bilan aloqasi y o ‘qiigini, shu k u n la rd a X o ra z m ta x tid a kim o 'tirg a n in i h a r
q a n d a y y o ‘l
bilan aniqlasinlar; Buxoro, Balx va U rg a n c h xonlarining
xazinasi b o y m i, askari kuch lim i, shularni h a m aniqlasinlar».
Moskva hukumati aka-uka Pazuxinlarga h a m Buxorodan Hindistonga olib
boradigan qulay yo‘lni aniqlash vazifasini yuklagan edi. U la rb u vazifani bajarish
uchun taijimonlar Nikita Medvedev va Semyon Izmaylovlami Balxga jo'natdilar.
Ulardan faqat Nikita Medvedev Pazuxinlar huzuriga
qaytib keldi va Balxdan
Hindiston poytaxti Shohjahonobodga olib boradigan yo‘l haqida ma'lumot
keltirdi. U bunday deb yozgan: «Hindistonga olib boradigan yo‘l Balxdan aholi
yashab turgan qishloqlar oraqali o'tadi. Yo'lda hech qanday odobsizlik, talon-
taroj va boj olish degan narsalar yo‘q». Taijimon Shohjahonobodga yo'l Xinjon,
Parvon, Kobul, Peshovar orqali o ‘tishini aytgan. Yana u yozgan: «Xinjon bilan
Parvon oralig‘ida Hind tog‘lari (Hindikush) yotadi. To'g'ri yo'ldan, tog1 orqali
borilganda masofa olti kunlik, tog‘ni aylanib borilganda — to'rt haftalik yo‘1».
Ikkinchi taijimon Semyon Izmaylov Kobulda qolgan edi.
A k a -u k a P azuxinlar O 'r t a Osiyo xonliklaridagi mavjud harbiy-siyosiy
ahvol h aq id a h a m m u h im m a ’lu m o tla rn i to 'p la g a n la r.
A xborotnomada o'zbek xonlari saroyida amalda b o ig a n
qabul marosimlari
haqida h am m a ’lu m otlar keltiriladi. U n d a, xususan, bunday deviladi: «(Ark)
darvozasi oldida Boris va uning hamrohlarini Malaybek ( t o ‘pchiboshi) kutib
oldi. Boris va uning hamrohlari (to'pchiboshi olib kelgan) otlarga mindilar.
Podshoh qasriga yetganda ularni o td a n tushirdilar, chunki podshoh qasriga
otliq kirish m a n ’ etilgan. Borisning o 'n g tarafiga Buxoroning atoqli zotlari,
xon avlodidan b o ‘lgan shahzoda va xonning yaqin mulozimlari, chap taralda,
katta a m ir (boyarin) xonning yaqin mulozim lari va boshqa lavozimdagi
mansabdorlar, (u m u m an ) 100 dan ortiq kishi joy oldilar... Abdulazizixonning
o ‘ng tarafidan xojalar, ruhoniylar va ulam olar o ‘rin oldilar.
Xonning oldiga
uning qilichi, o ‘q-yoyi va qalqoni qo'yilgan edi. U n in g orqasida 12 nafar
nayza va qilich k o ‘targan uy xizmatkorlari turgan edi. Xonning old tarafida
200dan ortiq yasovul (va q o ‘riqchilar) tik tu rar edilar...»
Dostları ilə paylaş: