[]
Yüklə 7,15 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- «Ey iman gətirənlər! Allah
- Lə İləhə İlləllah
- “...Bu Quran mənə vəhy olundu ki, onunla sizi və onun çatacağı hər kəsi xəbərdar edim....”. (əl-Ənam 19).
114
həmin insanların Peyğəmbərlərə müxalif olduqları aşkar ediləcəkdir. Onların danışdıqları sözlərin küfr olması şübhə doğurmur. Lakin hər bir fərdi insanın kafir sayılması üçün qayda belədir. Bidətlərin birinin digərindən daha pis olması bir faktdır. Bəzi bidətçilərdə müşahidə olunan iman gücü, digərində müşahidə olunmur. Hüccət çatdırılana və həqiqət bəyan edilənə qədər, heç kəsin səhv edən müsəlmana kafir deməyə haqqı yoxdur. İman gətirdiyi yəqinliklə bəlli olan kimsənin imanı, şəkk etməklə getməz. Onun imanı, hüccət çatdıqdan və şübhəsi dəf edildikdən sonra gedər» 345 . İbn Teymiyyə – rahmətullahi aleyhi – deyir ki: «Elə buna görə də elm və sünnə əhli özlərinə müxalif olanlara kafir demirdilər. Müxaliflərinin onlara kafir deməsinə baxmayaraq onlar yenə də müxaliflərinə bu hökmü vermirdilər. Çünki kiməsə kafir hökmü kəsmək şəriət qaydasıdır. Heç kəs bunu qarşılıq olaraq öz müxalifinə deyə bilməz. Sənə qarşı yalan danışana, sənin ailənlə zina edənə qarşılıq verərək, ona qarşı yalan danışmağa və ya ailəsi ilə zina etməyə haqqın yoxdur. Çünki yalan danışmaq və zina etmək Allahın haram buyurduğu bir haqqıdır. Eləcə də kiməsə kafir demək Allahın haqqıdır. Allah və Rəsulunun kafir dediyi kimsələrdən başqasına kafir deməyə heç kəsin haqqı yoxdur. Ona qarşı elə bir hüccət olmalıdır ki, ona qarşı çıxan kafir olar. Dinin hansısa bir sahəsində cahil olan insan bununla kafir olmaz. Belə ki, Qudamə İbn Məzun və dostlarından ibarət bir qrup səhabə və tabiinlər «Ey iman gətirənlər! Allah qarşısında sabitqədəm və ədalətli şahidlər olun. Hər hansı bir cəmaata qarşı kininiz sizi ədalətsizliyə sövq etməsin. Ədalətli olun. Bu təqvaya daha yaxındır». (əl-Maidə 8). ayəsini yozumlu şəkildə başa düşərək içki içməyin halal olduğunu deyirdilər. Onlar ayədən elə başa düşürdülər ki, yaxşı işlər görən insana içki içmək halaldır. Ömər, Əli və digər səhabə alimlər yekdil olaraq belə bir fikrə gəldilər ki, bu insanlardan tövbə etmək tələb olunmalıdır. Əgər onlar düşdükləri şübhədən dolayı ilk əvvəl yenə də içkini halal görməkdə israr etsələr, haqq çatdırılana qədər onlara möhlət verilməlidir. Əgər bundan sonra yenə də inkar etsələr o zaman artıq kafir olarlar. İki səhih kitabda öz əhli-əyalına öləndən sonra yandırılıb külünün göyə sovrulmasını əmr edən insanın hədisi qeyd edilmişdir. Hədisdəki insanın etiqadına görə dediyinin icrasından sonra Allah onu bir daha yenidən diriltmək iqtidarında deyil, bir daha onu dirildə bilməyəcəkdir. Yaxud o adam bu etiqadının icazəli olduğunu düşünmüşdür. Hər iki hal küfrdür. Lakin bu insan cahil idi. Bu insana, müxalif olacağı təqdirdə kafir sayılacaq, yetərli haqq çatmamışdı. Buna görə də Allah onu bağışladı. Ona görə mən, Allahın Ərşi üzərində olduğunu inkar edən hüluliyyə əqidəsini daşıyan cəhmiyyəlilərin fitnəsi baş verən zamanlar onlara deyirdim: Əgər mən sizin dediklərinizlə razılaşsam kafir
345
Məcmuul Fətava 12/500-501. 115
olaram. Çünki mən sizin bu sözünüzün küfr olduğunu bilirəm. Amma mənə görə siz kafir sayılmırsınız. Çünki, siz cahilsiniz. Bu xitab, onların alimlərinə, qazilərinə, şeyxlərinə və əmirlərinə deyilən bir xitab idi»346. İbn Teymiyyə –
köməklik edir, doğru yolla aparır və ya Şeyxinə ibadət edir, ona dua edir və ona səcdə edirsə və ya şeyxini Peyğəmbərlərdən müəyyən və tam şeylərdə üstün tutursa və ya hesab edir ki, o və şeyxi Peyğəmbərə tabe olması vacib deyildir – deyənlər kafirdirlər. Bunu gizlədərlərsə münaiqdirlər. Bizim zamanda isə belə insanlar çoxalmışlar dəvət imamlarının azalmasından və Peyğəmbərlik nurunun bir çox şəhərlərdən itməsinə görə. Belə insanların çoxunda bu elmdən heç nə yoxdur, buna görə də doğru yolu öyrənə bilmirlər. Onların çoxsuna bu çatmamışdır. Zamana və məkana görə insan kiçik bir imanına görə Allah tərəfindən mükafatlanacaq və Allah onu dəlil çatmayan məsələlərdə bağışlayacaqdır. Əgər dəlil çatsaydı Allah onu bağışlamazdı və şeyx burada Huzeyfənin hədisini zikr edir. Lə İləhə İlləllah – onları Cəhənnəm atəşindən qurtarcaqdır” 347
. İbn Teymiyyə – rahmətullahi aleyhi – deyir ki: “Məxluqlar Xaliqin nə sevdiyini və nədən razı olduğunu bilmirlər, nə əmr etdiyini və nəyi qadağan etdiyini də bilmirlər, salehlər üçün nə mükafat hazırladığını və günahkarlara hansı cəzanı təyin etdiyini, Allahın gözəl İsim və Sifətlərini bilmirlər. Bütün bunların insan ağlı ilə dərk edilməsi mümkün deyildir. Yalnız Peyğəmbərlər vasitəsilə mümkündür....” 348 . Digər yerdə İbn Teymiyyə – rahmətullahi aleyhi – deyir ki: “...Bu Quran mənə vəhy olundu ki, onunla sizi və onun çatacağı hər kəsi xəbərdar edim....”. (əl-Ənam 19). Buna bənzər ayələr Qurani Kərimdə çoxdur. Allah Peyğmbər dəvəti çatmayan bir kimsəni heç vaxt cəzalandırmaz. Əgər bir kimsə Muhəmmədin Allahın Rəsulu olduğunu bilsə, ona inansa lakin Onun gətirdiyi bir çox şeylərdən xəbərsiz olsa Uca Allah bilmədiklərinə görə onu cəzalandırmaz” 349
. AbdurRazzaq İbn Əhməd Muaşir deyir ki: “İbn Teymiyyə, İbn Qeyyim və Muhəmməd İbn AbdulVahhabın – Allah onlardan razı olsun - bu məsələdə mənhəci onların sözlərinə qayıdılır..... Əgər bir kimsə İslamı yeni qəbul etmişsə və ya yaşadığı məmləkətdə Şirkə dəvətin geniş bir yer aldığı, Tövhidə dəvət edənlərin az olduğu yerdirsə onların Allaha yaxınlaşdıqları hər bir məsələdə cahilliklərin- dən dolayı üzrlüdürlər. O, vaxta qədər ki, onların şübhələri aradan qaldırılıb
346 Raddu aləl Bəkri səh 258-260. 347 “Məcmuul Fətava” 35/164-165. 348 “Məcmuul Fətava” 1/121, AbdurRazzaq İbn Əhməd Muaşir “Cəhlu Bil Məsələti Etiqadi və Hukmuhu” 203-204. 349
“Məcmuul Fətava” 2/41, 42, AbdurRazzaq İbn Əhməd Muaşir “Cəhlu Bil Məsələti Etiqadi və Hukmuhu” 206-207. Yüklə 7,15 Mb. Dostları ilə paylaş:
|