A. Mirzayev, A. Sotvoldiyev mashinasozlik texnologiyasi

8.7-rasm. Ko£p vazifaii dastgoh (ishlov berish markazi)ning IR500MF4 modeli: 1 - burilma stol; 2 - jilvirlash babkasi; 3 - ustun; 4 -gorizontal shpindel: 5 - asboblar magazini; 6 - avtooperator; 7 - burish qurilmasi

Teshiklami roliklar yordamida kengaytirish plastik deformatsiya ta’sirida yuqori aniqlik va yuza tozaligini ta’minlashi bilan birga yuzalami yemirilishga chidamliligini ham oshiradi, Bu ishlov berish usulini tokarlik, parmalash, уо‘nib kengaytirish va boshqa dastgohlarda bajarilish mumkin.

68

3. Qutisimon detallami RDB datsgoxlarida tayyorlash

Mayda va o‘rta seriyalab ishlab-chiqarish dastgohlarida qutisimon detallami tayyorlashni eng unimli usullaiidan biri raqamli dastur bilan boshqariladigan (RDB) dastgohlaridan va
«ishlov berish markazlari»dan foydalanishdir. Bu dastgohlarda awaldan kerakli o‘lchamlarga sozlangan kesuvchi asboblar magazini bir va bir necha yo'nalishda harakatlanuvchi shpindelni mavjudligi tufayli hamda aylanuvchi stolninj/ imkoniyatlaridan foydalanib qutisimon Detaining to‘rt tomonidan frezerlash, parmalash, yo‘nib kengaytirish va boshqa ishlami avtomatik ravishda bajarish mumkin (8.8-rasm). Bu jarayon ishlov berishni yuqori saviyada va sifatda olib borishni ta’minlaydi. RDB dastgohlarida mexanik ishlov berishni texnologik tayyorlashning ajralmas qismini boshqarisL dasturlarini tayyorlashning ajralmas qismini boshqarish dasturlarini tayyorlash egallaydi. «Ishlov berish markazlanda » detal tayyorlash uchun albatta toza ishlov berilgan texnologik yuza tayyorlanadi.

4. Qutisimon detallami nazorat qilish

Qutisimon detallami asosan quyidagi ko‘rsotkichlari (parametrlari) nazorat qilinadi:
—asosiy tekis yuzalaming to‘g‘ri chiziqliligi va o‘zarc joylashishi;
—asosiy teshiklami o‘lchamlari, shakli, o‘zaro joylashishi va o‘qlararo masofa;
—asosiy yuzalarga nisbatan teshiklarning o‘qlarini
joylashuvi;
—teshiklar va o‘qlaming tekis sirt yuzalarga perpendikulyarligi;
—yuzalaming tozaligi.
Teshiklarning diametrlari shtangensirkullar, nutrometrlar, chegaraviy kalibrlar yordamida nazorat qilinadi. Qutisimon detallaming yuzalarining o‘zaro joylashishi va boshqa ko‘rsatkichlari 8.9-rasmda ko‘rsatilgan nazorat moslamalari yordamida tekshiriladi.
69