10. Nuqtaviy zaryad maydoni kuchlanganligini hisoblash


-rasm 29.Magnit maydonining harakatdagi zaryadga ta’siri. Lorens kuchi



Yüklə 0,85 Mb.
səhifə8/9
tarix23.09.2023
ölçüsü0,85 Mb.
#123437
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Elektr javob

96-rasm
29.Magnit maydonining harakatdagi zaryadga ta’siri. Lorens kuchi Alohida tok tashuvchiga ta’sir qiluvchi kuchni hisoblaymiz. Uzunligi dl bo‘lgan tokli o‘tkazgichga ta’sir etuvchi kuch (55.1) bilan aniqlanadi. Tok elementi Idl dan va formuladan foydalanib, tok zichligiga o‘tkazamiz. U vaqtda . Bu yerda S-o‘tkazgich ko‘ndalang kesim yuzasi, q- tok tashuvchi zaryadi n0 mok tashuvchilar konsentrasiyasi, - yo‘naltirilgan harakat tezligi, musbat tok tashuvchilarning harakat tezligi yo‘nalishi va tok kuchi mos kelgani uchun keyingi tenglikni vektor ko‘rinishda yozish mumkin.
(57.1)
Bu ifodani (55.1)ga qo‘ysak, bo‘ladi. dF kuchni qaralayotgan o‘tkazgich elementidagi tok tashuvchilar soni n0 Sdl bo‘lsak, bitta tok tashuvchiga ta’sir qiluvchi f kuchni topgan bo‘lamiz:
(57.2)
Shunday kuch magnit maydonida harakat qiluvchi har qanday zaryadlangan zarrachaga ta’sir qiladi. Bunga Lorents kuchi deb aytiladi va quyidagicha yoziladi:
(57.3)
Bu formuladan kelib chiqadiki, Lorents kuchi magnit induksiyaga va tezlikka (93-rasm) perpendikulyar bo‘lib, uning absolyut qiymati quyidagi formula bilan aniqlanadi:
(57.4)
bu yerda  - tezlik vektori bilan induksiya vektori orasidagi burchak.

93-rasm
Lorents kuchining zaryad tezligiga perpendikulyarlik shartidan zaryadning doimiy magnit maydonida harakati haqida ba’zi bir xulosalar kelib chiqadi. Birinchidan, dan kelib chiqadiki, Nyuton ikkinchi qonuni bo‘yicha tezlanish , shuning uchun ham tezlikning ozgina o‘zgarishi ham perpendikulyar bo‘ladi. Bu shuni bildiraki, Lorents kuchi tezlik kattaligini o‘zgartirmaydi, balki faqat uning yo‘nalishini o‘zgartiradi. Shunga ko‘ra, zaryad doimiy magnit maydonida harakat qilganda uning kinetik energiyasi doimiy qoladi. Bu xulosaga boshqacha yo‘l bilan ham erishish mumkin, Lorents kuchining bajargan ishi nolga teng, chunki u tezlikka perpendikulyar, demak Lorents kuchi siljishga perpendikulyar bo‘lgani uchun ish bajarmaydi.


Yüklə 0,85 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə