YüZÜNCÜ yil üNİversitesi fen biLİmleri enstiTÜSÜ

diğerinden daha aşağıda olması. 
   
 
Oblong: Dikdörtgensi. Uzunluğu genişliğinden daha fazla ve kenarları orta 
kısımlarda birbirine az çok paralel olan basit yaprak. 
 
 
 
 
Obovat:  Ters yumurta biçimli, ters yumurtamsı. Ters yumurta biçimindeki 
yapraklar için kullanılır. 
 Obtus: Küt uçlu. Sivri yada keskin olmayan yaprak ucu.   
 
Ocellus:  Basit göz, nokta göz. Bazı omurgasızlarda ve diğer basit yapılı 
organizmalarda görülen, mercek de taşıyabilen basit göz.    
 
 
Odunsu Perennial Bitkiler: Çok yıllık odunsu bitkiler. İki yıldan çok yaşayan 
ve bir mantar tabakasıyla kaplı odunlu gövdeye sahip bitkiler.  
 
 
Okaryot hücre: Gerçek çekirdekli hücre. Çekirdek ve zarlı organele sahip 
hücrelerdir.    
Okaryotik: Gerçek çekirdekli hücreyle ilgili.  
 
 
 
Okratoksin: Penicillium ve Aspergillus cinsine giren  türler tarafından 
oluşturulan metabolit.  
 Okrea: Boğum kılıfı. Kulakçıkların kaynaşması ile gövdeyi halka şeklinde saran 
kın.  
Oksidasyon:  Yükseltgenme. Elektronların, bir atom ya da molekülden ayrılma 
işlemi.  
Oksidatif Fosforilasyon: Oksijenle enerji üretim. Mitokondrilerin elektron 
taşıyıcı sisteminde, elektronların aktarılmasıyla bir arada yürüyen reaksiyonlar 
tarafından inorganik fosfatın, ATP’ nin enerjice zengin fosfatına dönüşmesi. Örnek: 
Oksijenli solunum son evresi. 
 
Oksin: Bitkide büyüme, gelişme 
hormonu. 
   
 
Oksinler: Gelişme hormonları ya da büyüme yapıları. Uzama yoluyla bitki 
gelişmesini sağlayan hormona benzer maddeler. 
 
 
 
 
Oksotrof: Ana ve babanın genlerinde bulunmasına karşın kendi büyümesi için 
gerekli molekülü sentezleyemeyen mutant mikroorganizma. 
 
 
Olfaktör: Kokusal. Koklama işlemine 
ait. 
   
 Ommatidyum: Petek göz birimi. Petek gözün, mercek ve retinası tam olan 
elemanlarından 
bir 
tanesi. 
   
 Omnivor: Ot-et beslek. Hem bitkisel hem de hayvansal besinler ile beslenebilen 
canlılar.  

---

 Onkovirüslar: 
Tümör virüsü. Retrovirüslere dahil tümör oluşuna yol açan bir 
grup virüs.  
 Ontogeni: Organizmanın gerçek geçmişi. Bir organizmanın gerçek hayat 
hikayesi.  
Onychophra:  Tırnaklı  tırtıllar. Ender bulunan, tropikal bölgede yaşayan tırtıla 
benzeyen hayvanlar. Yapı bakımından Annelida ve Arthropoda arasında geçittir. Bir 
Annelid gibi  boşaltım sistemi, bir böcek gibi de solunum sistemi ve ucu çengelli kısa 
bacaklara sahiptir. 
 Oocyst:  Kılıflı yumurta hücresi. Etrafı koruyucu bir kılıfla çevrili, olumsuz 
çevre koşullarına karşı dayanıklı yapıda olan yumurta hücresi.  
 Oogami: 
Yumurta döllenmesi. Farklı üreme,yumurta üremesi. Genellikle büyük 
hareketsiz dişi gamet ile küçük ve hareketli erkek gametin birleşmesi. 
 Oogenez: Yumurta oluşumu.Yumurtanın meydana gelmesi. 
 Oogonyum:Yumurtalık. Ovaryumdaki yumurtayı oluşturan öncül hücre, 
büyüyerek primer oositi yapar. 
 Oosfer: Yumurta hücresi. Dişi gamet. 
 Oosit: Yumurta ana hücresi. Dişi eşey organında eşey hücrelerinin oluşması 
sırasında oogonyumdan değişen ve iki mayoz bölünmesi geçirecek olan hücre. 
 Oospor: Yumurta sporu. Oomiset mantarlarda, alglerde ve protozoonlarda 
döllenmiş oosferde gelişen kalın duvarlı zigot. 
 Operatör 
Bölgesi: Kontrol bölge. Operon denetimini açıklamak üzere ileri 
sürülen bir birlik. Operatör bölgenin operondaki yapısal genlere bitişik olup repressör  
moleküllerin bağlandığı DNA bölgesi olduğuna inanılır. Böylece bitişik operondaki 
genlerle m RNA sentezlenmesi durdurulur.   
 
Operatör Gen: Kontrol eden gen. Bakteri yada virüs genomunda repressör 
(baskılayıcı) proteini bağlayan ve yanındaki genin transkripsiyonunu kontrol eden gen. 
 Operkulat 
Kapsula: Kapaklı kapsula. Tohumlar kapsülün tepesindeki 
deliklerden (por) atılmakta ancak deliklerin üzerinde bir kapak bulunmaktadır.  
 Operon: Tekli denetim genleri. Şifreleri tek bir mRNA molekülüne yazılan tek 
bir repressör denetimindeki genler.   
 Oportunistik 
İnfeksiyon:  Fırsatçı bulaşıcı. Oportunistik patojenler tarafından 
oluşturulan infeksiyon.  

---

 Oportunistik 
Patojen: 
Fırsatçı öldürücü. Normal koşullarda hastalık 
yapamayan ancak, o mikroorganizmaya karşı vücut direnci azaldığında hastalık 
yapabilen mikroorganizmalar.  
 
Oportünist: Fırsatçı   
 
 
 
 
 
 
Orbital:  Yörünge. Bir elektronun atom çekirdeği çevresindeki dağılımı.
 
Organel: Küçük organ, organcık, hücre yapıları. Hücrede özelleşmiş yapılardan 
birisi. birimleri. Örnek: Mitokondri, golgi aygıtı. 
 Organik 
Asit: Karboksilli asitleri. Yapısında   karboksil (-COOH)   bulunan   
asitler.  
 Organik 
Madde: 
Karbonlu madde. Doğal olarak bulunmayıp canlı organizmalar 
tarafından senezlenen maddeler.  
 Organizatör: 
Organize eden yapı. Düzenleyici Embriyonun bazı  kısımlarını 
etkileyen ve onların histolojik ve morfolojik farklılaşmasını yöneten bir embriyo 
parçası. 
 Organogenez: 
Organ oluşumu. Embriyo tabakalarından organların meydana 
gelmesi.  
Orjin: Ana köken. Çıktığı yer, kaynağı, yapıldığı yer. 
 
 
Ornithofil: Kuşlarla tozlaşan.  
 Orthomyxoviridae: Grip virüsleri ailesi. Grip virüslerinin dahil olduğu, 80-200 
nm büyüklüğünde, çok iplikli sarmal RNA içeren, kılıf üzerindeki çıkıntıları kırmızı kan 
hücrelerinin aglütinasyonuna neden olan bir familya.  
 Ortogenez: 
Düz hatlı evrim, doğru gelişim. Belirli bir yöndeki evrimsel 
ilerleme.  
 
Ortotrop:  Dik tohum taslağı. Tohum taslağı düz ve simetrik olup, döllenme 
geçidi ile tohum taslağı sapı düşey bir hat üzerindedir. 
 
 
 
Oscillatoria: İplik Siyanobakteriler için tipik bir örnek: Oscillatoriadır 
 
Osein: Kemik ara maddesi. Kemik dokusunun ara maddesi. 
 
 
Osel: Basit göz, nokta göz. Omurgasız hayvanların birçok farklı tipinde bulunan 
basit bir ışık reseptörü.  
 Oselat: Göz şeklinde, gözsü. İki değişik renkte ve nokta şeklindeki beneklerin 
üst üste bulunması. Ortadaki daire şeklindeki benek ve onu etrafındaki yuvarlak benek 
değişik renktedir. 
 

---