moslash va optim al tashkil etish hisohiga yechiladi.
Yer tuzish
yordamida ilg‘or texnologiyalarni, xo‘jalik yuritishning ilg‘or shakllari
va usullarini joriy etish asosida tarm oqni samarali rivojlantirish uchun
hududiy asos yaratiladi. Boshqacha aytganda, xo'jaliklararo va xo'jalikda
ichki yer tuzish loyihalarida ishlab chiqarishni tashkil etishning yangi
ilg'or texnologiyalan va usullari hisobga olinishi kerak. Xususan, ASMda
har xil mulkchilik shakllaridagi yangi korxonalami yaratishni (aw alo,
termer xo'jaliklarini), samarali agrotexnik usullami va qishloq xo'jalik
shirkatlarida xo'jalikda ichki ishlab chiqarishni tashkil etishning yangi
shakllarini tarqatishni ko'zda tutish kerak. Noqishloq xo'jalik yerdan
foydalanishlarini oqilona joylashtirish yordam ida yer tuzish transport
va xalq xo'jaligining boshqa tarm oqlari samarali
ishlashiga sezilarli
ta ’sir ko'rsatadi.
Tabiiy va iqtisodiy sharoitlarni hisobga olish tamoyili
bizning
m am lakatim izda katta aham iyatga ega, bu yerda katta va murakkab
hududiy majm ualar, yerdan foydalaniladigan
har xil tabiiy, iqtisodiy
va ijtimoiy sharoitlar bilan hisoblashishga to 'g 'ri keladi. H ar bir yer
tuzish loyihasi bu sharoitlarning o'ziga xos va takrorlanm as tarkibiga
ega hudud uchun ishlanadi; ikkita to 'la bir-biriga o'xshash
qishloq
xo'jaligi yer egaligi yoki yerdan foydalanishi yo'q.
Tabiiy omillardan yer tuzishda, aw alo , iqlim, tuproqlar, relyef,
o'sim liklar, suv manbalari, eroziya jarayonlarining xarakteri va
rivoj-
ianishi hisobga olinadi. Eng asosiy iqtisodiy sharoitlar - yerlar tarkibi
va sifati, xo'jaliklarning kelajakdagi rivojlanishi, ularning ixtisos-
lashishi, ishlab chiqarish fo n d lari va m e h n at resurslari bilan
ta ’m inlanishi, yo'l tarm og'i ahvolidir.
Yer tuzish loyihalarini asoslashda ijtimoiy
omillar - aholi tizimi
tavsifi (aholi soni, aholi yashash joylari o'lcham lari va joylashishi),
ijtim oiy infratizim ning rivojlanish darajasi (m adaniy, sog'liqni
saqlash, ta ’lim , savdo, m aishiy xizm at, jam oa transporti, aloqa
m uassasalarining m avjudligi), y o rd am ch i x o 'jalik larm
yuritish
imkoniyati ham hisobga olinadi.
U shbu masalalarning barchasi b o 'y ich a axborot olish uchun
izlanish ishlari, tasvirga olish (tuproq, geobotanik, suv xo'jaligi),
ayrim x o 'jalik lar va b u tu n m in ta q a lar h u d u d larid a yer tuzish
izlanishlari o'tkaziladi.
127