140
yaĢıl haĢiyəli qəhvəyi dairələr oynayırdı, üstəlik, ürəyi
bulanırdı, həm də ona elə gəlirdi ki, ürəkbulanma hansısa
patefonun zəhlətökən səsiylə bağlıdır.
Styopa nəsə xatırlamağa çalıĢırdı, ancaq bircə Ģey
yadına düĢürdü – deyəsən, dünən haradasa əlində salfet,
dayanıb bir xanımı öpməyə çalıĢırdı, həm də vəd verirdi ki,
sabah, düz günorta onlara gələcək. Xanım razı olmurdu:
"Yox, yox, mən evdə olmayacağam!" – Styopa isə əl
çəkmirdi: "Mənsə durub gələcəyəm!"
Hansı xanım idi, indi saat neçədir, hansı ayın hansı
günüdür – Styopa qətiyyən bilmirdi və ən pisi də o idi ki,
harada olduğunu anlamırdı. Heç olmasa, sonuncunu
aydınlaĢdırmaq üçün sol gözünün bitiĢmiĢ kirpiklərini
araladı. Yarıqaranlıqda nəsə tutqun-tutqun iĢıldayırdı.
Styopa, nəhayət, bədənnüma güzgünü tanıdı və baĢa düĢdü
ki, öz çarpayısında, daha doğrusu, zərgərin dul arvadının
yataq otağındakı çarpayıda arxası üstə uzanıb. Bu vaxt
baĢından elə ağrı qopdu ki, gözlərini yumub inildədi.
Ġzahat verək: Varyete teatrının direktoru Styopa
Lixodeyev səhər tezdən Sadovaya küçəsində yerləĢən böyük
downloaded from KitabYurdu.org
141
altımərtəbə binada, rəhmətlik Berliozla tən böldükləri
mənzildə oyanmıĢdı.
Demək lazımdır ki, 50 nömrəli bu mənzil pis də
olmasa, hər halda, qəribə ad çıxarmıĢdı. Hələ iki il əvvəl
onun sahibi zərgər de Fujerin dul qadını idi. Hörmətli və çox
iĢgüzar bir qadın olan əlli yaĢlı Anna Fransevna de Fujer beĢ
otaqdan üçünü kirayəyə vermiĢdi: kirayəçilərdən birinin
soyadı, deyəsən, Belomut idi, obirinin soyadı unudulub.
Və iki il əvvəl mənzildə müəmmalı hadisələr baĢ
verməyə baĢladı: bu mənzildən adamlar izsiz-soraqsız yoxa
çıxırdılar.
Bir bazar günü mənzilə milisioner təĢrif buyurub, ikinci
kirayəniĢini (soyadı unudulanı) dəhlizə çağırdı və dedi ki,
ondan xahiĢ olunur, nəyəsə qol çəkmək üçün bir dəqiqəliyə
milis Ģöbəsinə gəlsin. KirayəniĢin Anna Fransevnanın sadiq
və çoxdankı ev qulluqçusu Anfisaya tapĢırdı ki, əgər ona
zəng eləyən olsa, desin, on dəqiqədən sonra qayıdacaq və ağ
əlcəkli nəzakətli milisionerlə birlikdə çıxıb getdi. Ancaq
nəinki on dəqiqədən sonra, ümumiyyətlə, qayıdıb gəlmədi.
downloaded from KitabYurdu.org
142
Ən təəccüblüsü o idi ki, görünür, onunla birlikdə milisioner
də yoxa çıxmıĢdı.
Dindar, açığını desək, mövhumatçı Anfisa qanı çox
qaralan Anna Fransevnanın birbaĢa üzünə dedi ki, bu,
cadugərlikdir və o, çox gözəl bilir kirayəniĢinlə milisioneri
kim aparıb, ancaq gecə vaxtı demək istəmir. Cadugərlik də,
məlum məsələdir ki, baĢlamağa bənddir, sonra onun
qabağını almaq mümkün olmur. Ġkinci kirayəniĢin, deyəsən,
bazar ertəsi yoxa çıxdı, çərĢənbə axĢamı isə Belomut, elə bil,
yerə batdı, ancaq doğrusu, baĢqa Ģəraitdə. HəmiĢəki kimi
səhər tezdən iĢə aparmaq üçün onun dalınca maĢın gəldi,
intəhası, maĢın heç kimi geri qaytarmadı, onun özü də bir
daha qayıtmadı.
Xanım Belomutun dərdini və keçirdiyi dəhĢəti sözlə
ifadə etmək mümkün deyil. Ancaq heyhat, hər ikisi çox
uzun çəkmədi. Elə həmin gecə Anna Fransevna nəyə görəsə
tələsik getdiyi bağ evindən Anfisa ilə geri qayıdanda artıq
xanım Belomutu mənzildə tapmadı. Bu hələ harasıdır: ər-
arvad Belomutların qaldığı hər iki otaq möhürlənmiĢdi.
downloaded from KitabYurdu.org
143
Ġki günü birtəhər yola verdilər. Elə üçüncü gün, bütün
bu müddət ərzində yuxusuzluqdan əziyyət çəkən Anna
Fransevna
yenə
tələsik
bağ evinə getdi... Onun
qayıtmadığını deməyə lüzum yoxdur!
Tək qalıb doyunca ağlamıĢ Anfisa gecə ikidə yatmaq
üçün yerinə girdi. Sonra baĢına nə gəlib, məlum deyil, ancaq
baĢqa mənzillərin sakinləri deyirdilər ki, guya, 50 nömrəli
mənzildən bütün gecəni nəsə taqqıltı eĢidilib və guya, səhərə
kimi pəncərələrdən iĢıq gəlib. Səhər məlum olub ki, Anfisa
da yoxdur!
Yoxa çıxanlar və lənətlənmiĢ mənzil barədə binada hələ
uzun müddət cürbəcür əfsanələr dolaĢdı, misal üçün, guya,
bu arıq və dindar Anfisa Anna Fransevnanın iyirmi beĢ dənə
iri brilyantını dəri kisəyə yığıb, öz qurumuĢ sinəsində
gəzdirirmiĢ. Guya ki, Anna Fransevnanın tələsik getdiyi bağ
evinin taxta çardağında həmin brilyantlardan və çarın
dövründə kəsilmiĢ qızıl pullardan ibarət çox böyük xəzinə
tapılıb... Buna oxĢar baĢqa Ģeylər də danıĢırdılar. Ġntəhası,
bilmədiyimiz Ģeyə zamin ola bilmərik.
downloaded from KitabYurdu.org
144
Bütün bunlara baxmayaraq, mənzil boĢ və möhürlənmiĢ
vəziyyətdə vur-tut bir həftə qaldı, sonra Berlioz və həmin bu
Styopa arvadları ilə oraya köçdülər. Tamamilə təbiidir ki,
lənətə gəlmiĢ mənzildə yerləĢən kimi onların da baĢına
olmazın iĢlər gəldi. Bircə ayın içində hər ikisinin arvadı
yoxa çıxdı. Ancaq onlar izsiz-soraqsız qeyb olmadılar.
Berliozun arvadı haqqında danıĢırdılar ki, guya, onu
Xarkovda hansısa bir baletmeysterlə görüblər, Slyopanın
arvadına isə, guya, Bojedomkada rast gəliblər, deyilənə
görə, Varyetenin direktoru saysız-hesabsız tanıĢlarının
köməyilə ona orada bir otaq təĢkil edib, bu Ģərtlə ki,
Sadovaya küçəsinə ayağı dəyməsin...
Styopa inildədi. FikirləĢdi, ev qulluqçusu Qrunyanı
çağırıb, ondan piramidon istəsin, ancaq ağlı kəsdi ki, bu,
axmaqlıqdır... Qrunyada piramidon deyilən Ģey, əlbəttə,
yoxdur. Berliozu köməyə çağırmağa çalıĢdı, iki dəfə zarıdı:
"MiĢa... MiĢa...", ancaq özünüz baĢa düĢürsünüz ki, cavab
gəlmədi. Mənzildə tam sükunət hökm sürürdü.
downloaded from KitabYurdu.org
Dostları ilə paylaş: |