2-Cİ NƏŞR Əlavə VƏ DÜZƏLİŞLƏR
Yüklə 7,12 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 106. «Ey iman gətirənlər! Sizə bəlli olunca qanınızı qaraldacaq şeylər barəsində soruşmayın».
450
92. İbrahim ən-Nəhai –
– deyir ki: «Əgər Muhəmmədin səhabələri bir dırnağı belə məst etmişlərsə mən də onlara uymağın fəzilətini əldə etmək üçün (ayağımı) yumazdım» 1819 .
– rahmətullahi aleyhi –
durduğu yerdə sən də dur. Çünki onlar bilərək durmuşdular. Dərin bir görüş ilə (bidətlərdən) uzaq durmuşdular. O, durduqları nöqtəni açığa çıxarmaqda onlar daha güclü idilər. Əgər bu işdə bir fəzilət olsaydı, onu etməyə daha da layiq idilər. Əgər sizlər - onlardan sonra meydana gəldi –
müxalif olan və sünnətlərindən üz çevirəndən başqası bu yeni şeyi ortaya çıxarmış deyildir. Onlar şəfa üçün yetərli olacaq qədərini söylədilər, yetərli qədər söz söylədilər. Onlardan irəli gedən həddi aşmışdır, onlardan geriyə qalan isə qüsur etmişdir. Bir qrup kimsələr onlardan geriyə qaldılar, buna görə də uzaq düşdülər. Bir qrup kimsələrdə geri qaldılar, buna görə də həddi aşdılar. Onlar isə bu iksi arasında heç şübhəsiz doğru bir hidayət üzərində idilər» 1820
. 94. İmam Əvzai –
– deyir ki: «İnsanlar səni rədd etsələr də sən sələfin yolu ilə getməyə davam et, səni qınasalarda insanların görüşlərindən uzaq ol. Çünki belə etmiş olsan, sən doğru yolda olduğun halda məsələ sənin üçün açıqlanır» 1821
. 95. İmam Şafii –
– deyir ki: «Sünnətə müxalif olaraq haqqında söz söylədiyim nə qədər məsələ varsa mən ondan həyatımda da, ölümümdən sonra da vaz keçirəm» 1822 .
96. Sufyan əs-Souri –
– deyir ki: «İblis bidəti günahdan daha çox sevir. Çünki günahdan tövbə edilir, bidətdən isə tövbə edilməz» 1823
. Günah edən kimsə günah etdiyini bildiyi üçün tövbə etməsi və günahları səbəbilə məğfirət diləməsi umulur. Bidət sahibi isə itaət və ibadət içərisində olduğuna inanır. Tövbə də etməz. Məğfirət də diləməz. İblisdən nəql edilən: «Adəm oğullarının belini günahlarla qırdım. Onlar isə tövbə etməklə, məğfirət diləməklə belimi qırdılar. Mən də onlar üçün məğfirət diləmələri, tövbə etməyəcəkləri günahlar ortaya qoydum. Bunlar isə ibadət şəkilində olan bidətlərdir.
–
– deyir ki: «Bizə görə sünnətin əsasları Peyğəmbər –
– in səhabələrinin izlədiyi yola sarılmaq, onlara uymaq və bidətləri tərk etməkdir. Çünki hər bir bidət yol azmaqdır» 1824
. 98. Qazı Şureyh –
– deyir ki: «Sünnə sizin qiyasınızdan da əvvəldir. Elə isə Sünnəyə tabe o, bidətçi olma» 1825
. 99. İmam Əhməd b. Sinan əl-Kattan –
– deyir ki: «Dünyada nə qədər bidətçi varsa mütləq hədis əhlinə ağız əyər. Çünki adam bidət ortaya qoydumu qəlbindən hədisin ləzzəti sökülüb alınır» 1826 . 1819
Əbu Davud «Sünnən». 1820
İbn Qudamə «Lumatul Etiqadi Hədi İlə Səbili Rəşad» 1821
Xatib «Şərəfu Əshəbi Hədis». 1822
Xatib «Fakibu vəl Mutəfəkkib». 1823
Bəğavi «Şərhu Sunnə». 1824
Laləkai «Şərhu Usuli Etiqadi Əhli Sünnə vəl Cəmaat». 1825
Darimi 1/66, əl-Bəğavi «Şərhu Sünnə» 1/126. 1826
Nəvəvi «ət-Təzkirə». 451
100. Fudayl b. İyad –
– deyir ki: «Hidayət yollarına uy. O, yolu izləyənlərin azlığının sənə zərəri yox. Əyri yollardan isə çəkin. Həlak olanların çoxluğuna da aldanma» 1827 . 101. Sələflər deyillər ki, bağlılığın şəxslərə deyil, dinə olsun. Çünki haqq qalandır, şəxslər isə gedəndir. Haqqı bill, haqq əhlini də bilərsən. 102. Abis b. Rabia dedi ki: «Mən Ömər - radıyallahu anhu – nu Həcərul Əsvədi öpərkən belə dediyini eşitdim: «Mən sənin fayda verməyən, zərəri olmayan bir daş olduğunu çox yaxşı bilirəm. Əgər Peyğəmbər –
– in səni öpərkən görməmiş olsaydım, mən də səni öpməzdim» 1828
. 103. Muhəmməd b. Sirin –
– deyir ki: «Bir kimsə əvvəlkilərin izini (yolu) üzərə yürüməyə davam etdikcə, doğru yol üzərində yürüməyə davam edir deməkdir» 1829 . 104. İmam Məlik –
– deyir ki: «Bidətlərdən çəkinin». Bidət nədir? Deyə soruşulduqda. O: «Bidətçilər Allahın isimləri, sifətləri, kəlamı, elmi və qüdrəti haqqında danışıb duran, səhabələrin və gözəl bir şəkildə onlara tabe olanların susduqları (mövzuda) yerdə susmayan kimsələrdir» 1830
. 105. Peyğəmbər –
– buyurdu: «Böyüklərimizə hörmət etməyən, kiçiklərimizə rəhm etməyən və alimlərimizin haqqını ödəməyən bizdən deyildir» 1831 .
106. «Ey iman gətirənlər! Sizə bəlli olunca qanınızı qaraldacaq şeylər barəsində soruşmayın». (əl-Maidə 101). «Elə isə bilmədiyin bir şeyi Məndən istəmə. Sənə cahillərdən olmamağı nəsihət edirəm». (Hud 46). «Bir baxın siz o, kimsələrsiniz ki, bildiyiniz şeylər barəsində mübahisə edirsiniz. Bəs bilmədiyiniz şeylər barəsində niyə mübahisəyə girişirsiniz. Əlbəttə (həqiqəti) Allah bilir, siz bilmirsiniz». (Ali İmran 66). Şabi
– rahmətullahi aleyhi – deyir ki: «Bilmirəm demək elmin yarısıdır». İmam Əhməd –
– dən insanların fikrincə hər şeyi bilən alim barəsində soruşdular. O: «İnsanların bütün suallarına cavab verən şəxs məcnundur». İbn Sirin –
rahmətullahi aleyhi – deyir ki: «İnsanın cahil (savadsız) kimi ölməsi onun üçün bilmədiyini danışmasından daha xeyirlidir». Səd b. Cubeyr –
–
1832 .
107. Həsənul Bəsri –
öyrənməyi yalnız Alimdir deyilsin deyə olmasın». İbn Sirin –
–
dən bir şey soruşduqda rəngi dəyişərdi». Nəsəi –
soruşduqda ikrah hissi oyanardı və deyərdi: «Soruşmağa məndən başqa adam tapmadın». İmam Məlik –
ki, Cənnət və Cəhənnəm arasında durmusan. Sənin fikrin onu tez başından uzaq etmək olmasın. Dərdin özünü necə xilas etmək olsun. Özün üçün Qiyamət günü bir çıxış yolu olacaqsa onda danış, əks halda sus».
yorğunluqla əldə edilir. Nemətlərə çatmaq yalnız o, yolda olan çətinliklərə dözməklə olur. Bu rahatlığa yalnız Cənnətdə çatılır». Rabi b. Xuseym –
– yə
1827
Şatibi «əl-İtisam». 1828
Buxari, Müslim. 1829
Laləkai «Şərhu Usuli Etiqadi Əhli Sünnə vəl Cəmaat». 1830
Bəğavi «Şəhu Sunnə» 1/217. 1831
Musnəd 5/323, Mustədrək 1/211. 1832
«Ədəbuş Şəriyyə» 2/64-69, «Məalimu Fi Tarixi Tələbəi Elm» s. 207,208. Yüklə 7,12 Mb. Dostları ilə paylaş:
|