A n a r əsərlər I hekayələr, povestlər
Yüklə 2,48 Mb. Pdf görüntüsü
|
177 qorxurdum. Onun parlaqlığından, qurbanı olacaq parlaqlığından qorxur, onu gözləyən şeyləri təsəvvür edəndə dəhşətə gəlirdim. Onu şer kürsülərində gurultuyla, alqışla qarşılayan, qədəminə güllər tökən gənclərin fərəhi və pərəstişi müqabilində onu qara zirzəmilərdə gözləyəcək intiqam, hayıf, qisas məni dəli eləyirdi. Mən bilirdim orada xalq məhəbbətini, xalq fərəhini bağışlamırlar. Dinləyicilərinin gözlərində qürur və sevinc oxuyan şair ən ağır cəzaya məhkum olur. Xalqın məhəbbəti ona ən böyük ittihamnamədir. Onu dinləyənlər özlərində insanlıq ləyaqəti, insanlıq qüruru, insanlıq fərəhi duyurlar. Onu eşidənlər özlərini azad bilirlər. Ona qulaq asanlar özlərini millət sayırlar. Məgər bu günahları ona bağışlamaq olardımı? Mən bilirdim ki, ora düşsə, orada bu hayıfı onda qoymayacaqlardı. Bütün bunlardan başqa o qadın idi. İncə, gözəl, zərif, həssas və həzin sənətkar bir qadındı, şairə idi. Ora düşən kişilər haqqında danışılan dəhşətlər ən dahi bir rəssamın çəkə biləcəyi cəhənnəm mənzərələrindən müdhiş idi. Ora düşən qadınlar haqqında danışılanları, on beş dəmir qapı dalından süzülüb xeyli yumşalaraq bizə, hələ çöldə gəzən adamlara gəlib çatan müdhişliklər haqqında mən söhbət açmaq istəməzdim. Əvvəla ona görə ki, siz hələ çox gəncsiniz. Əgər siz daha yaşlı olsaydınız belə mən bildiklərimi və eşitdiklərimi danışmazdım. Belə şeyləri insan-insana danışmamalıdır. Belə söhbətlər, belə mənzərələr yaddaşda yara kimi qalan bu dəhşətlər qurd kimi adamın öz içini yeməlidir. Danışılmamalı-danışılmamalı – deyə o əsəbi və qırıq–qırıq deyirdi. – Adamlar belə şeyləri danışmamalı, yox ümumiyyətlə görməməli, bilməməlidir. Bunu görən, bilən, eşidən adam insanlıq ləyaqətini, nə isə ona insan olmaq haqqı verən bir hüququ itirir. Onunçün qadın idealı, əbədi qadınlıq idealı yoxdur. Bunları eşidən, görən, bilən qadın haqqında, dəhşətsiz düşünə bilməz. Bunu eşidən, bilən, görən öz anası haqqında düşünməməlidir, onu xatirinə, yadına gətirməməli, gözləri qarşısında canlandırmamalıdır. Bunu görən, eşidən, bilən
178 bacısının gözünə baxmamalıdır. Bunu görən, eşidən, bilən allaha, allah yoxdursa, bilmirəm kimə, bəlkə mamaçaya dua etməli, yalvarmalıdır ki, heç bir vaxt ona: "Gözün aydın, qızın oldu" deməsin. Bunu görən, eşidən, bilən əgər arvadını bərk sevirsə onu öldürməlidir. Qonağım qışqırıb hıçqırmağa başladı. Mən yenidən güclə onu sakit etdim. O, dərhal yenidən danışmağa başladı: –Ora düşən qadınlardan eşitdiyimə görə yalnız biri xoşbəxt olubmuş. Onun xasiyyətindəki qəribəlik haradansa qadının taleyini həll edənlərin qulağına çatıbmış. Bu qadını xilas etmişdir. Bu qadın cavan və üzdən süfayi olmasına baxmayaraq "uşaqları" yalnız bir cəhətdən – "psix"liyi cəhətdən maraqlandırmışdır. Onlar qadının bir qədər qəribə olmasını və qorxu maniyasını şən zarafatlarına hədəf edərək gecələr müxtəlif qorxunc qiyafələrdə, maskalarda, əcaib səslər çıxararaq qadın qalan tənha və qaranlıq kameraya gəlir, qadını ürəyi gedənəcən qorxuzur, yalnız o hərəkətsiz qalıb qəşş edəndən sonra gülə–gülə çıxıb gedirdilər. Onlar bununla kifayətlənirdilər. Bu arvad xoşbəxt imiş. Düzdür, iki–üç belə seansdan sonra o sağalmaz bir halda dəli oldu və bir həftə sonra məhbəs xəstəxanasına düşdü. Ora düşən qadınlardan mən eşitdiyimə görə bu ən xoşbəxti imiş. Qalanları isə... Siz boksçuların kim olduğunu bilirsinizmi? – deyə o birdən birə mənə müraciət etdi. Mən cavab verməyə imkan tapmamış o sözünə davam etdi: –Yox, o siz bilən boksçuları demirəm, idmançıları demirəm. Yəni onlar da idmançılardır. Onlarda da idman azarı, müəyyən həvəs və ehtiraslar var. Küçədə onları görsəniz bir-birlərini "bizim uşaqlarımızdandır" deyə adlandıran bu gənclər çox gözəl və səliqəli, son moda üzrə geyinmiş, son dərəcə mədəni, nəzakətli, həmişə bir qulağı ayıq, xoş təbəssümlü, kos bəbəkli adamlardır. Bəziləri hətta bu kos bəbəklərini bir anlığa bir nöqtədə saxlayıb insanların gözlərinin içinə düz baxmağı da
179 vərdiş etmişlər. Tramvaya minəndə qoca kişiyə yol verir, qadınlara yol göstərirlər, uşaqlara qalxmağa kömək edirlər. Lakin ora gələndə həmin bu mədəni, nəzakətli, sağlam və güclü gənclər cəld üst paltarlarını, vətəndaş paltarlarını çıxarır, öz iş formalarında qalır və işə başlayırlar. Onlar küçədə yol verdikləri qocaları yumruqla vurub yerə sərir, təpikləyib küncə itələyir, saçından, saçı tökülübsə, daz, keçəlsə burnundan, ya qulağından tutub qalxızır, yenidən boksun son qaydası üzrə çənəsinin altından bir yumruq vurub yerə sərir, yenidən təpikləyir, yenidən qalxızır və yenidən vurub yerə sərirlər və yenidən və yenidən və yenidən... sonsuz kərə. Həmin bu durub yer verdiyi qadınlara... O susdu. –Bilirsinizmi, onlar gənc, güclü, sağlamdırlar. Hərəkətlərinə heç bir nəzarət, ehtiras və istəklərinə heç bir hüdud yoxdur, heç bir iman və inamları, heç bir əxlaq prinsipləri və anlaq normaları olmadığından pozğunluqları qəribə deyil. Ora məhkum, əli heç yerə çatmayacaq, səsini kimsə eşitməyəcək, yolu gedər–gəlməz olan qadın düşdükdə onlar... Qonağım dodağından qaçacaq sözü sonuncu anda tutub saxladı və nəfəsini dərib dedi: –Nə yaxşı ki, körpə uşaqlar ora düşmürlər – sonra əlavə etdi– hər halda mən eşitməmişəm. Susdu. Nəfəsini dərdi. Sonra: –Bilirsinizmi, bir dəfə balaca qız, – deyə gülümsündü. Deyəsən uşaqları çox sevirdi və indi xoş bir təbəssümlə onlardan nə isə məzəli bir şey danışmaq istəyirdi. Lakin birdən bu fikirdən daşınaraq yenidən əvvəlki söhbətinə qayıtdı. –Deyirlər onlar orada qoca, cavan, çirkin, gözəl qadınlara o qədər də fərq qoymurlar. Yalnız çox gözəl qadınları ayrıca seçirlərmiş. Mən diksindim. O dərhal bunu sezdi. –Bəli, – dedi – dəhşətli sözdür. Sarsıdıcı sözdür. Seçirdilər. At kimi, ev heyvanı kimi. Siz bilirsinizmi neçin seçirdilər?
Yüklə 2,48 Mb. Dostları ilə paylaş:
|