Ağ göyərçinlər həsrəti
9
döyüntüləri... hamısı bir-birinə qarışıb gəncliyin rahatlığını
əlindən alan təlatüm dolu yaşanan anlar...
Natəvan nə vaxtsa o anları yaşamışdı. Az da olsa,
yaşamışdı. Sonralar hər şey arxada qalmışdı. O, bəzən səhərə
kimi taleyini ağlasa da, əlini yerdən-göydən üzsə də, ümidini
tamam itirməmişdi. Xüsusilə aylı-ulduzlu gecələrdə, o mavi
səmaya, çıraq kimi yanıb-sönən ulduzlara baxıb rahatlıq
tapmışdı. Nə vaxtsa, “göy köynək” kişinin ona rəhm edəcəyinə
inanmışdı, gözləmişdi. Nənəsi belə deyərdi: “Hər şey o göy
köynək kişinin əlindədir.”
Natəvan öz xatirələrinə sığınıb ötən günləri tez-tez
yadına salır və o anların atəşinə qızınırdı. Bir qədər bəxtəvər
olur, buz bağlamış ürəyi isinirdi. Sonra da bu hal tez keçib
gedirdi. Natəvan yenə də öz kədəri, qəmi ilə tək qalırdı və artıq
o, bu təkliyə adət etmişdi. Hər dəfə qızlara toy çalınanda bir
gözü gülsə də, o biri gözü ağlayırdı.
Natəvan nə qədər öz keçmişindən qaçsa da, qaçıb
uzaqlaşa bilmirdi. Yaşananlar yaşanmışdı. Olanlar olmuşdu.
Ötüb keçənləri silib atmaq mümkün deyildi. Onlar Natəvanın
həyatının bir parçası idi. O da, bir daş kimi düşüb ürəyində
qalmışdı, vaxt-bivaxt Natəvanı incidir, onu çəkib yenə həmin
günlərə aparırdı.
Hər şey ilk sevgi məktubundan başlamışdı. “İlk sevgi
məktubu?!” Yox, yox... Əslində hər şey bir qədər əvvəl baş
verdi. Qardaşı Azərin dostunun toyunda. Səliqə-səhmanla
bəzədilmiş çadırda tərpənməyə yer yox idi. Kəndin qocasından
tutmuş uşağına kimi hamı toyxanada idi. Qocalar baş tərəfdə,
cavanlar isə bir tərəfdən oğlanlar, o biri tərəfdən qız-gəlinlər
oturub toya tamaşa edirdi. Axşamdan xeyli keçmişdi. Toyun ən
qızğın vaxtı idi. Növbə ilə rəqs edən, mahnı sifariş verən...
Toybəyi əlində ağac ortalıqda fır-fıra kimi fırlanırdı.
Ortalıqda ayağa dolaşan uşaqları qovmaqdan səsi tutulmuşdu.
Solmaz Muxtarova
10
Nədənsə belinə qırmızı bağlamışdı. Adətən kənd toylarının ən
qızğın vaxtı axşam, mal-qaranın ayağı yığışandan sonra
başlardı.
Natəvan da qızların arasında idi. Hər kəs yaxını, dostu
ilə rəqs sifariş edib, rəqs edirdi. Bəyin qohumları isə ortalıqdan
çıxmırdı. Xüsusilə bəyin bacıları. Kənddə iki toybəyi var idi –
kişilərdən İlyas, qadınlardan isə Natəvanın xalası Zümrüd
xanım. Adətən kişiləri rəqsə İlyas dəvət edərdi. Kənddə qayda
belə idi ki, toyda hamı bir-bir rəqsə dəvət edilməli, sayılıb-
seçilməli idi. Kim ki, oynamaq istəmirdi, məcbur etməzdilər.
Zümrüd cavan qızları rəqsə dəvət edəndə Natəvan da
onların arasında idi, birgə rəqs edirdilər.
Natəvan artıq qızlar bulağından su içmişdi. Uzun qara
hörükləri az qala topuğuna çatırdı. Saçları şəvə kimi
parıldayırdı. Bənizi solğun olsa da, zil qara gözlərindən ətrafa
elə bil işıq düşürdü. Sanki bəbəklərində ocaq qalanmışdı.
Natəvan qızlarla rəqs edir və utana-utana ona tərəf
uzanan əllərdəki şabaşı yığırdı. Növbəti şabaşı almaq
istəyərkən ona tərəf tuşlanan qəribə bir baxışla üzləşdi. Kənd
cavanlarından Vaqif idi. Onuncu sinifdə oxuyurdu. Natəvan
Vaqifin baxışlarından yayınmaq istəsə də ani olaraq onların
baxışı qovuşdu. Natəvan özü də bilmədi nədən qorxdu, amma
əməlli-başlı qorxdu. Ona bu vaxta qədər tanış olmayan bir
baxışla üzləşdi. O baxışlar bir qədər dalğın olsa da, sanki dil
açıb danışırdı, Natəvana nə isə demək istəyirdi. Natəvan özünü
itirdi. Qıçları dolaşa-dolaşa əlindəki pulları çalanların qabağına
atıb ortalıqdan çıxdı. Bədəni az qala uçunurdu. Nə qədər özünü
ələ almaq istəsə də, elə bil canına vəlvələ düşmüşdü. Ha çalı-
şırdı ki, bir də Vaqifin baxışları ilə rastlaşmasın, amma istər-
istəməz ona tərəf tuşlanan sözlü-söhbətli baxışlardan Natəvan
qaça bilmirdi. Elə bil Vaqifin qəlbinin qapıları Natəvanın
üzünə açılmışdı. Bir tərəfdən qorxu-təlaş, o biri tərəfdən xoş
Ağ göyərçinlər həsrəti
11
hisslər... Nələrin baş verdiyini özü də dərk etmədi. Evə gə-
ləndən sonra bir neçə dəfə aynanın önündə durub diqqətlə
özünə baxdı. “Artıq mən də böyük qız olmuşam!..” Natəvan o
gündən rahatlığını itirdi.
Vaqifin atası yox idi, rəhmətə getmişdi. Həmişə
məktəbdə səliqəli geyimi, xoş rəftarı ilə seçilirdi. Gecə-gündüz
kitab əlindən düşməzdi. Söz gedirdi ki, o, qızıl medala
namizəddir. Vaqif özü heç vaxt bu barədə danışmazdı,
başqaları da onu tərifləyəndə xoşuna gəlməzdi.
Toydan bir neçə gün sonra müəllimlər yuxarı sinif
şagirdlərini məktəbyanı sahəyə işləməyə aparmışdı. Qızlar alaq
edir, ağacları sulayır, oğlanlar isə yer belləyirdi. Səs-küy baş
alıb gedirdi. Coşub-daşan gənclik öz havasında idi. Cavan
müəllimlər də şagirdlərə qoşulub işləyirdi. Yaşlılar isə bir
qıraqda durub tamaşa edir, bəzən də şagirdlərdən kiməsə
yaxınlaşıb işi başa salırdı.
– Natəvan... – bu səs elə bil çox uzaqdan gəldi. Bir
qədər titrək, inamsız. Natəvan Vaqifin səsini tanıdı.
– Sənə kömək edim? – deyə Vaqif ona yaxınlaşıb
astadan soruşdu. Natəvan təşvişlə Vaqifə baxdı.
– Yox, yox, lazım deyil...
Natəvana elə gəldi ki, hamı onlara baxır. Vaqif də
özünü itirdi. O, Natəvana çox söz demək istəyirdi... Amma heç
nə deyə bilmədi.
– Bağışla, Natəvan... – deyə dönüb getdi.
Natəvan bir neçə dəqiqə özünə gələ bilmədi. O, Vaqifin
baxışlarının qabağında aciz idi. Vaqifin baxışları onu əməlli-
başlı qorxudurdu. Axı, Natəvan səkkizinci sinifdə oxuyurdu.
Onun başqa arzuları var idi. Oxumaq, ali təhsil almaq istəyirdi.
Nə olsun ki, kənd qızlarının əksəriyyəti təhsilini yarımçıq
qoyub ailə qururdular. Amma Natəvan oxumaq istəyirdi.
Dostları ilə paylaş: |