374
16.4. Kelajakda o„simlikchilik tarmoqlari iqtisodiyotini rivojlantirish
masalalari
Ishlab chiqarish samaradorligining muhim omili – navga bog‗liq
bo‗lgandon sifatidir. Don sifatiga qo‗yiladigan
yuqori talablar, ushbu ozuqa
mahsulotining uzoq vaqt saqlashda zarur bo‗ladigan alohida qiymatiga bog‗liq.
Saqlash uchun omborlarga to‗planadigan donlar namligi va iflos chiqindilar
aralashib qolishi talab qilinadigan konditsiyalarga mos kelmog‗i zarur.
G‗alla yetishtirishda paxta, kartoshka, sabzavot va boshqa qishloq xo‗jaligi
ekinlarini o‗stirishga nisbatan kamroq mehnat talab qiladi. 1
ga yerga ekilgan
g‗alla ekinlariga qilingan mehnat sarfi o‗rtacha 17 kishi /soat, 1 t donga esa 10
kishi/soatni tashkil etadi.
Mahsulot birligiga bevosita mehnat sarfini kamaytirish, g‗alla
hosildorligi
va sifatini oshirish g‗alla ekinlarini intensiv texnologiyasi asosida yetishtiriladi,
ekinni optimal joylashtirish, ilmiy asoslangan
dozadagi organik va mineral
o‗g‗itlarni berish, hamma texnologik jarayonlarni kompleks mexanizatsiyalash,
mehnatni oqilona tashkil etish ushbu masalalarni ko‗zda tutadi.
Intensiv texnikadan foydalanish 1 ga ekin maydoniga
qilingan moddiy-pul
mablag‗lari va mehnat sarflarini oshiradi, biroq
mahsulot birligida ular
hosildorlik ortishi bilan pasayadi. Don sifatining ortishi g‗alla ishlab
chiqarishning iqtisodiy samaradorligiga ta‘sir etadi, chunki uni yuqori narxlarda
sotish ishlab chiqarishning yakuniy natijalariga ta‘sir qiladi.
16.4.1-jadval
Tomchilatib sug„orishni qo„llashning samarasi
№
Ekin turlari
Suv tejalishi,
%
Mehnat
sarfining
Dostları ilə paylaş: