YüZÜNCÜ yil üNİversitesi fen biLİmleri enstiTÜSÜ

Kazeinaz: Süt parçalayan enzim. Kazein parçalayan bir çeşit proteaz enzimi. 
 
Kazeolitik: Kazein parçalama yeteneğinde olan. Kazeinaz enzimi içeren 
mikroorganizma.  
 Keliser: Çengelliler. Örümcek, akrep ve öteki Arachnida’ların başında bulunan 
pens biçimindeki ekstremite. Örnek: Eklembacaklılardan örümcek ve akreplerde avlarını 
yakalamaya çalışırlar.  
 
 
 
 
 
 Kemoheterotrof: Kimyasal üretici. Organik maddeleri enerji ve karbon kaynağı 
olarak kullanan organizmalar. Hayvanlar alemi, fungi, bakterilerin bir bölümü bu grup 
canlılara örnektir.  
 Kemolitotrof: Kimyasal bileşikleri enerji, inorganik maddeleri elektron kaynağı 
olarak kullanan organizma. Ayrıca bakınız; litotrof ve kemoorganotrof. 
 
 
Kemoorganotrof: Kimyasal elektroncu. Kimyasal bileşikleri enerji, organik 
maddeleri elektron kaynağı olarak kullanan organizma. Ayrıca bakınız; kemolitotrof.  
 Kemoototrof: Karbondioksiti esas karbon kaynağı olarak kullanarak inorganik 
bileşiklerin oksidasyonundan enerji sağlayan organizmalar. 
 
 
Kemoreseptör: Kimyasal almaçlı. Kimyasal uyarımları alan duygu organı ya da 
hücresi. Örnek: Kimyasal maddelere karşı tepki göstermek. Yani çamaşır suyunun 
kokusunu aldığında hapşırmaktır. 
 Kemosentetik 
Mikroorganizmalar: Kimyasal maddeci, kimyasal madde 
parçalayan. Yüksek bitkilerde metabolizma sonucu meydana gelen son ürünü kullanarak 
bazı elementlerin doğadaki devirsel değişimlerini sağlayan mikroorganizmalar. 
Kemosentez yapan organizmalar. Organik bileşiklerin biyosentezini yapan 
organizmalar.  
 
 Kemotaksi: Bir kimyasal maddeye doğru (pozitif kemotaksi) veya bir kimyasal 
maddeden uzağa (negatif kemotaksi) doğru organizmanın hareketi.  
 
Kemotropizma: Kimyasal yönelim. Kimyasal uyarıma büyüme tepkisi. 
 Keratin: Sert protein. Boynuz yapı. Omurgalıların epidermisinde ve tırnak, tüy, 
saç, boynuz ve benzerlerinde bulunan boynuzsu, suda çözünmeyen bir protein. Örneğin 
kreatin deposu yaklaşık olarak 70 kg ağırlığındaki bir insanda 120 gr dır . Ketozis: 
İdrarda keton cisimlerinin çıkması. Örneğin vücuttan dışarı idrarla atılır ve ortamda 
kokuya neden olur.   
 Kimera:  İkizsi yapı. Vücudunda aynı ya da farklı türlerin zigotundan türeyen 
hücre populasyonuna sahip olan bireydir. Doğal olarak ikizlerde görülebilir ya da yapay 
olarak oluşturulur. 

---

 Kimoz: Talkımsı, talkımlı. Çiçek sapın ucundadır. Talkımsı çiçek kümeleri ana 
sapın dallanma durumuna göre isimlendirilir. Yalın talkım (monokasyum), çatallı talkım 
(dikasyum), çok çatallı talkım (pleiokazyum) gibi. 
 Kines: Tepki, tepkisel hareket. Bir organizmanın bir uyartıya göstermiş olduğu 
tepki. Tepkinin yönü uyartının yönüne bağlı değildir. (Taksisteki durumun aksine). 
Örnek: Tiki olan bir kişiyi dürttüğümüzde birden irkilmesidir. 
 
 
 Kinestesis: Algılama, iç duyu, iç his. Bizi, vücudumuzun çeşitli kısımlarının 
hareketi ve durumu hakkında haberdar eden duygu.  
 
 Kingdom: Alem 
 
 
 
 
 
 
 
Kininler: Kanda ve dokularda yapılan ve kan damarlarında, düz kasta ve bazı 
sinir uçlarında iş gören polipeptidlerdir. Örnek: Bradykinin yada kalidin, adenin içeren 
gruplardan birisi doku kültüründeki bitki hücrelerinin büyümesini ve bölünmesini artırır. 
Kirby-Bauer Testi: Disk difüzyon testi. Kimyasal ilaçlarla yapılan tedavilere 
mikropların duyarlılığını tayin etmek için kullanılan bir agar difüzyon testi.  
 Kirpik: Hücre çıkıntısı. Göz kapağı tüyü.Hücrelerin serbest yüzeyi üzerinde 
kirpiksi sitoplazmik çıkıntı. Düzenli titreşerek hücrenin hareketini sağlar. 
 Kitin: 1. Sert kabuk. Eklembacaklıların dış iskeletini ve birçok mantarın hücre 
duvarını teşkil eden, suda erimeyen, boynuz özelliğinde bir protein-polisakkarittir. 2. 
Oldukça dayanıklı yapıda, N-asetil glikozamin'den meydana gelmiş, bir tür nötr 
polisakkarit.  
 Klavat: Ucu topuzlu, topuz şeklinde. Uca doğru düzgün bir şekilde kalın-laşarak 
ucun topuz şeklini alması. 
 Klavellat: Ucu topuzlu, topuz şeklinde. Uca doğru düzgün bir şekilde 
kalınlaşarak ucu topuz şeklini almış tüyler. 
 Klayn: Değişme, meyilli olma. Yayılma alanın bir ucundan ötekine yapı ya da 
işlev bakımından sürekli değişkenlik serisi. 
 Kleidoik 
Yumurta:  İlkel yumurta. Embriyosu bir larval evreden geçmeden 
doğrudan doğruya minyatür bir ergine dönüşen sürüngen, kuş ve ilkel memeli hayvan 
yumurtası.  
 Klimaks 
Kommünite: Kararlı birliktelik. Süksesyonda ulaşılan en son ve kararlı 
kommünitedir. Klimaks kommünite çevre koşullarıyla denge halinde olup belli bitki 
hayvan ve türlerine sahiptir.  
 Klimatik 
Göç: Çevresel göç. Hayvanların hava koşulları nedeniyle yaptıkları 
göç. Zoonozların yayılmasına neden olur.  

---

 Klitoris: Küçük tepe. Kadın cinsel iç organı. Vulvanın ön kısmında erkek 
penisine karşılık ereksiyon yapabilen bir yapıdır.  
 Kloak:  İlk açıklık. Aşağı omurgalı hayvanların çoğunda sindirim, boşaltım ve 
üreme sisteminin açıldığı oda. Örneğin kaplumbağa, kuşlar gibi hayvanlarda görülür. 
 
Klon: 1. Hücre topluluğu. Bir atasal hücreden mitoz bölünmeyle oluşan hücre 
popülasyonu. 2. Genetik olarak birbirinin aynı olan canlılar. Örnek: Dolly koyununun 
aynen kopyalanması 
 Klorenkima: Yeşil yaprak dokusu. Klorofilli bitki dokusu. 
 Klorofil: 1. Yeşil renk maddesi. Fotosentez olayında güneş  ışığı enerjisini 
kimyasal enerjiye çeviren önemli pigment. 2. Fotosentez tepkimelerinde güneş enerjisini 
kimyasal enerjiye çeviren, yapısında Magnezyum (Mg) içeren, yeşil pigment maddesi.    
 Kloroplast: Besin üretme organeli. Bitki hücrelerinin yeşil renkli klorofil 
taşıyan organeldir. Fotosentez merkezidir.   
 
 
 Knidosit: Yakıcı kapsül. Omurgasızlarda görülen, içinde yakıcı kapsüller 
taşıyan, savunma veya beslenmede görevli olabilen özelleşmiş hücreler. 
 
Koagulum: Pıhtı. 
 
 
 
 
 
 
 
 
Koagülasyon: Pıhtılaşma.   
 
 
 
 
 
Koagülaz: Plazma pıhtılaştırma enzimi. Patojen stafilokoklar tarafından 
salgılanan ve kanda fibrinojenden fibrin oluşturarak insan ve çeşitli hayvan plazmalarını 
pıhtılaştıran bir enzim.  
 Koanosit: Kamçılı hücre. İnce bir sitoplazmik yakası olan kamçılı hücredir. Bazı 
bir hücreli hayvanlar ve 
süngerlere 
özgüdür.    
 Kobalamin: B12 vitamini. Alyuvarların yapımında esas maddedir. Örneğin 
eksikliğinde sinir sistemindeki liflerde hasar oluşur ve pernisiyöz anemisine neden olur. 
 
Koch basili: Verem çubuk  bakterisi. Tüberküloz basiline, bulanın adına izafeten 
verilen ad. Ayrıca bakınız; tüberküloz.  
 Kodon: mRNA üçlü baz birimi. mRNA zinciri  üzerinde her biri bir nükleotide 
bağlanmış; amino asitlere özgü üçlü baz birimlerine verilen addır  
 
Koenositik Hif: Mantar iplikçikleri. Septa bulunmadığı için tek çekirdekli hücre 
benzeri birimlere bölünmeyen fungus iplikçikleri. 
 Koenzim: Enzim aktifleştirici, mayaya bağlı, enzime bağlı. Bazı enzim 
reaksiyonları için gerekli olan ve enzime gevşek olarak bağlı bulunan kısım. 
 
Kohezyon: Molekül çekim kuvveti. Aynı cins moleküller arasındaki çekim 
kuvveti. 

---