Z. Shamsiyeva Respublika ta’lim markazi bo‘lim boshlig‘i

Tikuvchilik
Qaysi gazlama tez iviydi?
Qaysi gazlama tez g‘ijimlanadi?
Tabiiy
Kimyoviy

---

95
Gazlamadan panno yaratish jarayoni gazlamadagi gullar - 
dan hamda gazlamaning o‘zidan shakllar qirqish orqali amal - 
ga oshiriladi. Buning uchun o‘zingiz 
tanlagan 
panno 
eskizini 
tayyor-
lab oling. Kerakli bo‘ladigan gazla-
ma qiyqimini tanlang. Eskiz asosida 
gazlama qiyqimida shakllarni hosil 
qilib kompozitsiya yarating.
3
1
4
2

---

96
Mustaqil ravishda panno yaratib ko‘ring.

---

97
Istalgan gazlama bo‘lagini oling va dazmol-
lang. Kartondan tayyorlangan andazani ma-
toning teskari tomoniga qo‘yib, bir tekisda 
andazada chok haqi qoldirib cheti bo‘ylab qalam bi-
lan chizib chiqing. Gazlamada aylananing chizmasi 
hosil bo‘ladi. Uni qirqib oling. To‘g‘ri chok bilan ay- 
lana chetlarini tikib chiqing.
Tikish boshlangan joyiga yetib kelingach, ipni 
sekinlik bilan torting va gazlamani qatlab yig‘ing. 
Hosil bo‘lgan xaltachaning ichini paxta bilan to‘ldi-
ring. Paxta o‘rniga sintepon, gazlamaning mayda 
bo‘laklari, turli to‘quv chilik iplaridan ham foyda-
lanishingiz mumkin. Agar uning ichiga g‘ijimlan-
gan yelim xaltachalar solsangiz, o‘ynash jarayoni-
da shitirlagan tovush chiqadi. Xaltachani zichlab 
yoki bo‘shroq qoldirib to‘ldirishingiz ham mumkin. 
Shunga qarab yasalgan o‘yinchoq ning xususiyatla-
ri o‘zgaradi. Xaltacha ichi to‘latilganidan so‘ng ipni 
oxirigacha torting va chok sitilib ketmasligi uchun 
mahkamlab tikib qo‘ying.

---

98
Koptokning tepa qismidagi burmalarni qiyiq chok yordami-
da qopcha ichiga buklab tikib qo‘ying. Shu tartibda ikkinchi 
koptokni ham tayyorlab oling. Bu o‘yinchoqning bosh qismi 
bo‘ladi. Andaza yordamida yana ikkita kichkina koptokcha 
tikib oling. Ular oyoqlar vazifasini o‘taydi. Koptokchalar ipini 
tortib mahkamlashdan oldin ularning har biri ichiga bog‘ich 
qo‘ying. Shu tariqa ko‘z va tumshuqlarni ham yasab oling. Ish 
barcha qismlarni o‘zaro birlashtirib chiqish bilan nihoyala-
nadi. Mazkur ijod namunasi uchun qo‘shimcha bezaklarni o‘z 
xohishingizga ko‘ra tanlashingiz va o‘yinchoqqa qo‘shimcha-
lar kiritishingiz mumkin.

---

99
Andazani qog‘ozga chizib oling. Tayyorlangan ma- 
to ning o‘ngini ichkari tomonga ikkiga buklang.
Buklangan matoga andazani qo‘ying va qalam bilan
chok haqini qoldirib chizib oling. Chiziq bo‘ylab qaychi bilan 
qirqing. Mana, sizda qirqilgan ikkita tana qismi hosil bo‘ldi. 
Ularning biriga ko‘z va burun o‘rnini belgilab, tikib chiqing.
Ikkala tana qismini ag‘darib, ularning chetlarini bir- 
lashtirib tikib chiqing. Bunda ma’lum bir joyni tikmas- 
dan ochiq qoldirishni unutmang.
Yaxlit tana qismi tayyor bo‘lgandan so‘ng ochiq qoldi-
rilgan joydan matoni o‘ngiga ag‘daring. Tana ichiga paxta
solib to‘ldiring. Ochiq joyni esa tikib qo‘ying. Bu bezak-
li yostiqchani onangiz bilan birgalikda tayyorlasangiz yana 
ham yaxshi.

---

100