[]
Yüklə 7,15 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- «Biz Peyğəmbər göndərməmiş (heç bir ümmətə) əzab vermərik». (əl-İsra 15). «Kafirlər dəstə-dəstə Cəhənnəmə sürüklənəcək-lər. Nəhayət ora çatınca onun
- Lə İləhə İlləllah
- «Aman (Allah) bu çox böyük bir böhtandır». (ən- Nur 16).
118
hallarda Allahın kitabına və Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – in Sünnəsinə müxalif çıxmaqla olur. Bu bütün alimlər tərəfindən ümumi anlamda qəbul edilmiş bir qaydadır. Alimlər buna dəlil olaraq bu ayəni qeyd edirlər.
buyurdu: «Keçmiş ümmətlərdə (O, adam qəbirləri soyan oğruydu), Tövhid kəliməsindən (Lə İləhə İlləllah) başqa heç bir həsənə (xeyir iş) etməmiş bir kimsə ölümün gəlib çatdığını və yaşamaq ümidini kəsdikdə ailəsini yanına çağıraraq onlara vəsiyyət edib... Sonra Allah onu zərrələrinə kimi toplayaraq: «Səni bu işə sövq edən nə idi? (Niyə belə etdin?») deyə buyurdu. O, kimsə: «Sənin qorxun! Ya Rəbbim!» deyə cavab verdi. Allah da o, kimsəni bağışladı 355
. Bu adamın etiqadına əsasən deyilən prosesdən sonra Allah onu bir daha dirildə bilməyəcəkdir. O, bunu küfr və ya inkar baxımından deyil, cahilliyindən demişdir. O, Allahın onu yenidən dirildəcəyinə şübhə ilə yanaşmışdır. Lakin bununla belə Allah onu bağışladı, rəhm etdi. Quran çatan bir insana artıq Peyğəmbər hüccəti çatmışdır. Lakin cahil insana bunu çatdırmaq üçün onu öyrədən elm adamı lazımdır. Allah daha yaxşı bilir» 356
. Abdullah İbn Muhəmməd İbn AbdulVahhab – rahmətullahi aleyhi – dən soruşurlar ki: «Qəbirlərin üzərində qübbələr tikmək, onu tikənin kafir olmasına dəlalət edirmi?». Cavab: «Bu məsələnin açıqlamaya ehtiyacı vardır. Əgər onu tikən insana Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – in belə tikililərin tikilməsini qadağan etməsi və öz vaxtında olan bu kimi tikililəri sökməsi haqqında məlumat çatıbsa və bundan sonra həmin adam inadkarlıq və asilik etsə, yaxud o qübbəni sökmək istəyənlərin qarşısını alarsa bu küfrün əlamətidir. Lakin kim bunu Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – in göndərilmə məqsədi haqqında cahil olduğundan edərsə bu onun küfr etməsinə dəlalət etmir. Bu onun cahilliyinə, bidətçi olmasına və Allahın öz Peyğəmbərinə qəbirlər barəsində buyurduğunu axtarmaqdan yayınmasına dəlalət edir» 357
. Muhəmməd İbn Nasir Əli Mamərə sual verilir ki: «Biz eşitmişik ki, siz əvvəllər yaşayan İbn əl-Fərid və digər belə məşhur Əhli Sünnə alimlərini kafir sayırsınız?». Cavab: «Bizim adını çəkdiyiniz alimlərə və digər
355 Buxari 3452, Müslim 2756-2757. 356 Durarus Səniyyə 10/239-240. 357 Məcmu Rəsail vəl Məsəil ən-Nəcdiyyə 1/246. 119
insanlara kafir deməyimiz haqqında qeyd etdikləriniz insanları doğru yoldan uzaqlaşdırmaq üçün düşmənlərimizin bizim haqqımızda dedikləri böhtanlardandır. Onlar bizim haqqımızda bir çox böhtanlar da yaymışlar. Bizim isə cavabımız belədir: «Aman (Allah) bu çox böyük bir böhtandır». (ən-
sonra yenə də onu inkar edən inadkarlıq göstərib üz çevirən insana kafir deyirik. Bundan başqa kimsə kafir dediyimizi iddia edən insan bizim adımızdan yalan danışır…» 358 . Şeyx Abdullah İbn Muhəmməd İbn AbdulVahhab – rahmətullahi aleyhi – deyir ki: “Quran çatmış hər bir kəsə nübuvətin çatması deməkdir. Lakin cahil bir kimsə ehtiyaclıdır ki, elm əhlindən kimsə onu başa salsın” 359
. Şeyx Suleyman İbn Səhman – rahmətullahi aleyhi – deyir ki: “Mənim üçün daha üstün rəy – Allah daha yaxşı bilir – dəlili (hüccəti) yalnız onu çatdıra bilən (başa sala bilən) kimsə etməlidir. Dəlili (hüccəti) lazımı qaydada çatdıra bilməyən - Dinin əhkmlarından xəbəri olmayan və alimlərin bu məsələdə sözlərini bilməyən – cahil kimsəyə gəldikdə mənə çatana görə beləsi hüccət (dəlil) çatdıran ola bilməz” 360
. İmam İbni Vəzir – rahmətullahi aleyhi – deyir ki: “Xəta edərək bir kafirə müsəlman hökmünü vermək sənin üçün daha yüngüldür nəinki xəta edərək bir müsəlmanı kafir adlandırmaq” 361
. Süleyman İbn Səhman – rahmətullahi aleyhi – deyir ki: «Şeyx AbdulVahhab – rahmətullahi aleyhi – kiməsə kafir deməkdən çəkinər və ehtiyat edərdi. Hətta o, dinini öyrənməsi üçün özünə yol göstərən və ona hüccət çatdıran bir insanın olmadığı halda cahilliyindən Allahdan başqasından, qəbirlərdən və s. kömək diləyənlərin kafir olmasını deməkdə ehtiyat etmişdir. O, yazdığı məktubların bəzisində deyir: Biz cahilliyi və bixəbər olması ucbatından Kəvvazın qübbəsinə ibadət edənlərə kafir demirik. Şeyx təkid edərək deyir ki, kim hüccət çatandan və onu öyrənmək üçün imkanı olandan sonra qəbirlərə ibadət edərsə o, kafir olur» 362
. Abdullah İbrahim İbn Şeyx AbdulLətif İbn AbdurRahman və Suleyman İbn Səhman (Şeyxin nəvələri) deyirlər ki: «Müəyyən şəxsi təkfir etmək bəlli məsələdir. Əgər bir söz deyərsə onun dediyi söz küfr ola bilər. Ona görə də deyilir: Kim bu sözü deyərsə kafirdir. Lakin müəyyən şəxs bunu dediyi zaman onun kafir olması barəsində hökm verilmir. Hətta ona hüccət çatdırılmadıqca. Elə bir hüccət ki, onu tərk edən kafir olur». Şeyx İbn Səhman – rahmətullahi aleyhi – deyir ki: «Əgər şeyx cahilliyi və bixəbər olması ucbatından qəbirlərin üzərində inşa edilən bütlərə ibadət edənlərə qarşı belə münasibət bəsləyirsə, necə ola bilər ki, yer üzündə
358 Durarus Səniyyə 3/20-23. 359 “Durərus Səniyyə” 10/240. 360 Minhəc Əhlul Haqq” 85. 361 İsar əl-Haqq Alə əl-Xaliq 449. 362 Diya əş-Şariq səh 372, Cəhlu bi Məsəili etiqadi və hukmuh səh 444. Yüklə 7,15 Mb. Dostları ilə paylaş:
|