YüZÜNCÜ yil üNİversitesi fen biLİmleri enstiTÜSÜ

 Nefridiopor: Boşaltım açıklığı. Omurgasızların boşaltım organları olan 
nefridyumların vücut dışına açıldıkları açıklık. 
 Nefridyum: 
Küçük böbrek. Yer solucanları ve diğer Annelid gibi 
omurgasızlarda bulunan boşaltım organıdır. Silli bir huni boru ile bitişiğindeki anteriyör 
sölom boşluğuna uzanır ve buradan bir delikle vücut dışına atılır. 
 Nefrit: Nefron iltihaplanması. Böbreklerdeki nefronlarının iltihaplanması sonucu 
oluşan hastalık. 
 Nefron: Böbrek birimi. Omurgalı böbreğinin anatomik ve işlevsel birimi. 
 Neisseria: Gonore de dahil olmak üzere çeşitli hastalıklara yol açan bakteri.   
 Nekroz: Doku ölümü. Hücrelerin ve dokuların ölmesi durumu. 
 Nekton: 
Yüzücü canlı. Aktif yüzücü organizmalar için kullanılan topluluk adı.
 
Nematod: Kıl kurtları, ipliksi kurtları. İplik şeklinde kurtlar. 
 Nematosist: Savunma aracı. Sölenter’lerde bulunan tutunma, korunma ve av 
yakalamaya yarayan küçük sokucu bir yapı. 
 Neoteni: 
Yavru haline dönme. Ergin halde larva özelliklerinin görülmesi.
 
Neotip:  Yeni tip örneği. Tip örneklerin hepsi kayboldu ise orijinal tip yerine 
gösterilen örnek. 
 Nermatosit: Knidosit hücrelerinin içeriği ya da kendisi. 
 Nikotin: 
Sigara zehiri. Bir nörotransmitter olan asetilkolinin faaliyetini 
engellediği için zehirli olan ve tütünden elde edilen bir alkaloid. 
 Nimf: 
Genç böcek. Pupa evresi geçirmeden erginleşen ve genellikle ergine 
benzeyen böcek. Örnek: Kelebek, kurbağa 
 Nimfa: 
Böcekte eksik-güdük gelişme.Yarı başkalaşım gösteren böceklerde, dış 
görünüşü ergine benzeyen, fakat eşey organları ve kanatları tam olarak gelişmemiş evre. 
 Nitrit 
Asit: 
(HNO3) Nitrat asidi. Yüksek derecede aşındırıcı, renksiz ve dumanlı 
sıvı. Zehirleyicidir ve şiddetli yanıklara yol açar. 
 Nod: 
Düğümsel yapı, düğüm gibi. Düğüm şeklinde yapı.  
 
Nodyum: Düğüm bölgesi, boğum bölgesi. Gövde üzerinde yaprak ya da 
tomurcuğun geliştiği yer, bir şişkinlik ya da kabartı.  
 Nondisjunction: 
Ayrılmama. Mayoz bölünmedeki indirgenme sırasında 
homolog kromozom çiftinin normal olarak ayrılamaması. Çiftin her iki üyesi aynı yavru 
çekirdeğe geçer ve öteki yavru hücre bu kromozomu taşımaz. 
 Nonpolar: Kutupsuz.  

---

 Nostoc: 
Nostoc siyanobakterileri, aynı zamanda nitrojen dönüşümünde önemli 
rol oynar. 
 
Notokord: Embriyo iskelet ipliği veya  iskelet ipliği. Bütün kordatların 
embriyosunda ve bazılarının erginlerinde iç iskelet görevi yapan, arka-ön doğrultusunda 
uzanan çubuk şeklindeki yapı. 
 Notum: Sırt kısmı. Vücudun sırt kısmı. Arthropoda’larda her segmentin dorsal 
elementi. 
 Nozokomiyal: 
Hastane mikrobu  veya hastane enfeksiyonları. Hastane kökenli 
infeksiyonlar.Hastanın hastaneye yatışından en az 48 saat sonra gelişen 
enfeksiyonlardır.  
 Nörogenez:  Sinir hücresi gelişimi. Gelişme sırasında sinir sisteminin gelişme 
safhası (Nörolasyon).  
 Nöroglia: Sinir destek hücreleri. Sinir dokuda nöronlara desteklik yapan 
yardımcı hücreler, ara nöronlar. 
 Nörohumor: 
Sinir hücre sıvısı. Nöronun uç kısmıyla salgılanan ve bitişikteki 
sinir ya da kası aktive eden bir madde. 
 Nöron: Sinir hücresi. Kollateral ve terminal uzantılarıyla birlikte bir sinir 
hücresidir. Sinir sisteminin yapısal birimi. 
 Nörosekresyon: Sinir hücresinden salgı salınması. Sinir hücreleri tarafından 
hormon ve salgı salınması. 
 Nörotoksik: Sinir zehirleyici. Sinir sistemi üzerinde zararlı etkisi olan zehirli 
maddeler  
 Nörozis: 
Sinirsel durum, sinirsel hal. Çok değişik belirtilerle ortaya çıkan 
nispeten hafif ve sıkça görülen bozukluklar. Kuruntu, korku, utançlık ve aşırı duyarlılık 
gibi.  
Nörula:  Genç sinir evresi. İlkel sinir sisteminin oluşturduğu erken embriyonik 
evre. 
 Nötrofil: 
Akyuvar hücresi. Nötrofil granülosit olarak da adlandırılan lökosit 
(akyuvar) hücresi. Sahip olduğu granüller, boyalara özel bir afinite (bağlanma eğilimi) 
göstermediği için "nötrofil" olarak adlandırılmıştır.  
 Nötrofilik: 
 
Nötr hal. Optimum olarak nötr ya da nötre yakın PH 'larda 
gelişebilen.  

---

Nötronlar:  Yüksüz parçacık. Kütlesi 1 olan hidrojen izotopu hariç bütün 
elementlerin çekirdeğinde protonlarla beraber bulunan elektrik yüksüz madde 
parçacıkları.  
 
 Nukleolus: 
Çekirdekçik. Küçük çekirdek, özcük Hücre nukleusu içinde bulunan 
küre şeklinde yapı. Ribonükleik asit bakımından zengin olup ribozomların sentezlendiği 
yerler olarak bilinirler. 
 
Nukleus: Çekirdek. Merkezi kısım, 
öz 
   
 
Nusellus: Embriyo kese dokusu. Tohum taslağında embriyo kesesini çevreleyen 
doku.  
Nut:  Sert meyve. Bir tek tohum bulunan kendiliğinden açılmayan sert meyve.
 
Nutler: Küremsi meyve. Küçük fındıksı meyve.   
 
 
Nutrient: Vücudun metabolik faaliyetlerinde kullanılan herhangi bir maddeyi 
belirten genel bir terim. 
 
 
 
 
 
Nükleaz: Yönetici molekül parçalayıcı. Nükleik asitleri kısa oligonükleotit 
parçalarına yada tek nükleotide hidrolize eden enzimler grubu. 
 
 
Nükleik asit: Yönetici asit molekül, yönetici asit. Nükleotit denen ve pürin ya da 
pirimidin bazlarının biri, riboz ya da deoksiriboz şekerinden biri ve bir fosforik asitten 
oluşan birimlerin tekrarlanması ile meydana gelen ve çekirdekte ve sitoplazmada 
bulunan asitler. Örnek: DNA, RNA.  
 Nükleoprotein: Asit-protein kompleksi. Proteinlerin nükleik asitlerle kurduğu 
moleküler birlik. 
 Nükleotid: 
Yönetici molekül yapı birimi, yöneti-yapı birimi. Bir fosfat grubu, 
bir beş karbonlu şeker (riboz ya da deoksiriboz) ve bir azotlu baz (pürin ya da pirimidin) 
dan oluşan  bir molekül. Nükleaz enzimi yardımıyla nükleik asitlerin ayrıştığı bir alt 
birim. 
 Nükleus: Çekirdek.   
 
 
 
 
 
 
Obdeltat: Ters deltat. Yaprak sapı üçgenimsi uç noktasında bulunan basit 
yaprak.  
 Obdiplostamenli: Çift halkada dizilmiş olan stamenlerin, dış halkadakilerin 
petallerin, iç halkadakilerin ise sepallerin önünde bulunması.  
 
Obkordat: Ters kalp şekilli. Ters kalpsi, ters yürek şeklindeki basit yaprak.
 
Oblanseolat: Ters mızraksı. Ters mızrak şeklinde. Taban kısmı ince uca doğru 
gittikçe genişleyen ve ucu sivri, uzunluğu genişliğinden daha fazla olan basit yaprak.
 
Oblik: Karşılıklı olmıyan. Stamendeki tekaların karşılıklı olmayıp birinin 

---