşdırma

 

Kompilyator 

PWB UNIX 

zcat

 

Mətn emalı

 

 

 

Ə

mr sətiri 

 

Gentoo

 

ə

m

ə

liyyat sistemind

ə

 

ə

mr s

ə

tiri 

Əmr sətiri

 

və ya

 Terminal 

–

 

əməliyyat sistemində

 

kompüterə

 

əmrlər verilməsi üçün istifadə 

olunan 

proqram

. Əmr sətirində

 

qrafiki istifadəçi interfeysi

 

olmadığından əmr sətri yalnız mətnlərdən 

ibarət olur. Əmr sətiri daha çox

 

Unix bənzəri

 

əməliyyat sistemlərində

 

əlverişlidir.

 

MS DOS

-

da isə çox 

az, demək olar ki, istifadə olunmur. Əmr sətiri sistemdən

-

sistemə dəyişiklik göstərə bilər.

 

Cal 

—

 

Unix

 v

ə 

ya 

*nix

 

ə

m

ə

liyyatlar sisteml

ə

rind

ə 

veril

ə

n ay

ı 

v

ə 

ya ili 

ASC

İİ

 format

ı

nda ekrana ver

ə

n 

standardard proqramd

ı

r. cal il

ə 

h

ə

r hans

ı ə

lav

ə 

verilm

ə

zs

ə, 

onda hal-haz

ı

rk

ı 

ay

ı 

ekrana ver

ə

c

ə

k. 

Nümunələr 

$ cal 

       October 2012      

  Su Mo Tu We Th Fr Sa  

      1  2  3  4  5  6  

   7  8  9 10 11 12 13  

  14 15 16 17 18 19 20  

  21 22 23 24 25 26 27  

  28 29 30 31 

---