1 Hümayi rş e



Yüklə 7,73 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə34/181
tarix19.07.2018
ölçüsü7,73 Mb.
#57326
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   181

H Ü M A Y İ - Ə R Ş

    93

könülaçan türbənin inşasında könüllü xidmət etmişdirlər. Paşa həzrətləri 

Həzrəti Pir üçün də Mehmed paşa məhəlləsində geniş bir ərazi alaraq 

hədiyyə etmişdir. Bu böyük ərazinin iki müstəqil axar suyu vardı. Hərəm 

[evdə naməhrəmlərin girməsinə icazə verilməyən, əsasən qadınlara 

məxsus hissə/otaq] və salamlıq dairəsi [böyük evlərə "qonaq" deyilir, bunlar 

iki hissədən ibarət olur: ev əhalisinin yaşayış yerlərinə "hərəm", qonaqlara 

ayrılan hissə "salamlıq" adlanırdı.] olmaqla geniş altlı-üstlü dörd salondan 

ibarət olub on beş otaq, iki axur, bir mağazanı (qida anbarı) ehtiva edən 

üç mərtəbəli bir bina inşa etdirmiş və bu məsrəf tamamilə Paşa həzrətləri 

tərəfindən qarşılanmışdır. Vida mərasimini yaddan çıxarmamaq kimi bir 

nəzakət də nümayiş etdirərək, son olaraq şəfqət göstərməyi də unutmamış. 

Həzrəti Pir dünyadan köçdükdən sonra otuz ilə yaxın bura fəqir və 

miskinlərə sığınacaq olmuş və demək olar ki, bir qonaq evi vəzifəsini ifa 

etmişdir. Heç şübhə yox ki, yay və qışın əngəllərindən qorunmağa imkan 

verən bu xanəgahın inşasından qonaq qəbul etdiyi zamanlara qədər həyata 

keçmiş xeyriyyə əməllərindən irəli gələn yaxşılığın yüzdə doxsanı, bu 

kərəmli zata aiddir. Cənabi-Qadiri-mütləq xeyirlərin ən kamili ilə əcrləndirsin. 



Amin. 

Paşa həzrətləri Amasiyaya təşrif etdiyində Saraydüzü adlanan mövqedə 

indiki hərbi qışlanın bir qədər yuxarısında Barsamın evini icarə edərək 

yerləşmişdir. 

Səkkiz ay sonra Paşa həzrətləri gələn dəvət üzərinə İstanbula səfər 

etmişdir. Və qaldığı evin icarə müddəti bitmədiyi üçün açarını Həzrəti Pirə 

göndərərək oraya təşrif etməsini rica etmişdir. Paşa həzrətlərini Pirin dün ya 

gözünün nuru Siracəddin əfəndi həzrətləri onu Samsuna qədər müşayiət 

etmişdir. Paroxodda Siracəddin əfəndiyə bəxşişlər verilmişdir. Lakin o, 

atasının bu məsələ ilə bağlı əmri olduğunu irəli sürərək əfv buyurulmasını 

rica etmişsə də, Paşa həzrətləri verdiyi hədiyyələri qəbul etmədiyi təqdirdə 

bunu özünə qarşı böyük bir günah hesab edəcəyini və bu günahı qətiyyən 

əfv etməyəcəyini bəyan edərək almağa məcbur etmişdir.

39

 1290-cı ildə 



[m.1873/74] Asəf əxlaqlı, ali mən -

qibəli möhtərəm zatın inşa et-

dir diyi malikanə tamamlanaraq 

Bar samın evindən o malikanəyə 

köç müşlər. 

Barsamın evində ikən 

Siracəd din əfəndi ilə ana-ataları 

bir, yəni Əminə xanımın qızı 

Həsna xanım Taha əfəndi ilə 

bə ra bər bir ulaq üzərində o evə 

ge dərkən Pir İlyas həzrətlərinin 

mübarək türbəsinin önündə yıxı-

laraq vəfat etmişdir. Uşaq beş-altı 

yaşları içərisində imiş. 

39

 Taha əfəndinin rəvayətindən.



Şeyx İsmayıl Şirvaninin 

türbəsinin yanındakı 

qonaq evi


94     

H Ü M A Y İ - Ə R Ş

BARSAMIN EVİNDƏ ƏRBƏİN

40

 



B

arsamın evində ikən Həzrəti Pir, qırx gün sübh namazında 

ustadı Həzrəti Mövlanənin [İsmayıl Siracəddin Şirvani] mübarək 

türbəsinə getmiş və bu qırx gün içərisində Nəqşibəndiyyə ədəbinə 

müvafiq ərbəini təkbaşına icra və ikmal etmişdir. 

Xədicə xanımla izdivacı 

Mübarək mürşid adına bağışlanan evə köçdüyü il Havzanın Xurdaz 

kəndindən Xədicə adlı mələk-xislət bir xanımla izdivac bağlasa da, yaranan 

uzlaşmazlıq səbəbilə evlərinə göndərilməsinə məcbur qalınmışdır. 

Şeyx Qasım Şəkəvinin hicrəti 

1290-cı il [m.1873/74] içərisində Rusiyanın Şəki qəzasından və Həzrəti 

Mövlanənin [İsmayıl Siracəddin Şirvani] tələbə və müridlərindən Şeyx 

Qasım Şəkəvi Rusiyadan ailəsi ilə hicrət edərək Həzrəti Pirin evinə gəlmişlər. 

İki ay qədər qonaq qaldıqdan sonra başqa evə köçmüşlər. Evdə qaldığı 

müddətdə ondan heç bir xidmət əsirgənməmişdir və kərəmlə hər lütf və 

şəfqət göstərilmişdir. 



Şeyx Qasımın məktubu

Şeyx Qasım əfəndi başqa evə köçdükdən sonra mümkün olan yardım 

göstərilsə də necə olubsa onun fikrində gizli əsrara vaqif olmaq mümkün 

olmadığından kədərlənmiş və iki ay sonra aşağıda dərc olunduğu tərzdə 

bir məktub yazıb göndərmişdir. 

Məktubun məzmunu 

Sərlövhəsində:



Keçmişdə mana atmış müjgan oxunu ol Pir,

Etmiş məni pabəstə almış canımı ol tir-

beytləri ilə başlayan bu məktub mündəricatında Həzrəti Pirlə şərik və 

aralarında bir pirə mürid olduqlarından dolayı qardaşlıq olduğundan, buna 

riayət etmənin lüzum dərəcəsindən, bu vaxta qədər laqeydlik göstərildiyindən, 

halbuki, hökumət tərəfindən səbəbləri aydınlaşdırılaraq indiyə qədər ya 

elmiyyə və yaxud duagu (dua oxuyan) təxsisatından kafi miqdarda maaş 

təmininə işarə etmək lazım gəldiyindən, bu kimi mühüm məsələləri yazmadan 

özünün anlaması gərəkdiyindən, fəqət təəssüf ki, indiyə qədər bu xüsusa aid 

bir təşəbbüsü belə görülmədiyindən bəhs edilmiş və bu məktub Həzrəti Pirə 

digər bir şəxs ilə göndərilmişdir. Məktubun cavabında: 



Dəysəydi sana müjgan, ey pür xətər dana,

Xunab ilə oynardıq, qəsd eylər idik cana-

beytilə cavab verilmiş və başqa da heç bir şey yazılmamışdır. 

40

 Xoca Bəhaəddin əfəndinin rəvayətindən.



Saraydüzü qışlası


H Ü M A Y İ - Ə R Ş

    95

NƏLEYNİ-SƏADƏT 

13

 

səfərül-xeyr 1289-cu il, 10 nisan 1288-ci ildə [m.22 aprel 1872] 



Van vilayətinin Hakkari sancağında seyid övladından bir zatdan 

alınaraq İstanbula aparılan nəleyni-səadətin (peyğəmbər başmağı) təşrifi 

zamanı Sırabuçukluğa qədər piyada olaraq Həzrəti Pir qarşılamağa 

çıxmışdır. 

Nəleyni-səadət qeyd edilən məkana təşrif edər-etməz günəşə və aya 

belə baş əyməyən bu ulu sərv yerə qapanaraq hörmət və itaətini göstər-

mişdir. Nəleyni-səadəti müşayiət edərək gələn məmur müqəddəs əmanəti 

Həzrəti Pirə vermiş və şeyx həzrətləri də mübarək, səadətli başına alaraq 

Halvaçıya qədər piyada aparmış, orada Dəhnəli Mahmud əfəndi miniyini 

altına çəkərək ata mindirmişdir. 

Şəhərə qədər at üstündə başında aparıb mübarək Sultan Bəyazid ca-

me sinin minbərinə müsafir edilmiş və ətrafı mühafizəçilər tərəfindən 

əhatə edilmişdir. Sübh tezdən yenə müşayiət ədəbinə layiqli şəkildə riayət 

edilərək Amasiyadan Havzaya aparılmışdır. Həzrəti Pir, mübarək Sultan 

Bəyazid camesində nəleyni-səadəti ziyarət etmişdir. 

Türkcə divanında:



Başımda qərar eylədi ol sərvi-dilara,

Damənim öpərsə yeridir ərşi-müəlla-

beyti buna işarədir.

41

 

Hal-hazırda kitabxana məmuru məşhur fazil Müfti Hafiz 



Kamil əfəndinin fəzilətli oğlu Xoca Səbri əfəndi tərəfindən 

əski bir kitab içərisində tapılaraq lütf edilmiş əski əlyazısı bir 

vərəqdən eynən istinsax (üzü köçürülmüşdür) edilmişdir. 22 

ramazan 1355, 7 təşrini-sani 1352 [m.1936/1937] 



Səlləllahu taala əleyhi və səlləm

Əfəndimiz həzrətlərinin mübarək nəleyninin [başmağının] 

Amasiya sancağına təşrif buyurması bu şəkildə olmuşdur ki, 

bu min iki yüz səksən doqquzuncu il [m.1872/73] Diyarbəkir 

vilayətinə tabe Kavi məmləkətində iki cahan sərvəri Məhəmməd 

Mustafa sallə Allahu taala əleyhi və səlləm əfəndimiz həzrətlərinin 

əmisi oğlu Həzrəti-Abbas radiyallahu anhu əfəndimiz həzrətlərinin 

övladlarından biri mərhum olur. Oğullarına vəsiyyətdən sonra 

ikisinə mal, birinə bu mübarək başmağı əmanət kimi təslim edib 

“daraldığın zaman Ali-Osman padşahına götürüb verərsən, 

tamamən mala nail olarsan” - deyə yaxşıca tənbeh edib vermiş 

idi. O, da kimsəyə xəbər verməmiş, ataları mərhum olduqdan 

sonra bu iki qardaş razı olmayıb “bu malı sən al, o şərəfli əmanəti bizə ver” 

demişlər. Əsla uzlaşmamışlar. İran padşahı dəxi xəbər göndərmiş ki, bir 

milyon axça on iki qaimməqamlıq verim, mənə verin demiş. Qardaşın biri 

razı olub vermək istəmiş, böyük qardaş gəlib Diyarbəkir valisinə xəbər vermiş. 

41

  İstanbul Fatih Ali Əmiri mənzum qismində 1407 nömrədə Şirinzadə Sədəddinin 



qüdsiyyət-məabın nəqlinin Eləzizdən (Elazığ) İstanbula qədər təşrifini mənzum olaraq 

nəql edən əlyazma bir əsəri vardır. 



Nəleyni-səadət

Nəleyni-səadətin 

qoyulduğu Bəyazid 

camesinin minbəri


Yüklə 7,73 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   181




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə