Vështirësitë në aplikimin dhe përkthimin në gjuhën angleze në Komunën e Ferizajt
Abstrakt, nr.1, 2015 133
Të dhënat dhe analizat
Të dhënat janë grumbulluar përmes pyetësorit të anketës dhe
intervistës. Anketa është realizuar me njëmbëdhjetë drejtori sa ka
institucioni komunal, ndërsa intervista është realizuar me përgjegjësit
e kabinetit të kryetarit të komunës.
Anketa dhe intervista përbëhen nga njëmbëdhjetë pyetje, por disa
nga çështjet për të cilat jemi fokusuar më së shumti gjatë punës
hulumtuese e që kemi konsideruar që janë shumë të rëndësishme për
qëllimin e hulumtimit janë:
Dokumentet e lëshuara nga drejtoritë e Komunës së Ferizajt
Sa nga këto drejtori lëshojnë dokumente në gjuhën angleze?
A ka kërkesa për përkthime të dokumenteve në gjuhën
angleze?
A ka përkthyes dhe interpretues në kuadër të komunës? Nëse
po, kush e mbikëqyrë cilësinë e përkthimit? Nëse jo, kush i
përkthen dokumentet në gjuhën angleze?
Cilat janë vështirësitë që hasen në aplikim dhe përkthim në
gjuhën angleze?
Zotërimi i gjuhës angleze nga punonjësit e drejtorive në
Komunën e Ferizajt, etj.
Bazuar nga natyra e pyetjeve dhe përgjigjeve të grumbulluara, për
të arritur rezultatet sa më të saktë disa nga pyetjet janë përpunuar
përmes programit EXCEL e disa përmes programit Google Site.
Gjetjet
1. Rezultatet nga anketa e realizuar me drejtoritë e Komunës
së Ferizajt
Rezultatet e dala nga të dhënat e grumbulluara përmes anketës së
realizuar me njëmbëdhjetë drejtoritë e Komunës së Ferizajt janë si
vijon:
Lindita Jusufi
134 Abstrakt, nr.1, 2015
A lëshon dokumente Drejtoria juaj ?
Siç shihet në grafikun më lart, të gjitha drejtoritë e komunës lëshojnë
dokumente, si për nevoja të brendshme ashtu edhe për personat jashtë
këtij institucioni.
A lëshon Drejtoria juaj dokumente në Gjuhën Angleze ?
Grafiku më lart tregon që nga gjithë drejtorit e anketuara, 1 drejtori,
(drejtoria e Administratës së Përgjithshme) lëshon dokumente në
gjuhën angleze.
A ka kërkesa për përkthim të dokumenteve në gjuhën angleze në
Drejtorinë tuaj ?
PO
11 100%
JO
0 0%
Po
1 9%
Jo
10 91%
Vështirësitë në aplikimin dhe përkthimin në gjuhën angleze në Komunën e Ferizajt
Abstrakt, nr.1, 2015 135
Nga të dhënat e grumbulluara lidhur me pyetjen a ka kërkesa për
përkthim të dokumenteve në gjuhën angleze, 9 drejtori (82%) janë
deklaruar që kanë kërkesa të tilla derisa 2 drejtori (18%) kanë
deklaruar që nuk kanë pranuar ndonjë kërkesë të tillë.
Sa dokumente janë përkthyer në tremujorin e parë të vitit 2014?
Nga rezultatet e paraqitura në grafikun më lart, shihet që 10 drejtori
(91%) nuk kanë dokumente të përkthyera në gjuhën angleze, ndërsa 1
drejtori (9%) (drejtoria e Administratës Publike) e cila ishte deklaruar
që lëshon dokumente në gjuhën angleze, në pyetjen lidhur me
numrin e dokumente të përkthyera në tremujorin e parë të vitit 2014,
PO
9 82%
JO
2 18%
Lindita Jusufi
136 Abstrakt, nr.1, 2015
është përgjigjur që nuk kanë numër të saktë dhe sipas drejtorit të
Administratës së Përgjithshme, dokumentet e përkthyera janë të
publikuara në web-faqe të komunës.
A ka përkthyes Drejtoria juaj ?
Siç shihet në grafikun më lart, asnjë drejtori nuk ka të angazhuar
përkthyes të gjuhës angleze.
Kush i përkthen dokumentet në Drejtorinë tuaj ?
Rezultatet e paraqitura në grafikun më lart tregojnë që vetëm 1
drejtori (9%) (drejtoria e Administratës së Përgjithshme) përkthen
dokumente nga vetë zyrtarët dhe modelet e gatshme nga niveli
qendror. Ndërsa 10 drejtori të tjera (91%) derisa nuk përkthejnë fare
dokumente në gjuhën angleze kanë zgjedhur opsionin asnjëra.
PO
0 0%
JO
11 100%
Vështirësitë në aplikimin dhe përkthimin në gjuhën angleze në Komunën e Ferizajt
Abstrakt, nr.1, 2015 137
A mbikëqyret cilësia e përkthimit ?
Duke e ditur tashmë që 10 drejtori (91%) nuk përkthejnë dokumente
në gjuhën angleze, vetëm 1 drejtori (9%) është përgjigjur në pyetjen
lidhur me mbikëqyrjen e cilësisë së përkthimit dhe sipas rezultateve të
paraqitura më lart shihet që edhe ato përkthime të realizuara nuk janë
mbikëqyrur nga drejtoria apo ndonjë organ tjetër në institucionin
komunal.
Cilat janë vështirësitë që hasen në aplikimin dhe përkthimin në
gjuhën angleze në Drejtorinë tuaj?
Mungesa e përkthyesve të angazhuar në Drejtori
0
0%
Mungesa e buxhetit për kontraktim të përkthyesve të
jashtëm
0
0%
Niveli i dobët i njohjes së gjuhës angleze i zyrtarëve të
Drejtorisë
0
0%
Asnjëra
0
0%
Të gjitha
11 100%
PO
0 0%
JO
1 9%
Asnjëra
10 91%
Lindita Jusufi
138 Abstrakt, nr.1, 2015
Grafiku më lart tregon që të gjitha drejtoritë (100%) hasin në vështirësi
në aplikimin dhe përkthimin në gjuhën angleze.
Tabela (1) Numri i përgjithshëm e punëtorëve dhe niveli i njohjes së gjuhës
angleze i punëtorëve të angazhuar në drejtoritë e komunës
Drejtoria
Nr. i
përgjithshëm
i punëtorëve
Nr. i
punëtorëve
që njohin
gjuhën
angleze
Nivelet e njohjes së gjuhës angleze
1
2
3
4
5
Administratës së
përgjithshme
39
5
2
0
1
2
0
Financave
34
4
2
1
0
1
0
Urbanizmit dhe
mjedisit
32
7
3
3
1
0
0
Zhvillimit
ekonomik dhe
turizmit
9
2
0
0
2
0
0
Infrastrukturës
7
7
4
2
1
0
0
Arsimit
9
1
0
1
0
0
0
Kulturës, Rinisë
dhe Sportit
40
5
0
1
1
3
0
Shëndetësisë dhe
Mirëqenies
Sociale
9
0
0
0
0
0
0
Vështirësitë në aplikimin dhe përkthimin në gjuhën angleze në Komunën e Ferizajt
Abstrakt, nr.1, 2015 139
Pronës,
Kadastrat dhe
Gjeodezisë
6
6
4
0
0
2
0
Bujqësisë dhe
Pylltarisë
6
5
2
3
0
0
0
Shërbimeve
publike dhe
Emergjencës
8
2
0
0
1
1
0
Totali
199
44
17
11
7
9
0
Në tabelën (1) kemi paraqitur numrin e përgjithshëm të punëtorëve të
angazhuar në njëmbëdhjetë drejtoritë dhe numrin e punëtorëve që
njohin gjuhën angleze në këto drejtori. Gjithashtu në tabelë është
paraqitur edhe niveli i njohjes së gjuhës angleze nga punëtorët të cilët
janë deklaruar që njohin gjuhën angleze. Niveli i paraqitur me numra
nga 1 – 5, është përcaktuar si vijon:
1 – dobët
2 – mjaftueshëm
3 – mirë
4 – shumë mire
5 - shkëlqyeshëm
Tabela (2) Njohja e gjuhës angleze nga punëtorët e angazhuar në
drejtoritë e komunës
Drejtoritë
Nr. i
përgjithshëm i
punëtorëve
Nr. i
punëtorëve
që njohin
gjuhën
angleze
Mesatarja
Devijimi
standard
Përqindja
%
11
199
44
4.58794
1.02
22.11
Të dhënat e respodentëve të prezantuar në tabelën (2) tregojnë që
përqindja e punëtorëve që njohin gjuhën angleze është 22.11%, ndërsa
mesatarja 4.58, ku krahasuar me numrin e përgjithshëm të punëtorëve
konsiderohet të jetë mjaft e ulët.
Lindita Jusufi
140 Abstrakt, nr.1, 2015
Tabela (3) Niveli i njohjes së gjuhës angleze i punëtorëve të angazhuar
në drejtoritë e komunës
Nr. i
punëtorëve
që njohin
gjuhën
angleze
1
2
3
4
5
Mesatarj
a
Devijimi
standar
d
Numri
44
17
11 7
9
0 11
3.7
Përqindja % 100
38.63 25 15.90 20.45 0 25
8.4
Në tabelën (3) shihet që nga numri i punëtorëve të deklaruar që njohin
gjuhën angleze e që është 44 apo 22.11% nga numri i përgjithshëm
199, përqindja e njohjes së gjuhës angleze i 44 punëtorëve sipas
niveleve është: 38.63% e punëtorëve e njohin dobët gjuhën angleze,
25% e punëtorëve e njohin mjaftueshëm gjuhë angleze, 15.90% e
punëtorëve e njohin mirë gjuhën angleze, 20.45% e punëtorëve e
njohin shumë mirë gjuhën angleze dhe 0% e punëtorëve e njohin
shkëlqyeshëm gjuhën angleze.
2. Rezultatet nga intervista e realizuar me kabinetin e kryetarit
Rezultatet e dala nga të dhënat e grumbulluara përmes intervistës së
realizuar me kabinetin e kryetarit të komunës tregojnë që zyrtarët e
kabinetit të kryetarit pos dokumenteve në gjuhën shqipe sipas
kërkesave lëshojnë edhe dokumente në gjuhën angleze. Në pyetjen
lidhur me numrin e dokumenteve të përkthyera në gjuhën angleze në
tre mujorin e parë të vitit 2014, sipas përfaqësuesit të kabinetit të
kryetarit, nuk mund të sigurojnë numër të saktë. Kabineti i kryetarit
nuk ka përkthyes të angazhuar as kompani të kontraktuar për
përkthime. Në raste nevoje përkthimi kryhet nga vetë zyrtarët e
kabinetit dhe modelet e gatshme që vijnë nga niveli qendror e që janë
të përkthyera në tri gjuhë, shqipe, angleze dhe serbokroate. Për
përkthimet e kryera nga vetë zyrtarët e kabinetit, sipas të dhënave nga
intervista nuk ka mbikëqyrje të cilësisë së përkthimeve të kryera.
Vështirësitë në aplikimin dhe përkthimin në gjuhën angleze të cilat
hasen nga kabineti i kryetarit janë: Mungesa e përkthyesve të
Vështirësitë në aplikimin dhe përkthimin në gjuhën angleze në Komunën e Ferizajt
Abstrakt, nr.1, 2015 141
angazhuar, mungesa e buxhetit për kontraktim të përkthyesve të
jashtëm, niveli jo i mjaftueshëm i njohjes së gjuhës angleze i zyrtarëve
të kabinetit, etj.
Tabela (4) Numri i punëtorëve që njohin gjuhën angleze në kabinetin e
kryetarit
Nr. i përgjithshëm i
punëtorëve
Nr. i punëtorëve që njohin
gjuhën angleze
Përqindja
%
20
2
10
Prej numrit të përgjithshëm të punonjësve të angazhuar në kabinetin e
kryetarit, i cili numër sipas përfaqësuesit të kabinetit sillet prej 11 deri
në 20 punonjës, vetëm 2 (10%) prej tyre e njohin gjuhën angleze.
Tabela (5) Niveli i njohjes së gjuhës angleze i punëtorëve të angazhuar
në kabinetin e kryetarit
Nr. i punëtorëve që njohin gjuhën
angleze
1 2 3 4 5
Numri 2
0 0 0 1 1
Tabela (4) paraqet nivelin e njohjes së gjuhës angleze të 2 (10%)
punonjësve në kabinetin e kryetarit, ku sipas tabelës njëri zotëron
nivelin 4 (shumë mirë) dhe tjetri nivelin 5 (shkëlqyeshëm).
Diskutimet
Në pyetjen lidhur me numrin e dokumente të përkthyera
në tremujorin e parë të vitit 2014, drejtoria e
Administratës së Përgjithshme është përgjigjur që nuk
kanë numër të saktë dhe sipas drejtorit të Administratës
së Përgjithshme, dokumentet e përkthyera janë të
publikuara në web-faqe të komunës. Por mbas kërkimit
Lindita Jusufi
142 Abstrakt, nr.1, 2015
në web-faqen e komunës është gjetur që nuk ka
përkthime të dokumenteve në gjuhën angleze, pos titujve
të rubrikave në web-faqe dhe disa lajmeve të publikuara.
Duke e parë që drejtoritë pranojnë kërkesa për përkthim
të dokumenteve në gjuhën angleze, komuna duhet të ketë
përkthyes dhe interpret të gjuhës angleze.
Mbase përgjegjësitë e drejtorive deklarojnë që nuk kanë të
angazhuar përkthyes apo kompani të kontraktuar për
përkthime, atëherë punonjësit nëpër drejtoritë e komunës
është e nevojshme ta zotërojnë gjuhën angleze të paktën
deri në një shkallë mesatare, derisa sipas hulumtimit del
që nga 44 punonjës që njohin gjuhën angleze mesatarja
(11) është në nivelin 2 (mjaftueshëm).
Komuna ka dy përkthyes të gjuhës serbo-kroate të cilët e
zhvillojnë veprimtarinë e tyre pa asnjë mbikëqyrje.
Deri më 1 janar 2013, Ferizaj nuk ka pasur leje për
licencimin e përkthyesve. Licencimi është bërë në qendrat
si Prishtinë, Gjilan etj.
Ka edhe raste që përkthyesit janë licencuar jashtë Kosovës
e që zhvillojnë veprimtaritë e tyre brenda vendit.
Kufizimet e studimit
Studimi është përqendruar vetëm në institucionin e Komunës së
Ferizajt për tre mujorin e parë të vitit 2014.
Gjatë grumbullimit dhe analizës së të dhënave nga anketimi dhe
intervista kemi hasur në vështirësi për të arritur në informata të sakta,
mbase disa të dhëna të grumbulluara nga anketat dhe intervista nuk
kanë korresponduar me të dhënat e publikuara në web-faqen e
komunës së Ferizajt.
Përfundime
Komuna e Ferizajt ka njëmbëdhjetë drejtori dhe të gjitha
lëshojnë dokumente.
Pos drejtorisë së Administratës së Përgjithshme, ku disa
prej dokumenteve lëshohen në tri gjuhë, shqipe, angleze
Vështirësitë në aplikimin dhe përkthimin në gjuhën angleze në Komunën e Ferizajt
Abstrakt, nr.1, 2015 143
dhe serbokroate, në drejtoritë e tjera, dokumentet
lëshohen vetëm në gjuhën shqipe.
Komuna nuk ka përkthyes/interpret dhe as kompani të
kontraktuar për përkthime.
Edhe pse ka kërkesa për përkthime të dokumenteve në
gjuhën angleze, në raste nevoje për përkthim të
dokumenteve në gjuhën angleze pala është e detyruar t’iu
drejtohet përkthyesve privatë.
Sipas të dhënave të marra nga lista e interpretëve të
licencuar (interpretët e Gjykatës së Qarkut në Prishtinë),
në Komunën e Ferizajt (jashtë institucionit komunal)
veprojnë shtatë përkthyes të certifikuar.
Sipas të dhënave nga Drejtoria e Administratës së
Përgjithshme (e vetmja drejtori që përkthen dokumente)
pos dokumenteve që janë model i gatshëm nga niveli
qendror, disa përkthime kryhen edhe nga zyrtarët e
drejtorisë, të cilët sipas deklarimit të tyre niveli i njohjes së
gjuhës angleze nuk është i shkëlqyeshëm.
Përkthimet që kryhen si nga zyrtarët komunalë ashtu
edhe nga përkthyesit privatë nuk mbikëqyren nga
komuna.
Asnjë nga zyrtarët e deklaruar që njohin gjuhën angleze,
kryesisht zyrtarët që kryejnë përkthime nuk janë të
certifikuar.
Bazuar në të dhënat e grumbulluara kemi arrit në
përfundim që komuna e Ferizajt si institucioni më i
rëndësishëm përballet me vështirësi sa i përket aplikimit
dhe përkthimit në gjuhën angleze.
Rekomandime
Bazuar në kërkesat për përkthim të dokumenteve në
gjuhën angleze, konsiderojmë që të gjitha drejtoritë
përfshirë edhe kabinetin e kryetarit, duhet të lëshojnë
dokumente edhe në gjuhën angleze.
Lindita Jusufi
144 Abstrakt, nr.1, 2015
Komuna ka nevojë për përkthyes/interpret apo kompani
me kontratë të rregullt për përkthime të dokumenteve në
gjuhën angleze.
Përkthyesit/ interpretët e angazhuar nga komuna për
përkthim të dokumenteve në gjuhën angleze, duhet të
jenë të licencuar.
Nëse zyrtarët e drejtorive dhe të kabinetit të kryetarit
kryejnë përkthime të dokumenteve në gjuhën angleze,
këta zyrtarë duhet të kenë nivel të shkëlqyeshëm të
njohjes së gjuhës angleze dhe të kenë mbikëqyrje për
përkthimet e kryera.
Referencat
1. International Reading Association, Standards for the English
Language Arts, Newark, Delaware, 1996
2. Algeo J., The Origins and development of the English
language, Boston, 2010
3. Al-Nakhalah A.M., Investigating the Difficulties and
Problems Fased by Language Students of Al Quds Open
University in Legal Translation Proces, International Journal
of English Language & Translational Studies, Gaza Region,
2013.
4. http://www.corestandards.org/assets/application-for-
english-learners.pdf (marrur me 03.12.2014)
5. http://birn.eu.com/en/file/show/final%20report%202013.p
df (e marrur më 04.12.2014)
6. http://eltsjournal.org/pdf_files/Investigating%20the%20Diff
iculties%20and%20Problems%20Faced%20by%20the%20Engli
sh%20Language%20Students%20of%20Al%20Quds%20Open
%20University%20in%20Legal%20Translation%20Process-
Full%20Paper.pdf (marrur më 03.12.2014)
Dostları ilə paylaş: |