YüZÜNCÜ yil üNİversitesi fen biLİmleri enstiTÜSÜ

 Merozoit: Genç parazit hali. Sıtma paraziti olan Plazmodium’un insandaki 
devresinde  şizontların parçalanmasıyla oluşan genç formlardan biri. Bunlar insan 
vücudunda dolaşan kana geçerler ve orada yeni eritrositlere saldırırlar. 
 Mesajcı RNA (mRNA): Elçi RNA, haberci RNA.Nukleusta sentez edilip 
sitoplazmadaki ribozomlara geçen özel bir RNA çeşididir. Ribozomlardaki RNA ile 
birleşir ve bir enzim ya da diğer bazı özel protein sentezleri için kalıp görevi yapar.  
 Mesane: Boşaltım sisteminin idrar toplanan torbası.idrar torbası.Örneğin idrar 
torbasının bakteri ve virüsler tarafından iltihaplanmasına sistrit denir. 
 Mesofil: Yaprak ana dokusu. Yaprakta alt ve üst epidermisler arasında görülen 
parankima-tik doku. 
  
Meşcere: Tek yapılı bitki topluluğu. Dış görünüm, tür bileşimi, yaş, yapı 
bakımından tek düzelik gösteren bitki topluluğudur.  
 Metabolit: 
Metobolizma 
maddesi. 
     
 Metabolizma: 1. İçsel olaylar. Canlı organize maddenin yapıldığı ve korunduğu 
fiziksel ve kimyasal olayların tümü. Enerji ve maddeyi organizmanın kullanması için 
hazır hale getiren dönüşümler. 2. Hücrede anabolizma (sentez) ve katabolizma 
(parçalanma) şeklinde tanımlanan tüm biyokimyasal reaksiyonlar. Metafaz: Orta 
toplanma. Mitoz bölünmede kromozomların ekvator düzleminde sıralandığı ve 
uzunlamasına ayrılmış gibi görüldüğü, profazı izleyen evre. 
 
 Metafita: Bryophyta ve Tracheophyta filumlarına ait ileri bitkilerdir. Sporofit 
gelişiminde embriyonik evreler bulunur. 
 
 Metagenez: Döl değişimi. Eşeyli ve eşeysiz üremenin döngüsel olarak birbirini 
takip ettiği üreme sistemi.  
 Metamerizm: Segmentli yapı. Annelid ve Chordat’larda olduğu gibi dizisel 
segmentlerden yapılmış olma durumu. Segmentli bir yapıyı gösterme. Örneğin 
solucanlarda görünür.  
 Metamorfoz: Başkalaşım. Bir gelişme evresinden diğerine ani geçiş. Örneğin, 
bir larvanın ergine geçişi. Tırtılın larva halinden kelebeğe dönüşmesi. 2. Canlının 
yumurtadan çıktıktan sonra, tam bir ergin görünümüne erişinceye kadar geçirdiği 
evrelerin bütünü.  
 
 
 
Metanefridyum: Boşaltım tüpçükleri. Sölom boşluğuna açılan boşaltım 
tüpçükleri. 
 Metanefroz: En gelişmiş böbrek tipi. Protozoa dışında, hücreleri farklılaşarak 
dokuları oluşturan tüm çok hücrelileri içine alan hayvanlar dünyasının bir 

---

bölümü.Omurgalılarda görülen ve ikincil böbreğin arkasından meydana gelen, en 
gelişmiş böbrek tipi.   
 Metanojen: Metanlı bakteriler. Metan oluşturan bakteriler. 
 
 
 Metanotrof: 
Metanı okside eden. Metanı okside etme yeteneğinde olan 
mikroorganizma.  
 Metilotrof: 
Karbon-Karbon bağı içermeyen organik maddeleri okside etme 
yeteneğinde olan mikroorganizma.  
 Mezenşim: 1. Omurgalı embriyosunda ve bazı omurgasızların erginlerinde 
bulunan genellikle yıldızsı hücrelerin oluşturduğu gevşek ağsı yapı. 2. Embriyonun 
mezoderm tabakasından gelişen, daha sonra kas ve bağ dokusunu oluşturacak olan 
farklılaşmamış hücreler. 
 
 Mezoderm: 
Orta deri, orta tabaka. Ektoderm ve endoderm arasında bulunan üç 
germ tabakasından ortadaki tabaka. 
 Mezofil: Ilık sıcaklık seven. Mayalar, Escherichia coli ve pek çok 
mikroorganizma mezofil karakterlidir. Mezofil  mikroorganizmalar ile ilgili 
çalışmalarda inkübasyon sıcaklığı 25-40 C 'dır. Ayrıca bakınız; psikrofil, termofil, 
ekstrem termofil, termolabil, termostabil, psikrotrof, termodurik.    
 Mezofil: Yaprak orta tabakası, bölümü. Yaprağın iç kısmında bulunan ince 
çeperli ve kloroplastça zengin hücreler.  
 Mezofitler: Nemli kara bitkileri. Orta derecedeki nemli iklimde yaşayan kara 
bitkileri. 
 Mezoglea: Orta tabaka sıvısı. Sölenterlerde ektoderm ile endoderm arasında 
bulunan jelatinimsi matriks.   
 Mezokarp: Orta kabuk. Meyve kabuğunun çok gözeli orta katmanı. 
 
Mezonefridyum: Orta boşaltım organeli. Mezodermden gelişen boşaltım organı.
 
 
Mezonefroz: 1. Orta böbrek. Bir omurgalı embriyosunda pronefrozdan sonraki 
böbrek. Sölomun orta kısmına doğru olan mezonefroz kanalları gelişir ve arkinefrik 
kanala boşalır. 2. Omurgalılarda görülen, orta derecede gelişmiş böbrek tipi. 
 
 Mezozom: Bakteri oksijen merkezi. Bakterinin üremesi sırasında bakteri 
zarından kıvrımlar yaparak meydana gelen mitokondri benzeri yapı.  
 
Micrococcaceae: Yuvarlak bakteri ailesi. Gram pozitif, yuvarlak formlu (kok) 
bakterilerin bulunduğu familya.  

---

 Micrococcus: Micrococcaceae familyası bakteri cinsi.  
 
 
Micrococcus luteus: (Kök) bakteridir. Örnek: Metal meşrubat kutusundan 
alınan örnek alınan yüzeylerinde halk sağlığı açısından risk taşımaktadır.  
 
Miko: Mantar. Yunanca mantar anlamına gelen ön ek. 
 
 
Mikofaj: Mantar virüsleri. Funguslara özgü virüsler. 
 
 
Mikoflora: Özel mantar topluluğu. Bir organizma içinde ya da özel bir bölgede 
büyüyen funguslar.  
 Mikoloji: 
Biyolojinin fungusları inceleyen kolu. Ayrıca bakınız; fungus. Mantar 
bilimi. 
 Mikoplazma: 
Mantar plazması. Hücre çeperi bulunmayan, çok pleomorf, 
bakteri filtrelerinden geçebilen gram negatif, sporsuz, hareketsiz, genellikle fakültatif 
anaerop mikroorganizmalardır.    
 Mikotoksin: Mantar zehirleri. Gıdalarda küfler tarafından oluşturulan toksinler.  
 
Mikoz:  Mantarlar tarafından meydana getirilen hastalık.mantar hastalıkları 
 Mikroaerofil: 
Normal atmosferik oksijen varlığında (%21) gelişemeyen ancak, 
gelişmesi için az miktarda (%5 kadar) oksijene gerek duyan mikroorganizmalardır. 
Solunumda oksijen kullanılmakla beraber, bazı mikroaerofiller oksijenden başka 
elektron akseptörü kullanarak da anaerobik solunum yapabilirler. Obligat 
mikroaerofiller sadece düşük oksijen varlığında gelişebilen ancak aerob ya da anaerob 
ortamlarda gelişemeyen bakterilerdir. Campylobacter jejuni  tipik bir mikroaerofil 
bakteridir. Mikroaerofillerin gelişimi için özel sistemler gerekir. Ayrıca bakınız; aerob, 
anaerob, aerotolerant, fakültatif aerob, fakültatif anaerob.  
 Mikroaerotolerant 
Anaerob: Anaerobik sistemde ve mikroaerofilik ortamda 
(%5 oksijen) gelişebilen.  
 Mikrobiyel: Küçük canlı olayları. Mikroorganizmaların neden olduğu olay.
 
Mikrobiyoloji:  Küçük organizma bilimi. Mikroorganizmalarla uğraşan bilim 
dalı.  
Mikrobiyota:  Herhangi bir ekolojik sistem, habitat, özellikle toprak vb. 
bakteriler, tek hücreli algler, fungi, protozoonlar gibi mikroskobik organizmalar 
popülasyonu. 
 
   
Mikroenjeksiyon: Madde sokulma aracı. Özel mikropipetlerle tek bir hücrenin 
içine madde sokulması.  
 Mikrofauna: 
Küçük hayvan topluluğu. Protozoonlar gibi 200 mikrondan küçük, 
ancak mikroskopla görülebilen hayvanlar.   

---