1 dolu, tahmġNĠ, analġZĠ ve dolu durumu yüksek atmosfer klġmatolojġSĠ
Dolu Tahmin ve Analizinde Kullanılan Yöntemler
Yüklə 0,54 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 8. Dolu Tahmin ve Analizinde Kullanılan Yöntemler
- Fawbush – Miller Dolu Çapı Tahmin Yöntemi
29
8. Dolu Tahmin ve Analizinde Kullanılan Yöntemler Bu bölümde dolu tahmininde kullanılan yöntemlerden bahsedilmiĢtir. Bu yöntemler üç ana grupta toplanmaktadır. Birinci grupta yüksek atmosfer sondaj (ravinsonde) gözlemlerinden yararlanılarak geliĢtirilen yöntemlerden bahsedilmiĢtir. Ġkinci grupta dolu tahmininde radarın kullanımı açıklanmıĢtır. Son olarak ta dolu tahmininde kullanılan sayısal yöntemlerden bahsedilmiĢtir. Ancak sayısal yöntemler baĢlı baĢına bir konu olduğu için sadece genel açıklamalar yapılmıĢtır.
Yüksek Atmosfer Sondaj (Ravinsonde) Gözlemleri ile Dolu Tahmin ve Analizi
Evet – Hayır Dolu Tahmin Yöntemi Bu yöntem dolu tahmininde kullanılan objektif yöntemlerden biridir. Yöntemde, donma seviyesi ve bulut kalınlığı kullanılmaktadır. Amerikanın Midwestern bölgesinde baĢarıyla uygulanmıĢtır.
Yöntem Ģu Ģekildedir: -
Yer seviyesinden itibaren CCL seviyesi bulunur. Burada CCL seviyesi bulut taban seviyesi olarak düĢünülmüĢtür. -
EL seviyesi bulunur. EL seviyesi bulut tepe seviyesi olarak düĢünülmüĢtür. -
Donma seviyesi (DS) bulunur. CCL, EL ve donma seviyeleri hPa cindindendir.
Bulut Kalınlık Oranı, BKO) uygulanır:
CCL DS CCL BKO
BKO bulunduktan sonra ġekil 8’deki grafik kullanılarak dolu yağıĢının olup olmadığı tespit edilir. Amerikanın Midwestern bilgesi için yapılan çalıĢmada baĢarı % 83’tür.
30
ġekil 8. Evet – Hayır Dolu Tahmin Yöntemi Diyagramı
Evet – Hayır Dolu Tahmin Yöntemi farklı Ģekilde de uygulanabilir. CCL seviyesi yerine kararsız tabakanın en alt sınırı olan LFC seviyesi kullanılabilir. Dolu yağıĢını meydana getirebilecek bir kararsızlık durumunda LFC seviyesi ile CCL seviyesi biribirine oldukça yakındır. Ayrıca donma seviyesi (DS) yerine ıslak termometre sıcaklığının 0 0 C’ye düĢtüğü yükseklik (WBZ, height of the wet-bulb zero) kullanılabilir. Bu alternatif yöntem için yeni bir değerlendirme grafiği hazırlanmalıdır.
Fawbush – Miller Dolu Çapı Tahmin Yöntemi
Dolu çapının tahmin edilmesi ile ilgili ilk ciddi çalıĢma 1953 yılında Fawbush ve Miller tarafından yapılmıĢtır. Dolu tahmininde ilk adım ilgilenilen bölgeye ait dolu riskinin olup olmadığıdır. Dolu riski belirlenmesinde Evet – Hayır Dolu Tahmin Yöntemi veya kakarlılık kararsızlık değerlendirmesi kullanılabilir. Bundan sonra yağacak dolunun fiziksel durumu ön plana çıkar. ĠĢte bu yöntem bu aĢamada uygulanır. Günümüzde dolu etkinliğinin
31
belirlenmesi için Fawbush – Miller Yöntemi sayısal modellere adapte edilerek kullanılmaktadır.
-
Yer seviyesinden itibaren CCL seviyesi bulunur (ġekil 9).
- CCL seviyesinden itibaren parsel çevre atmosfer sıcaklığı (-5 0 C) olan seviyeye (B H ) kadar nem adyabatik olarak yükseltilir ve B' noktası tespit edilir (ġekil 9). -
B H ile B' noktaları arasındaki sıcaklık farkı 0 C cinsinden alınır (ġekil 9).
-
B H noktasından kuru adyabatik olarak CCL seviyesine inilir ve H' noktası tespit edilir (ġekil 9).
- B H ile H' noktaları arasındaki sıcaklık farkı 0 C cinsinden alınır (ġekil 9). -
ġekil 10’daki grafikte, B H ile B' noktaları arasındaki sıcaklık farkı (yatay eksen) ve B H ile H' noktaları arasındaki sıcaklık farkı (dikey eksen) kullanılarak düzeltilmemiĢ (ilk) dolu çapı tespit edilir. Belirlenen değer inch birimindedir (1 inch=2.54 cm).
- Bu aĢamada ıslak termometre sıcaklığının 0 0 C’ye düĢtüğü yükseklik (WBZ, height of the wet-bulb zero) bulunur.
- WBZ seviyesinin yüksekliği 10500 feet’den daha yüksek ise bu durumda düzeltilmemiĢ dolu çapının değeri ġekil 11’deki grafik kullanılarak düzeltilmelidir. Böylece nihai dolu çapı belirlenmiĢ olur. WBZ değeri 10500 feet’den daha düĢük ise düzeltilmemiĢ dolu çapının değeri nihai dolu çapı değeridir.
Yüklə 0,54 Mb. Dostları ilə paylaş:
|