Lindita Jusufi
50
Abstrakt, nr.1, 2015
të njëjtit e kanë përjetuar një dhunë të vazhdueshme në
familje.
Të dhënat nga Qendra për Punë Sociale tregojnë që
ka edhe
raste të tilla që prindërit jetojnë ndaras pa e bërë
shkurorëzimin dhe në këto raste pasojat janë shumë të mëdha
te fëmijët si: mungesa e kontaktit me prindin tjetër, humbja e
kontaktit me familjarët, gjendja e rëndë emocionale, ndikimi
në
edukimin e tyre, etj.
Në disa institucione parashkollore të vizituara, është parë që
në regjistrat e informatave për fëmijët e nivelit parashkollor
kanë munguar të dhënat e statusit martesor të prindërve të
tyre, por mbas identifikimit nga ana jonë, janë sugjeruar t’i
plotësojnë ato të dhëna.
Gjatë hulumtimit është gjetur që njëri nga fëmijët i cili
edukohet në institucione parashkollore është me sindromën
down.
Kufizimet e studimit
Për shkak të ndjeshmërisë dhe privatësisë, kemi hasur në
vështirësi në realizimin e intervistave me prindër të
shkurorëzuar. Prandaj nga tetë intervista të planifikuara (në
bazë të numrit të identifikuar të fëmijëve me prindër të
shkurorëzuar, kemi arritur të realizojmë katër intervista me
prindër të shkurorëzuar.
Studimi është përqendruar në institucionet parashkollore
(duke përfshirë nivelin para-fillor nëpër shkolla fillore) në
qytetin e Ferizajt dhe disa shkolla, të
cilat i kemi konsideruar
si më të mëdha në disa fshatra si: Komogllavë, Greme, Gaçkë,
Zaskok dhe Varosh.
Efekti i shkurorëzimeve në edukimin e fëmijëve
Abstrakt, nr.1, 2015 51
Përfundime
Nga numri i përgjithshëm i fëmijëve që kanë përjetuar
ndarjen e prindërve e që sipas statistikave të vitit 2013 është
72, janë identifikuar 8 fëmijë të moshës parashkollore, të cilët
edukohen në institucionet parashkollore.
Qendra për Punë Sociale nuk ka numër të saktë të fëmijëve
me prindër të shkurorëzuar të cilët edukohen në institucione
parashkollore.
Nga gjithsejtë 8 fëmijë të identifikuar me prindër të
shkurorëzuar, të cilët edukohen në institucione parashkollore,
6 prej tyre janë duke u trajtuar nga psikologët e këtyre
institucioneve.
Gjatë këtij hulumtimi nuk kemi hasur në ndonjë fëmijë të
moshës parashkollore, i cili nuk ka përkujdesje nga asnjë
prind.
Sipas të gjithë respodentëve, shkurorëzimet ndikojnë në
gjendjen emocionale të fëmijëve
dhe kjo gjendje manifestohet
me: hiperaktivitet të madh, me një pasiguri në vetvete, me
reagime të shumta emocionale, hidhërohen lehtë, shpejt
ndërrojnë disponimin, reflektojnë sjellje armiqësore në
raport
me fëmijët tjerë, ndjejnë lodhje fizike, e përjetojnë ndjenjën se
janë fajtorë ata, kanë një gjendje paniku dhe konfuzioni, nuk
janë gjithnjë të saktë në kryerjen e aktiviteteve, edhe atëherë
kur i kryejnë aktivitetet kanë nevojë për mbikëqyrje dhe
udhëzime dhe shpejt tërhiqen nëse hasin në ndonjë vështirësi,
tregojnë rezultate jo të mira gjatë aktiviteteve edukative, etj.
Nga 60% deri në 83.33% e respodentëve të intervistuar në
institucione parashkollore kanë deklaruar që
suksesi i
fëmijëve me prindër të shkurorëzuar dallon nga suksesi i
fëmijëve të tjerë, këta fëmijë janë më pak të suksesshëm se
fëmijët e tjerë. Ndërsa nga 16.66% deri në 40% e tyre kanë
deklaruar që nuk ka shumë dallime në sukses të fëmijëve me
prindër të shkurorëzuar dhe atyre me dy prindër.
Lindita Jusufi
52
Abstrakt, nr.1, 2015
Rekomandime
Qendra për Punë Sociale të zgjerojë bashkëpunimin me
qendrën e statistikave zyrtare për shkurorëzime dhe
institucionet parashkollore për të arritur identifikimin sa më
të shpejtë dhe trajtimin sa më të mirë të fëmijëve të moshës
parashkollore që kanë përjetuar ndarjen e prindërve.
Institucionet parashkollore të kenë një bashkëpunim të
ngushtë brenda institucionit (drejtorit, psikologut/es dhe
edukatorit/es), në mënyrë që sa më shpejt të identifikojnë
fëmijët me prindër të shkurorëzuar.
Pos takimeve të rregullta me prindërit e të gjithë fëmijëve,
sipas nevojës të organizohen takime të veçanta me prindër të
shkurorëzuar, fëmijët e të cilëve edukohen në institucione
parashkollore.
Të bëhet përpjekje nga edukatorët dhe psikologët e
institucioneve parashkollore, që të takohen me të dy prindërit
e shkurorëzuar, fëmijët e të cilëve edukohen në institucionin
përkatës.
Bazuar në të dhënat e grumbulluara, të cilat tregojnë që
shkurorëzimet e prindërve ndikojnë në gjendjen emocionale
të fëmijëve dhe në
suksesin e tyre, konsiderojmë që fëmijët e
moshës parashkollore kanë nevojë për një përkushtim më të
madh nga psikologët dhe edukatorët, kryesisht në aktivitetet
që kanë ndikim pozitiv në gjendjen emocionale të fëmijëve i
cili mund të jep efekte pozitive edhe në suksesin e kryerjes së
aktiviteteve dhe detyrave në përgjithësi.
Gjatë takimeve me prindër të shkurorëzuar të krijohen
raporte bashkëpunimi me qëllim të përkujdesjes dhe edukimit
sa më të mirë të fëmijëve.