2-Cİ NƏŞR Əlavə VƏ DÜZƏLİŞLƏR

 

71 

içməyə rahat, digərinin isə həddindən artıq şor və acıdır

…

». (Fatir 12). 

Burada  dəniz  deyildikdə  çaylar  qəsd  olunur.  İbn  Zeyd 

–

  rahmətullahi 

aleyhi 

–

 dyir ki: «Suda (dənizdə) və quruda fəsad, pozuntu əmələ gələr 

–

 

Yəni fəsad günahlardır» demişdir.  

O,  fəsadın  səbəbini  günahlar  saymışdır.  Günahların  zahir  olması 

fəsadın səbəbidir. Onlar hər dəfə günah etdikdə Allah onlar üçün yeni bir 

cəzalar  yaradır.  Sələflər  deyirlər  ki:  «Siz  hər  dəfə  yeni  günah  etdikdə 

Allah  yeni  cəza  göndərir».  Görünür  ki,  Allah  daha  yaxşı  bilir,  fəsaddan 

məqsəd  günahlar  və  günahların  yol  açdığı  şeylərdir.  Bu  mənaya  Allahın 

bu ayəsi: «Etdiklərinin bəzisini onlara daddırmaq üçün

…

» dəlildir. Bu 

da bizim halımız. Çünki Allah bizlərə etdiklərimizdən çox az bir hissəsini 

daddırır. Əgər bütün etdiklərimizi daddırsaydı yer üzündə bir canlı da belə 

qalmazdı.  

25.  Günahlar  yer  üzündə  baş  verən  zəlzələlərin,  yerin  ayrılması, 

bərəkətin  yerdən  qalxmasına  səbəbdir.  «Əgər  o  məmləkətlərin  əhalisi 

iman gətirib (pis əməllərdən) çəkinsəydilər, sözsüz ki, onların başlarına 

göydən və yerdən bərəkət yağdırardıq (göyün və yerin bərəkət qapılarını 

onların üzünə açardıq). Lakin onlar (öz peyğəmbərlərini) yalançı hesab 

etdilər, Biz də onları qazandıqları günahlara görə məhv etdik». (əl-Əraf 

96). Mucahid 

–

 rahmətullahi aleyhi 

–

 deyir ki: «Əgər hər hansı bir zalım 

yer  üzərində  zülümkarlıq  edərsə  Allah  onun  günahı  ucundan  yağışı 

saxlayar,  meyvələr  barını  verməz,  günahlar  çoxaldıqca  Allah  da  öz 

dərgahında əzabı çoxaldar. Günahların çoxalmasından günəşin tutulması, 

zəlzələlər və yer üzündən bərəkətin qalxması olur. İbn Ömər - radıyallahu 

anhu 

–

  rəvayət  edir  ki,  Peyğəmbər 

–

  sallallahu  aleyhi  və  səlləm 

–

  hicrət 

vaxtı üzünü bizə çevirib buyurdu: «Ey mühacir cəmaatı! Beş şey vardır ki, 

ondan  Allaha  sığının.  Hər  hansı  bir  qövmdə  zinakarlıq  açıq-aydın 

yayılarsa  Allah  onları  taunla  və  başqa  xəstəliklə  cəzalandırar  ki,  bundan 

qabaq  bu  xəstəlik  haqqında  eşitməyiblər.  Hər  hansı  qövmdə  çəkidə  və 

ölçüdə  aldadarlarsa  Allah  da  onları  aclıqla  və  qəddar  sultanla  sınağa 

çəkər. Hər hansı bir qövmdə zəkat verilməzsə  Allah  da onları  quraqlıqla 

sınağa cəkər və əgər heyvanlar olmasaydı onlara heç  yağış da yağmazdı. 

Hər hansı bir qövm  Allah  və Rəsulunun əhdini pozarsa Allah da  onların 

üzərinə  onlardan  olmayan  düşmənlərini salar və əllərində  olan şeyləri  də 

onlardan alarlar. Onların  imamları (hər hansı bir qövm) Allahın  kitabı ilə 

hökm  etməzlərsə  Allah  da  onları  zəlil  edər»

178

.  Abdullah  b.  Ömər  - 

radıyallahu  anhu 

–

  rəvayət  edir  ki,  Peyğəmbər 

–

  sallallahu  aleyhi  və 

səlləm 

–

 ilə birlikdə Səmud qövmünün ərazisi  olan Hicr ərazisinə  gəldik. 

                                                        

178

 İbn Məcə 4019, İmam Əhməd, əl-Albani «Səhih Silsilə» 106.  

---

 

72 

Oranın quyularından su aldıq və xəmir yoğurduq. Peyğəmbər 

–

 allallahu 

aleyhi  və  səlləm 

–

  aldığımız  suları  boşaltmağımızı  və  yoğurduğumuz 

xəmirləri  isə  dəvələrə  yedirtməyimizi  əmr  etdi.  Peyğəmbər:  «Ağlayanlar 

müstəsna olmaqla (ağlamayanlar) nəbadə əzaba uğramış olan bu qövmün 

yurduna  girsin.  Əgər  ağlamasanız  onlara  toxunan  əzabın  bir  bənzərinin 

sizlərə  də  toxunmasından  qorunmaq  üçün  onların  yurdlarına  girməyin. 

Sonra  Peyğəmbər 

–

  sallallahu  aleyhi  və  səlləm 

–

  vaxtı  ilə  Saleh 

–

 

əleyhissəlam 

–

  ın  dişi  dəvəsinin  su  içdiyi  quyudan  su  almalarını  onlara 

əmr  etdi»

179

. Həmçinin  də  günahların yer üzündə  meyvələrin azalmasına 

da  təsiri  vardır.  Rəvayətlərdə  gəlir  ki:  «Bəni  Umeyyə  xəzinələrindən 

bağlamaya bükülmüş bir buğda dənəsi tapılmışdır ki, orada bu sözlər qeyd 

olunmuşdur: «Bu buğda ədalət dövründə bitərdi»

180

. Bu müsibəti, bəlaları 

Allah,  insanlar  müsibət  törətdiyi  zaman  göndərir.  «Bu  (dünyada)  öz 

əllərinlə etdiyin günahların cəzasıdır, yoxsa Allah bəndələrinə əsla zülm 

edən deyildir». (əl-Həcc 10). İbn Qeyyim 

–

 rahmətullahi aleyhi 

–

 deyir ki: 

«Mənə dövrümdə yaşayan ağsaqqalar deyərdilər ki: «Onlar öz vaxtlarında 

olan meyvələri indikindən böyük görərdilər».  

26.  Günahlar  insanın  surətinə,  yaradılışına  (xilqətinə)  təsir  edir.  Əbu 

Hureyrə  -  radıyallahu  anhu 

–

  rəvayət  edir  ki,  Peyğəmbər 

–

  sallallahu 

aleyhi  və  səlləm 

–

  buyurdu:  «Allah  Adəmi  (öz  surətində)  boyu  altmış 

dirsək  uzunluğunda  yaratdı…Cənnətə  girəcək  hər  kəs  (oraya)  Adəmin 

surətində  girəcəkdir.  İnsanlar  Adəm 

–

  əleyhissəlam 

–

  dan  bu  yana 

əskilməyə davam etmişlər»

181

. Yer üzü ədalətsizlik və zülmlə dolu olduğu 

vaxt  Allah  öz  qulunu  Peyğəmbər 

–

  sallallahu  aleyhi  və  səlləm 

–

  in 

nəslindən  olan  Mehdi 

–

  əleyhissəlam 

–

  ı  çıxaracadır.  O  da  yer  üzünü 

ədalətlə  düzgünlüklə  dolduracaqdır.  Peyğəmbər 

–

  sallallahu  aleyhi  və 

səlləm 

–

  ə  göndərilən  dini  yenidən  quraraq  bərpa  edəcəkdir.  Əsl  adı 

Muhəmməd b. Abdullah olub, Peyğəmbər 

–

 sallallahu aleyhi və səlləm 

–

 

in Əhli Beytindəndir. Fatimə - radıyallahu anhə 

–

 nin nəslindən, Həsən b. 

Əli  -  radıyallahu  anhu 

–

  nun  qolundandır.  Zülm  və  haqsızlıqla  dolub 

daşan yer üzünü ədalətlə dolduracaqdır. İbn Məsud - radıyallahu anhu 

–

 

rəvayət  edir  ki,  Peyğəmbər 

–

  sallallahu  aleyhi  və  səlləm 

–

  buyurdu: 

«Dünyanın  sonuna  bir  gün  qalsa  da  belə  Allah  o  günü  uzadacaqdır.  O 

                                                        

179

 Müslim 2980 – Hicr 

–

 Mədinə ilə Şam arasında bir vadinin adıdır. Bura Saleh 

–

 əleyhissəlam 

–

 ın 

qövmü  olan  Səmudun  mərkəzi  idi.  Allah  bu  qövmü  Peyğəmbərinə  itaət  etmədiklərinə  görə  məhv 

etmişdir.  Tarixçilər  Səmudu  Nuh 

–

  əleyhissəlam 

–

  ın  nəslindən  sayırlar.  Səmud  b.  Cabir  b.  İram  b. 

Şam b. Nuh. Saleh 

–

 əleyhissəlam 

–

 İbrahim 

–

 əleyhissəlam 

–

 dan əvvəl yaşamışdır. Quran surələrinin 

adlarından da biri əl-Hicr surəsidir. Maraqlananlar bu surəyə baxa bilərlər. 

180

 İmam Əhməd «Musnəd».  

181

 Buxari 6/362, Müslim 2841, Musnəd 2/315, Ədəbul Mufrad 978.  

---