Ağ göyərçinlər həsrəti
179
– Mənim balalarım, hər kəsin bir borcu var, bu da bizim
borcumuzdur. Bir göz qırpımında uşaqlar şirin-şirin isiti
peroşkidən yedi, sonra da növbə ilə çay içib qızındılar. “Bu cür
mərd oğullarımız var. Mən niyə belə nigaranam? Bəs silahlı
hücum baş versə necə? Əliboş uşaqlar ordunun qabağında nə
edə bilər?” Bu səhnə az qala Mirzənin gözünün qabağına gəldi.
Qorxudan bədəni ürpəşdi.
– Uşaqlar, bəlkə dağılışıb gedəsiniz?
Görünür uşaqlar Mirzə kişidən belə bir təklif gözlə-
mirdi. Cavanların təəccüb dolu baxışları ona tuşlandı. Yasəmən
də dönüb mənalı-mənalı Mirzəyə baxdı. Mirzə isə içində bir ah
çəkdi. Haqlı olub-olmadığını özü də bilmədi.
Elə bu anda küçədə səs-küy qopdu. “Ay camaat evdə
oturmayın!.. Hamı şəhərin müdafiəsinə çıxsın! Şəhərə ordu
yeridilib!.. Vətən dardadır!!!”
Bir neçə nəfər maşında ruporla xalqa müraciət edirdi.
Maşın ötüb keçdi.
Vaxt insanı üzürdü. Elə bil yanvarın on doqquzu həmişə
göz qırpımında keçib-gedən adi günlərdən biri deyildi. Saatın
əqrəbləri sanki dayanmışdı. Dözməkdən başqa yol yox idi.
Mirzə öz narahatçılığını ürəyində çəkirdi, ürəyinin yağı yavaş-
yavaş əriyib getməkdə idi. Nəhayət, saatın əqrəbləri gecə saat
on ikini göstərdi. Sanki bu anda göy üzü parçalandı. Səsdən
binalar titrədi. Mirzə eyvana qaçdı. Hərbi hissədən binalara
tərəf min bir rəngə çalan atəş seli havada bərq vuraraq yaşayış
binalarının üstünə gəlirdi. Onun arxasınca eyvana çıxmaq
istəyən Yasəməni, uşaqları geriyə itələyib qapını çırpsa da, Ya-
səmən də, uşaqlar da bu dəhşətli mənzərəni gördü.
Yasəmən özünü itiridi. Bərk-bərk uşaqların əlindən
tutub divara sıxıldı.
– Mirzə!..
– Sakit olun!.. – Mirzə bu sözləri zorla deyə bildi.
Solmaz Muxtarova
180
Hər tərəfdən qopan atəş səsləri qəribə bir uğultu ilə
qapıları, pəncərələri döyəcləyirdi. Bir göz qırpımında insanlar
küçəyə axışdı. Hələ də nələrin baş verdiyini dərk etməyən
məhəllə camaatı hərbi hissənin qapısına tərəf üz tutmuşdu.
Mirzə, onun ardınca Yasəmən də evdən çıxdı. Yasəmən nə
qədər etdisə, uşaqları evdə saxlaya bilmədi.
Hərbi hissənin qarşısındakı cavanlar “Azərbaycan!”,
“Azadlıq!” deyə qışqırırdı. İzdiham da onlara qoşuldu. Mirzə
də səsi gəldikcə “Azadlıq!” deyə cavanların səsinə səs verirdi.
Qadınların, uşaqların çığırtısı bir-birinə qarışmışdı. Havadan
al-əlvan atəş seli yağış kimi insanların başı üstə tökülürdü. Bu
an gözlənilmədən hərbi hissənin qapıları açıldı. Əsgərlər
silahlarını izdihama tərəf tuşlayaraq onları geriyə itələdi.
Çaxnaşma düşdü. Cavanlar daha ucadan qışqırdı və əl-ələ tutub
bir neçə cərgə ilə silahlıların qabağını kəsdi. Nə qədər
müqavimət göstərsələr də çətin oldu. Cavanlar sıxışdırılıb bir
qədər qapıdan uzaqlaşdırıldı. Bu anda cavanlardan bir nəfər
izdihamdan aralanıb silahlıların üstünə cumdu. Yumruqlarını
havada qaldırıb “Azərbaycan! Azadlıq!” deyərək dəlicəsinə bir
neçə dəfə qışqırdı və var gücü ilə ona tərəf tuşlanan silahı
vurub kənara itələdi. İzdiham bir-birinə dəydi. Yerbəyerdən
atılan atəş səsləri cavanları daha da qəzəbləndirdi, onlar daha
inadla müqavimət göstərməkdə idi.
– Mahmudu vurdular!..
– Etibarı da vurdular!...
– Təcili yardım çağırın! Təcili yardım!.. – Səslər bir-
birinə qarışdı.
Silahlılar quduzlaşmış canavara bənzəyirdi. Gözləri qan
tutmuşdu. Hara gəldi atırdılar. Silahlıların arasından qonşu
Qara Mamedin oğlu çıxıb camaata müraciət etdi:
– Yaxşısı budur dağılışın evinizə. Vəziyyət pisdir!..
O, zabit idi. Cavanlar yenə də yumruqlarını havada
qaldırıb ”Azadlıq!”, “Müstəqillik!“ deyə qışqırırdı. Mirzə bir
Ağ göyərçinlər həsrəti
181
neçə nəfərlə köməkləşib yaralıları uzaqlaşdırdı. Birinin
vəziyyəti ağır idi – gülllə sinə nahiyəsindən dəymişdi. Onu qan
aparırdı. İkinci ayağından yara almışdı.
İstefada olan hərbçi, məhəllə ağsaqqalı Ənvər kişi
əllərini havaya qaldırıb cavanaların qabağına çıxdı:
– Mənim balalarım!... Bu, yumruq davası deyil!..
Yaxşısı budur dağılışın! Bu allahsızlara etibar yoxdur. Nahaq
yerə qan tökülməsinə yol verməyin!.. Vaxt gələr biz də
sözümüzü deyərik! Mütləq sözümüzü deyərik!
Bu an hərbi hissədən çıxan tanklar uğultu ilə izdihamın
üstünə yeridi. Hər tankın üstündə iki əlisilahlı hara gəldi atəş
açırdı. Bir göz qırpımında izdiham iki yerə bölündü. Bir hissə
Statistika idarəsinə tərəf, bir hissə isə Qırmızı Şərq küçəsi ilə
Hərbi Şəhərciyə tərəf. Tankların, silahların qabağında insanlar
pərən-pərən oldu. Hərbi hissədən uzaqlaşdırıldı. Təcili yardım
yaralıları izdihamın arasından uzaqlaşdırdı.
Yasəmən elə bil, havalanmışdı. Uşaqlarının əlindən
bərk-bərk tutub qaçırdı. Axır ki, onlar bloka girdi.
– Ana, bəs atam hanı? – deyə oğlu Samir Yasəmənin
əlindən dartınıb çıxmaq istədi.
– Oğlum, küçəyə çıxmaq olmaz!..
İkinci mərtəbədə onlarla üzbəüz yaşayan Mustafa kişi
ilə üzləşdilər. O, Yasəmənə dedi:
– Qızım, Yasəmən, evdə işıqları söndürün. Ehtiyatlı
olun...
Mustafa kişi Böyük Vətən müharibəsinin iştirakçısı
olmuşdu, müharibə görmüşdü. Yəqin ki, bu sözləri elə-belə
demirdi.
– Yaxşı, Mustafa dayı. – deyib Yasəmən mənzilə keçdi.
Qapını arxadan bağlayıb, nəfəs aldı. Sonra işıqları söndürdü,
güman etdi ki, faciə qapı arxasında qaldı.
Dostları ilə paylaş: |