|
Jadidchilik harakatijadidchilik-harakati
Oriental Renaissance: Innovative,
educational, natural and social sciences
VOLUME 1 | ISSUE 3
ISSN 2181-1784
Scientific Journal Impact Factor SJIF 2021: 5.423
119
w
www.oriens.uz
April
2021
UDK: 821.512.133
JADIDCHILIK HARAKATI
Solijon Ergashevich Ibragimov
QarshMII “Ijtimoiy fanlar” kafedrasi katta o’qituvchisi
Annotatsiya:
XIX asr oxiri, XX asr boshlarida Rossiya mustamlakasi
hisoblangan O’rta Osiyo, Kavkaz, O’rta Sibir xalqlari orasida boshlangan milliy,
madaniy-ma’rifiy tiklanish – jadidchilik harakati sifatida namoyon bo’ldi.
Turkiston jadidlari xalqni qoloqlik va diniy xurofotdan ozod etish, shariat
tamoyillarini isloh qilish, xalqqa ma’rifat tarqatish va milliy muxtoriyatga erishish
g’oyasini ilgari suradilar.
Jadidlar milliy birlik, ma’naviy-ma’rifiy isloxotlar bilan jamiyatni yangilash,
yuksaltirish yo’llarini izlaganlar. Ushbu maqolada yuqorida muallif tomonidan qayd
etilgan fikrlar xaqida so’z boradi.
Kalit so’zlar
: jadid, ma’rifat, usuli jadid, milliy ko’tarilish, matbuot,
muxtoriyat, milliy g’oya, “Behbudiya”, “To’ron,”ibratxona, “Munozora”.
Аннотация
: В конце XIX – начале ХХ века среди народов Средней Азии,
Кавказа и Средней Сибири в качестве национального, культурно-
просветительского возрождения стало зарождаться движение джадидов.
Туркестанские джадиды выдвигали гипотезу освобождения народа от
отсталости и религиозных суеверий, реформирования принципов шариата,
распространение просвещения среди народа, достижения национальной
автономии.
Джадиды искали пути обновления и подъема общества посредством
национального единства, духовно-просветительских реформ. В данной статье
обсуждаются вышеупомянутые автором идеи.
Ключевые слова
: джадиды, просвещение, методы джадидов,
национальное восстание, пресса, автономия, национальная идея, “Бехбудия”,
“Турон”, образец для подражания, “Мунозара”
Abstract:
In the late 19th and early 20th centuries, the national, cultural and
enlightenment revival between the people of Central Asia, the Caucasus and Central
Siberia, which was a Russian colony, appeared as a motion.
Turkistan Jadids are committed to the liberation of the people from backwardness
and religious prejudice, reforming the principles of Shari'a, promoting the nation and
achieving national autonomy. Jadids seeked for the ways to renew and uplift the
society through national unity, spiritual and enlightenment reforms. This article
discusses the mentioned ideas of the author.
Dostları ilə paylaş: |
|
|