ƏLAVƏLƏR
əyyənləşir, həınitı ölkədə onlann birgə yaşayış yeri olmadıqda, ər-
arvad axırıncı dəfə hansı ölkənin ərazisində birgə yaşayıblarsa,
həınin ölkənin qanunvericiliyi ilə müəyyən edilir. Birgə yaşayış yeri
olmayan ər-arvadın şəxsi qeyri-əmlak və əmlak hüquq və vəzifələri
Azərbaycan Respublikası ərazisində Azərbaycan Respublikasının
qanunvericiliyi ilə müəyyən edilir.
151.2.
Ər-arvadın ümumi vətəndaşlıqları və birgə yaşayış yerləri
olmazsa, onların alimentin tutulması barədə sazişdəki və ya nikah
müqaviləsindəki hüquq və vəzifələrinin müəyyənləşdirilməsi üçün
tətbiq olunan qanunvericiliyi özləri seçə bilərlər. Ər-arvad belə
razılıq əldə etməyibiərsə, aliment tutulması barədə sazişə və nikah
müqaviləsinə bu Məcəllənin 151.1-ci maddəsi tətbiq edilir.
Maddə
152. Atalığın (analığın) müəyyənləşdirilməsi və buna dair
mübahisə açılması
152.1.
Atalığın (analığın) müəyyənləşdirilməsi və buna dair
mübahisə açılması üçün uşağın anadan olmağa görə və vətəndaşı
sayıldığı ölkənin qanunvericiliyi tətbiq edilir.
152.2.
Azərbaycan
Respublikasında
atalığın
(analığın)
müəyyənləşdirilməsi və buna dair mübahisə açılması qaydası
Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə müəyyənləşdirilir.
Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə atalığın (analığın)
müvafiq icra hakimiyyəti orqanında müəyyənləşdirilməsinə yol
verilirsə, uşağın valideynləri Azərbaycan Respublikasında
yaşamırlarsa və onlardan heç olmazsa biri Azərbaycan
Respublikasının vətən- daşıdırsa, onlann atalığı (analığı)
müəyyənləşdirmək üçün Azərbaycan Respublikasının diplomatik
nümayəndəliyinə və ya konsulluq idarəsinə müraciət etmək hüququ
var.
Maddə 153. Valideynlərin və uşaqların hüquq və vəzifələri
Valideynlərin və uşaqların hüquq və vəzifələri, o cümlədən
valideynlərinin uşağı saxlamaq vəzifəsi onlann birgə yaşadıqları
Ölkənin qanunvericiliyinə uyğun müəyyənləşdirilir. Əgər uşaqlarla
ata-ananın birgə yaşayış yeri yoxdursa, uşaqların və ata-ananın hü
336
Azərbaycan Respııblikasmın Ailə Məcəlləsi
quq və vəzifələri uşağın vətəndaşı olduğu ölkənin qanunvericiliyi ilə
müəyyənləşdirilir. Aliment öhdəliklərinə və valideynlərlə uşaqlar
arasında digər münasibətlərə iddiaçının tələbi ilə ərazisində uşaq
daimi yaşayan ölkənin qanunvericiliyi tətbiq oluna bilər.
Maddə 154. Yetkinlik yaşına çatmış şəxslərin və başqa ailə
üzvlərinin aliment vəzifələri
Ailə üzvlərinin aliment vəzifələri ərazisində birgə yaşadıqları
ölkənin qanunvericiliyi ilə müəyyənləşdirilir. Birgə yaşayış yeri
olmayan ailədə iddiaçı yaşadığı ölkənin qanunvericiliyinə uyğun
olaraq aliment alır.
Maddə 155. Övladlığa götürmə
155.1.
Azərbaycan Respublikasının tərəfdar çıxdığı beynəlxalq
müqavilələrdə nəzərdə tutulmuş hallar istisna olmaqla Azərbaycan
Respublikasının ərazisində əcnəbilər və ya vətəndaşlığı olmayan
şəxslər tərəfindən Azərbaycan Respublikasının vətəndaşı olan uşağı
övladlığa götürmə və ya övladlığa götürmənin ləğvi Azərbaycan
Respublikasının qanunvericiliyinə uyğun olaraq həyata keçirilir.
155.2.
Azərbaycan Respublikasının ərazisində əcnəbi və ya
vətəndaşlığı olmayan şəxs tərəfindən Azərbaycan Respublikasının
vətəndaşı olan uşaq, övladlığa götürənin ölkəsinin (daimi yaşadığı
ölkənin) qanunvericiliyinə uyğun olaraq övladlığa götürüldükdə
həmin ölkənin qanunvericiliyi ilə yanaşı bu Məcəllənin 117 - 119- cu
və 122 - 124-cü maddələrinə də əməl olunmalıdır.
155.3.
Azərbaycan Respublikasının ərazisində Azərbaycan
Respublikasının vətəndaşı tərəfindən xarici vətəndaş olan uşaq
övladlığa götürüldükdə, buna uşağın qanuni nümayəndəsinin və
uşağın vətəndaşı olduğu dövlətin səlahiyyətli orqanının, eləcə də
həmin dövlətin qanunvericiliyi ilə tələb olunduqda uşağın özünün
razılığını almaq zəruridir.
155.4.
Uşağın Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi
və tərəfdar çıxdığı beynəlxalq müqavilələri ilə müəyyən edilmiş
hüquqları övladlığa götürmə
nəticəsində pozula bilərsə, övladlığa gö
337
