3 McCarthy, O'Dell English vocabulary in use pdf



Yüklə 1,95 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə2/175
tarix29.11.2023
ölçüsü1,95 Mb.
#139115
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   175
Statistika Soatov 2006

Соатов
 
Н
.
М
. – 
доктор
экономических
наук

профессор
,
Заслуженный
деятель
науки
Республики
Узбекистан
;
 
Тиллаходжаева
 
Г
.
Н
.
– 
старший
преподаватель

Рецензенты

доктор
экономических
наук

Заслуженный
деятель
науки
Республики
Узбекистан

профессор
Абдуллаев
 
Ё

доктор
экономических
наук

Заслуженный
экономист
Республики
Узбекистан

профессор
Набиев
 
Х
.
Н

Под
общей
редакцией
академиков
Академии
Наук
Республики
Узбекистан
С
.
С

Гулямова
 
и
 
М

Шарифходжаева
.
 
Данный
учебник
является
вторым

существенно
переработанным
изданием
книги

Статистика
”, 
опубликованной
в
2003 
г

медицинским
издательством
имени
Абу
Али
ибн
Сина
(
Авиценны

в
соответствии
с
концепцией
создания
нового
поколения
учебников

отве
-
чающих
требованиям
жизни

Общий
объем
книги
сокращён
в
два
с
лишним
раза
за
счет
тщательного
редактиро
-
вания
текста
и
изъятия
материалов
общего
экономико
-
статистического
и
описательного
ха
-
рактера

Учебник
стал
более
содержательным
и
компактным
и
в
результате
применения
пе
-
редовых
педагогических
технологий
и
интерактивных
методов
обучения

Практически
все
разделы
изложены
с
использованием
средств
программированного
обучения

из
содержания
основных
понятий
и
категорий
статистической
дисциплины
сначала
выделены
составные
элементы
и
характерные
черты
каждого
из
них

которые
для
наглядности
представлены
в
форме
схем

чертежей
и
графиков

затем
они
подробно
объяснены
на
конкретных
примерах

В
учебнике
получили
также
свою
реализацию
принципы
проблемных
лекции
.
Книга
состоит
из
двух
частей
и
13 
глав

Первая
часть
– “
Описательная
статистика
” – 
посвящена
рассмотрению
предмета
и
метода
статистики

статистических
показателей
,
мето
-
дологии
статистического
наблюдения

представления
статистических
материалов
с
помощью
табличного
и
графического
метода

Во
второй
части
– “
Аналитической
статистике
” – 
освя
-
щен
широкий
круг
вопросов

связанных
с
разработкой
статистеческих
классификации
и
группировок

построением
и
анализом
рядов
распределения

исчислением
средних
величин
и
порядковых
средних
вариационного
ряда

а
также
показателей
вариации

методологией
вы
-
борочного
исследования

корреляционно
-
регрессионным
анализом

методом
статистического
изучения
динамики
общественных
явлений

методологией
экономических
индексов
и
балан
-
сов

Учебник
предназначен
для
студентов
экономических
вузов
и
факультетов

Он
может
быть
использован
аспирантами

слушателями
курсов
повешения
квалификации

научными
и
практи
-
ческими
работниками
предприятий
и
организаций

PDF created with pdfFactory trial version 
www.pdffactory.com


Authors: 
Soatov N.M. – Doctor of Economic Sciences, Professor,
State Scientist in Uzbekistan; 
Tillakhodjaeva G.N. – Senior Lecturer. 
Reviewers: 
Doctor of Economic Sciences, 
State Scientist in Uzbekistan; 
Professor Abdullaev Y. 
Doctor of Economic Sciences, 
State Economist in Uzbekistan 
Professor Nabiyev Kh.N. 
Under general editions of academicians of the Science Academy of the Republic of
Uzbekistan S.S. Gulyamov and M. Sharifkhodjaev 
The given textbook is second, much advanced edition of the book "Statistics" published in 
2003 by medical publishing house of a name Abu Ali ibn Sina (Avitsena) according to the concept 
of creation of new generation of the textbooks, adequate life. 
Total amount of the book is reduced in two from superfluous time at the expense of careful 
editing of the text and withdrawal of materials of general economic-statistical and descriptive char-
acter. The textbook became more substantial and compact and as a result applications of advanced 
pedagogical technologies and interactive methods of training. Practically all sections are stated with 
use of means programming of training: from the contents of the basic concepts and categories of 
statistical discipline components and characteristic features of each of them at first are allocated 
which for presentation are submitted in the form of the circuits, drawings and diagrams, then they 
are in detail explained on concrete examples. In the textbook have received also realization princi-
ples of problem lecture.
The book consists of two parts and 13 chapters. The first part - " Descriptive statistics " - is 
devoted to consideration of a subject and method of statistics, statistical parameters, methodology 
of statistical supervision, representation of statistical materials with the help of a tabulared and 
graphic method. In the second part - " to Analytical statistics " - the wide circle of questions con-
nected to development statistics of classification and groupings, construction and analysis of num-
bers of distribution, calculation of average sizes and serial average variational number, and also pa-
rameters of a variation, methodology of selective research, correlation-regression by the analysis, 
method of statistical study of dynamics of the public phenomena, methodology of economic indexes 
and balances is consecrated. 
The textbook is intended for the students of economic high schools and faculties. It can be 
used by the post-graduate students, students of courses of improvement of qualification, scientific 
and practical workers of the enterprises and organizations. 
PDF created with pdfFactory trial version 
www.pdffactory.com


KIRISH 
O‘zbekiston iqtisodiyotini modernizatsiyalash, xususiy mulkning o‘rni va 
ta’sirini kengaytirish, ishbilarmonlik va tadbirkorlik sohalari uchun barcha zarur 
imkoniyatlarni yaratish va rag‘batlantirishni hozirgi vaqtda hayotning o‘zi taqozo 
etmoqda. 
Prezident I.A.Karimov bundan besh yil oldin respublika Oliy Majlisida qilgan 
ma’ruzasida bu dolzarb masalalarni yechish uchun malakali kadrlar va mutaxassislar 
yetishmasligi, tafakkurimizning oqsoqligi har qadamda to‘g‘onoq bo‘lib turishi 
haqida eslatib o‘tgan edi. 
Yuqori malakali mutaxassislarni tayyorlashni kengaytirish bilan bir vaqtda oliy 
ta’lim tizimini tubdan yaxshilash, isloh qilish bugungi kunda eng muhim vazifalardan 
biri bo‘lib qolmoqda. Bu esa, birinchi navbatda, oliy ta’lim yo‘nalishlari bo‘yicha 
Davlat Talablarda ko‘zlangan fanlarning mazmuni va o‘quv dasturlarini xalqaro 
andozalarga moslashtirib takomillashtirishni talab qiladi. 
Zamon talablari darajasida yangi darsliklar avlodini yaratish konsepsiyasiga 
muvofiq 2003 yilda Abu Ali ibn Sino nomli Tibbiyot nashriyoti tomonidan 
“Statistika” darsligi chop etilgan edi. Ushbu kitob bu darslikni qayta ishlash 
mahsulidir. Kuchli tahririy ishlar va ayrim ikkilamchi masalalarni chiqarib tashlash 
natijasida darslikning umumiy hajmi ikki marotaba ixchamlashgan. Shu bilan birga 
ilg‘or pedagogik va axborot texnologiyalaridan keng foydalanish hisobiga uning 
mazmuni boyigan. Har bir mavzu masalalarini bayon etishda dasturlangan o‘quv 
texnologiyasi tamoyillari qo‘llanilgan. Jumladan, asosiy ilmiy tushuncha va 
kategoriyalar hamda nazariy masalalar mazmunini oydinlashtirish uchun dastlab ular 
muhim mantiqiy tuzilmaviy elementlar va xarekterli jihatlariga ajratilib, sxema – 
tarhlar, chizma va boshqa ko‘rgazmali shakllar orqali tasvirlangan. So‘ngra ular har 
taraflama izohlanib, hayotiy misollar yordamida tushuntirib berilgan.
Ushbu nashrda ayrim mavzularga bag‘ishlangan bo‘limlar, masalan, statistika 
predmeti va metodi, statistik kuzatish uslubiyati, dinamikani statistik o‘rganish 
usullari, iqtisodiy indekslar va boshqalar muammoli ma’ruzalari tamoyili asosida 
bayon etilgan. O‘rtacha miqdorlar va tuzilmaviy o‘rta ko‘rsatkichlar, variatsiya 
ko‘rsatkichlari, ilmiy gipotezalarni statistik tekshirish, dispersion, korrelyatsion va 
regression tahlil masalalari ko‘p hisoblash ishlari bilan bog‘liq bo‘lganligi uchun 
axborotlar texnologiyalaridan foydalanish zaruriyati va yo‘llariga e’tibor jalb 
qilingan.
Har bir bob qo‘shimcha adabiyotlar ro‘yxati, qisqacha xulosalar, asosiy atama 
va tushunchalar, mustaqil ishlash uchun savollar va topshiriqlar bilan yakunlangan. 
Shu sababli ushbu darslik talabalar statistik bilimlarni o‘zlari o‘rganishni tashkil 
etishda muhim qurol bo‘lib xizmat qila oladi degan umiddamiz. 
Ta’kidlash joizki, sobiq sovet tuzumining boshlang‘ich davrlaridayoq, 
statistikani markazlashgan totalitar boshqarish maqsadiga bo‘ysundirish, uning 
samarali quroliga aylantirish niyatida rejali xo‘jalik sharoitida u o‘zining nazariy 
asoslaridan ajralishi va statistika fani yo‘qolishi haqida «nazariya» to‘qilgan edi. 
PDF created with pdfFactory trial version 
www.pdffactory.com


Natijada statistika xalq xo‘jaligi hisobining bir turi sifatidagina qaraldi, uning 
nazariyasi esa ehtimollar nazariyasi bilan birlashtirilib, matematikaning tarkibiy 
qismi deb talqin etila boshlandi. 
Keyinchalik 50-yillarda yangi ijtimoiy fan sifatida statistika nazariyasi haqida 
kurs yaratildi va matematik statistika bilan bir qatorda u oliy o‘quv yurtlari 
rejalaridan o‘rin egalladi. Natijada statistika nazariyasi mustaqil ikkita o‘quv kurslari 
bo‘lib qoldi. Afsuski, hanuzgacha bu masalaga ayonlik kiritilgani yo‘q, vaholanki 
butun dunyoda yashnayotgan erkin bozor iqtisodiyoti mamlakatimizda ham bunyod 
etilmoqda va u tovar ishlab chiqaruvchilar bilan iste’molchilar erkin harakati uchun 
sharoit yaratmoqda, demak, tasodifiy jarayonlar hayotimizda kechmoqda. 
Barcha bozor iqtisodiyoti rivojlangan va taraqqiy eta boshlagan mamlakatlarda, 
ularning universitetlari va oliy maktablarida yagona statistika kursi o‘qitilib kelindi 
va hozirgi kunda o‘qitilmoqda. Ko‘p yillar davomida sinovlardan o‘tgan mazkur boy 
tajribani hisobga olib, universitet va institutlarimizda ham ularning yo‘nalishlaridan 
qat’iy nazar, yagona statistika kursini o‘quv jarayonlarida qo‘llash maqsadga 
muvofiq bo‘lar edi. Shu bilan birga oliy ta’limning iqtisodiy yo‘nalishlari bo‘yicha 
talabalarda statistik tafakkur bunyod etish sohasida yurtimizda to‘plangan 
tajribalardan voz kechish ham noto‘g‘ri bo‘ladi. Bunda statistika nazariyasi bilan bir 
qatorda ijtimoiy-iqtisodiy statistika va tarmoq statistikalari o‘qitib kelinganligi 
nazarda tutilmoqda. Bu statistika sohalariga xos masalalar ham yagona statistika 
kursidan fan nazariyasi va uslubiyati bilan uzviy bog‘langan va izchil uyg‘unlashgan 
holda yoritilishi lozim.
Moliya, buxgalteriya hisobi va auditdan tashqari barcha boshqa umumiqtisodiy 
yo‘nalishlar va ixtisosliklar bo‘yicha bakalavr darajasida yuqori malakali iqtisodchi 
mutaxassislar tayyorlash o‘quv rejalarida yagona «Statistika» kursi ko‘zlangan bo‘lib, 
uning o‘quv dasturi esa yuqorida bayon etilgan mazmunda tuzilgan. Ana shu hujjatga 
muvofiq ushbu darslik tayyorlandi. Unda Toshkent davlat iqtisodiyot universitetida 
ko‘p yillar davomida fanni o‘qitish jarayonida to‘plangan tajribalar umulashtirilgan. 
Ushbu kitob kamchiliklardan xoli emasligini mualliflar oldindan e’tirof etib, uning 
mazmuni bo‘yicha qilingan xolisona taklif va maslahatlarini bajonidil qabul qilishini 
bildiradi va sezgir kitobxonlar o‘z fikrlarini quyidagi manzilgohga yozib yuboradilar 
deb umid qiladi: Toshkent - 700181, Akmal Ikromov tumani, Ibragimov ko‘chasi, 
98-uy. 
Mualliflar 
PDF created with pdfFactory trial version 
www.pdffactory.com



Yüklə 1,95 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   175




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə