Accepted/Kabul: 27. 03. 2017 doi: 10. 5505/pausbed. 2017. 25901

---

 

 

 Article Info/Makale Bilgisi 

   

Received/Geliş:

 

 09.02.2017

   Accepted/Kabul: 27.03.2017 

          DOİ: 10.5505/pausbed.2017.25901 

 

 

TÜRKİYE’DE SAKİN KENT (CITTASLOW) ÜYELİĞİNİN KAMUSAL MEKÂNLARA 

ETKİSİNE YÖNELİK BİR İNCELEME

∗

 

 

Pınar SAVAŞ YAVUZÇEHRE

**

,Onur DONAT

***

 

 

Özet  

Çalışmanın  amacı,  Türkiye'deki Sakin  Kentlerde  kamusal  mekânların  durumu  ve belediyelerin  kamusal 

mekânlar  üzerinde  gerçekleştirdiği  uygulamaları  irdelemektir.  Çalışmanın  kapsamı,  2015  yılı  öncesi 

Türkiye’deki  dokuz  Sakin  Kentin  (Akyaka,  Gökçeada,  Halfeti,  Perşembe,  Seferihisar,  Taraklı,  Vize,  Yalvaç, 

Yenipazar) incelenmesinden oluşmaktadır. Çalışmanın içeriğinde, Sakin Kent üyelik kriterleri çerçevesinde 

kamusal  mekânlardaki  çalışmalara  yönelik  saha  araştırmasını  içeren  incelemeler  yer  almaktadır.  Bu 

kapsamda,  dokuz  Sakin  Kent  ziyaret  edilmiş  ve  kentlerin  kamusal  mekânları  gözlem  metoduyla 

incelenmiştir.  Sonuçta,  Sakin Kentlerin  kamusal  mekâna  yönelik  kriterler  çerçevesinde  gerçekleştirdiği 

çalışmalar, her kentte farklılık göstermektedir. Dolayısıyla, Sakin Kentlerde kamusal mekâna yönelik ortak, 

tip  proje  ve  düzenlemelerden  bahsedilemez.  Bu  durum;  sürdürülebilir  yerel  kalkınmayı  ve  iyi  yaşam 

kalitesini, kentlerin kendine özgü nitelikleriyle sağlanmasını hedefleyen Sakin Kent hareketi ile tutarlıdır. 

Buna  karşılık, belirtilen  hedeflere  ulaşmak  için Türkiye'deki  Sakin  Kentlerde  kamusal  mekânlara  yönelik 

daha fazla çalışma ve düzenlemeye ihtiyaç bulunduğu görülmektedir. 

Anahtar Kelime: Sakin Kent, Cittaslow, Kamusal Mekân. 

AN INVESTIGATION ON THE EFFECT OF THE SLOW CITY (CITTASLOW) MEMBERSHIP ON 

PUBLIC SPACES IN TURKEY 

Abstract 

The  purpose  of  this  study  is  to investigate  the  situation  of  public  spaces  and  the practices  on 

public  spaces  that  carried  out  by  municipalities  in  the  Slow  Cities  in  Turkey. The  scope  of 

study includes the examination of  the  nine  Turkish  towns  (Akyaka,  Gökçeada,  Halfeti,  Perşembe, 

Seferihisar,  Taraklı,  Vize,  Yalvaç,  Yenipazar)  which  got  the  Slow  City  title  before  the  year  of 

2015. Furthermore, the content of study consists of field survey analysis on the public spaces within the 

framework of the Slow City membership criteria. Accordingly, nine Slow Cities were visited and also their 

public spaces were examined by observation. As

 

a result, the arrangements for public spaces performed 

by the Slow Cities within the framework of the criteria differ in each

 

city. Therefore, it is not possible to

 

∗

 Bu makale Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde, Yrd. Doç. Dr. Pınar Savaş Yavuzçehre danışmanlığında Onur Donat 

tarafından yazılan “Sakin Kent (Cittaslow) Üyeliğinin Kamusal Mekânlara Etkisi: Türkiye’deki Sakin Kentler Üzerine Bir İnceleme” 

isimli yüksek lisans tezinden yararlanılarak hazırlanmıştır. 

**

 Yrd. Doç. Dr., Pamukkale  Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü, DENİZLİ. 

e-posta:[e-mail] 

*** 

 Doktora Öğrencisi

, Pamukkale Üniversitesi

 

Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü,DENİZLİ. 

e-posta:[e-mail] 

  

 

 

 

                                                                                       

    

 

                                                 

---

Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 27, Mayıs 2017       P.Savaş Yavuzçehre, 

O.Donat 

 

mention  common  types  of  projects  or  arrangements  for  public  space  in the Slow  Cities. This  result 

is consistent  with  the  Slow  City  movement  that encourages cities achieving good  quality  of  life 

and sustainable local development in authentic manner.  On  the  other  hand, there are still  needed  to 

further efforts and arrangements for the public spaces in the Slow Cities in Turkey in order to reach the 

stated objectives. 

Key Words: Slow City, Cittaslow, Public Space. 

1.GİRİŞ 

Sakin  Kent  (Cittaslow)  hareketi  İtalya’da  1999  yılında  kuruluşundan  itibaren 

devamlı  bir  yayılma  süreci  göstermiştir.  2009  yılında  İzmir’in  Seferihisar  Belediyesi, 

Türkiye’nin ilk Sakin Kenti olmuştur. Kentlerin yerel kimliğini ön plana alan Sakin Kent 

kavramı;  sürdürülebilir  çevre  ve  kalkınma  anlayışına  sahip,  yaşam  kalitesini  yükselten 

bir kente ulaşmayı hedeflemektedir. Ayrıca, ilkeleri ve uygulamaya dönük kriterleriyle 

Sakin Kent hareketi, üyesi olan ve olmayı amaçlayan kentlere belirli yükümlülükler ve 

görevler getirmektedir.  

Tarih  boyunca  değişim  geçiren  kentler,  özellikle  Sanayi  Devrimi  ile  başlayan  ve 

küreselleşme süreci ile gittikçe hızlanan bir değişim sürecine girmişlerdir. İnsanların bir 

araya  geldiği,  ortak  paylaşımlarda  bulunduğu  ve  toplumların  tarihindeki  önemli 

olayların, kırılma noktalarının gerçekleştiği zemin olan kamusal mekânlar da bu değişim 

sürecinden  oldukça  etkilenmektedir.  Bu  noktada  Sakin  Kentler  de  kamusal  mekânın 

geçmişten günümüze yaşadığı dönüşümlerin etkilerini taşımaktadır. 

Kentlerin  yapısında  ve  kent  sakinlerinin  günlük  yaşantısında  büyük  bir  öneme 

haiz  olan  kamusal  mekânlar,  Sakin  Kentler  için  üzerinde  sıklıkla  durulan  bir  başlık 

olmuştur.  Sakin  Kent  kriterlerinde  doğrudan  veya  dolaylı  olarak  çeşitli  atıflar  yapılan 

kamusal mekânlarda uygulamaya yönelik düzenlemeler; ülkemizde ve dünyada sıklıkla 

tartışılan  kamusal  mekânların  kullanımı  konusundaki  yaklaşımlar  kapsamında 

değerlendirilebilir. 

Sakin Kent hareketi, küreselleşme sürecinin kentlerde meydana getirdiği olumsuz 

etkilere karşılık yerellik vurgusunu ön plana çıkaran bir anlayışı savunmaktadır. Yerellik 

anlayışını merkeze alan Sakin Kentlerde, sürdürülebilir kalkınmayı sağlama ve iyi yaşam 

kalitesine  ulaşma  hedefi  mekâna  karşı  yaklaşımının  da  temelini  oluşturmaktadır.  Bu 

hedefler  doğrultusunda  Sakin  Kentler  için  en  önemli  kurum  yerelin  temsilcisi  olan 

belediyelerdir.  Kentlerin  Sakin  Kent  üyeliği  tamamen  belediye  kurumu  üzerinden 

gerçekleşir. Üye olan kenti Sakin Kent ölçütlerine uyumlu bir perspektifte şekillendirmek 

ve geliştirmek konusunda da sorumlu birincil kurum yine belediyelerdir. 

Yerel yönetimlerce Sakin Kentlerdeki kamusal mekânlara yönelik gerçekleştirilen 

düzenlemelerin incelenmesi, Sakin Kent ve kamusal mekân kavramlarının bütünsel bir 

değerlendirmeyle  ele  alınmasına  olanak  sağlamaktadır.  Ancak  kamusal  mekânlar  ve 

Sakin Kentler üzerinde süregelen tartışmalar ışığında bir tanımlama ve kavramlaştırma 

çabasında bulunmak da zorunlu olmaktadır. Bu nedenle çalışmanın içeriğinde konunun 

temelini  oluşturması  bakımından  Sakin  Kentlerin  ve  kamusal  mekânların  tanımı  ve 

nitelikleri  üzerinde  ana  hatlarıyla  durulmaktadır.  Çalışma  kapsamında,  Sakin  Kent 

hareketi  ve  ilkelerinin  çerçevesinde  ülkemizdeki  Sakin  Kentlerin  kamusal  mekânlara 

yönelik  ne  tür  düzenlemeler  yaptığı  incelenmiştir.  Çalışmada  incelenen  Sakin 

300 

 

---