Ağa Musa Nağıyev haqqında əlavə məlumatlar



Yüklə 257,86 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə56/59
tarix24.12.2017
ölçüsü257,86 Kb.
#17837
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   59

 
218 
Namaz məqamında deyildi zaman
Hardan yüksəlirdi möhtəşəm? 
Allahın lütfünə olaraq heyran, 
Dinlədik bu zaman ayeyi-Quran. 
Düzüldü məzara ətirli güllər, 
Vüsala qovuşdu həsrət könüllər. 
Bir payız günündə bitdi intizar
Kərbəlaya getdi əziz yadigar. 
Toxundu üzümə xəfif küləklər, 
“Mərhəba”- söylədi göydə mələklər. 
Qələm, söz gövhəri düzdü kağıza, 
Bu xoş əməl düşdü dilə-ağıza. 
Munisin ürəyi titrədi, əsdi, 
Dedi: “Dilarəyə bu savab bəsdi!”  
 
Gülarə Munis 
 
 
             


 
219 
РУЩЛАРЫН ГОВУШДУЬУ ЙЕР — 
МЦГЯДДЯС КЯРБЯЛА 
 
В
ахтиля “Мцсялман Хейриййя Ъямиййяти” миссийасыны йери-
ня йетирян “Исмаилиййя” бинасында инди Азярбайъан Милли Елмляр 
Академийасы  Ряйасят  Щейяти  йерляшир.  Ишлядийим «Елм»  няшрий-
йаты да бу бинададыр. 
Мяшщур Бакы милйончусу Аьа Муса Наьыйевин мярщум оь-
лу Исмайылын хатирясиня инша етдирдийи вя «Шащ ясяр»и сайылан бина 
щягигятян дя надир мемарлыг нцмунясидир. 
Бинанын мяртябялярини сейр етмяйи чох хошлайырам. Щяр дяфя 
дя ня ися «кяшф едирям». Тясяввцрцмдя бу бина гейри-ади исте-
дада малик олан щансыса бир бястякарын ъанлы мусигиси кими бей-
нимя,  цряйимя  щякк  олунур,  санки  щяр  бир  детал  щярякятя  эялир, 
данышыр, няся пычылдайыр... 
Инсан  щяр  щансы  бир  ишя  щявясля  гатлашаркян,  щягигятян  о  иш 
ябядийашар олур... 
Инша  етдирдийи  бу  бинанын  диварларына  санки  Аьа  Муса  эюз 
йашлары иля суваг шякиб, цряйинин йаьыны яридяряк, эянъ оьлунун 
телляриня  сыьал  чякирмиш  кими  яллярини  бинанын  щяр  бир  дашына, 
диварына сцртяряк бцтцн варлыьыны ора щопдуруб... 
Еля бинаны да бу гядяр язямятли, ъазибядар едян будур. 
Тяяссцф ки, бинанын талейи дя Исмайылын талейи кими олду…  
Тез «гырылды», амма ябядийашарлыг газанды… 
1918-ъи  илин  мартында  ермяниляр  Бакыйа  щцъумлары  заманы 
“Исмаилиййя”ни  “топ  йаьышына”  тутан  заман  Аьа  Муса  Наьыйев 
санки Исмайылы икинъи дяфя итирди. 
O, бу дярдя дюзя билмяйяряк 1919-ъу илдя 70 йашында вяфат 
етди. 
Демяк олар ки, ермяни террорунун гурбаны олду… 
 
* * * 
 


 
220 
Аьа  Муса  Наьыйев  щаггында  йазмаьымын  гярибя  тарихчяси 
вар. Иш отаьымыза кцбар бир ханым дахил олду. Гейри-ихтийари ща-
мымыз дюнцб она бахдыг. Директорумуз Шириндил Алышанов ханы-
мы тягдим едиб деди: 
- Алийя, Диларя ханымы таныйырсан? Аьа Муса Наьыйевин ня-
вясидир. Бабасы щагда китаб йазыб, биздя чап олунаъаг. Бир йердя 
ишляйярсиз.  
Цзцндян  нур  тюкцлян  бу  ханымла  тез  bir  заманда  доьма-
лашдыq... Эюрцшляримиз  заманы  Диларя  ханым  мяня  бабасынын  фа-
ъияли талейиндян, аиляляринин башына эятирилян мцсибятлярдян цряк 
йаньысыйла данышырды. 
…Аьа Муса Наьыйевин талейи чох аъынаъаглы олмуш, щяр ики 
ювладыны  еркян  йашларында  итирмишдир.  Вариссиз  галан  милйончу 
гардашы Аьа Ялинин йени доьулан, сайъа бешинъи оьлуну ювладлыьа 
эютцрцр.  Адыны  “кядярдян  сонра  эялян  севинъ”  мянасыны  верян 
Фяряъ гойур. 
Диларя ханымын атасы Фяряъин милйончу вярясяси олмасы сон-
радан она вя аилясиня чох баща баша эялир. «Истисмарчы капиталист 
ювлады» дамьасы алтында узун илляр сцрэцн щяйаты йашамалы олур... 
…Аьа  Мусанын  вясиййяти  Кярбялада  -  оьлу  Исмайылын  йа-
нында дяфн едилмяк олса да, режим буна имкан вермир, сонрадан 
ону  Кярбялайа  апармаг  цмидиля  йахынлары  ъясядини  Чямбяря-
кянд гябиристанлыьында “яманят” кими торпаьа тапшырыр. 
Юлцмцндян  сонра  бу  иман  сащибинин  дяфялярля  гябри  кючц-
рцлцр. 
Диларя ханымын данышдыгларындан: 
 
“1931-ъи  илдя  Даьцстц  паркда  Кирова  щейкял  гоймаг  истя-
йянляр Чямбярякянд гябиристанлыьыны даьыдырлар. Тякрар дяфн ща-
дисяси дя о вахтдан башлайыр... 
Дцнйасыны  дяйишяндян  сонра  da  динълик  тапмайан  Аьа  Му-
санын  заманын  щюкмц  иля  мяъбурян  дюрд  дяфя  гябир  йерини  дя-
йишян  няши,  анъаг  1998-ъи  илдя  ращатлыг  тапа  билди.  Вяфатынын  80 
иллийи  яряфясиндя  “Яманят”  гябри  даими  олараг  ябядиляшдирилди. 
Цзяриня гойулмуш кичик баш дашы она вяфалы чыхdы”. 


 
221 
Диларя ханым башга бир ящвалат да данышды. 
Йахын достларындан олан, 8-ъи дяфя Щяъъ зийарятиня щазырла-
шан  Азадя  Талещ  Аьа  Мусанын  “Яманят”  гябринин  дюрд  дяфя 
мяъбури  йерини  дяйишмясини  ешидяндя,  онун  даими  гябри  цстцн-
дян торпаьы Кярбялайа эюндярмяйи мяслящят эюрцр. Щаъы ханым
ертяси эцнц сцбщ намазындан сонра эюрдцйц йухуну Диларя ха-
ныма данышыр: 
- “Ялиндя яса олан саггаллы бир киши ялимдян тутараг, щярдян 
щавада учараг мяни щараса апарырды. Чатдыьымыз мяканын Ирагда 
Имам Щцсейн зийарятинин - Кярбяланын олдуьуну анладым. Мя-
ня:  «Диларянин  вердийи  10  доллара  кяфян  ал,  торпаьы  вя  шяклими 
бурада дяфн ет” - дейяндя, бу инсанын Аьа Муса олдуьуну баша 
дцшдцм.  Онун  кюмяйиля  “дяфн  мярасими”ни  баша  вурдуг.  Она 
Аьа Муса дайы дейя мцраъият едяндя, мяни дайы дейил, Кярбя-
лайи  чаьыр.  Нящайят  ки,  оьлум  Исмайылын  йанындайам  -  деди  вя 
йоха чыхды”.  
Артыг  Диларя  ханымы  таныдыьымдан  Азадя  ханым  йухусуну 
данышаркян онун щансы щиссляр кечирдийини çox yaxşı дуйdum... 
Щяъъ зийаряти башланан вахт эюрцлян бу йуху Диларя ханымы 
бабасынын арзусуну йериня йетирмяйя даща да сювг етди. 
О,  ян  йахын  достларыны  башына  йыьыб  –  Биляъяридя  “Аьа  Му-
санын мязар торпаьынын Кярбялайа эюндярилмя” мярасимини теле-
визийа,  медиа  ишчиляринин  вя  иътимаиййятин  иштиракиля  эерчякляш-
дирди. 
Мяни дя унутмамышды. Мямнуниййятля иштирак етдим. Сюз дя 
верди, чыхыш етдим.  
Гярибя  щадися  иди:  kədər  və  sevinc  biri-birinə  qarışmışdı. 
Hamı kimi Dilarə xanım da gah ağlayır, gah da gülürdü. 
Bаъысы  Солмаз  ханымын  ичин-ичин  аьлаmasы,  кюрпя  ушаьын 
анасындан айрылмасыны хатырлатды мяня.  
Мян бунларын шащиди олдум. Чох тясирли анлар кечирдик о эцн. 
Мярасим  башлайанда  йахындакы  мясъиддян  «Азан»  сяси 
уъалды.  Бу  тясадцфи  дейилди.  Гаршыдакы  тяпяъикдян  ики  аь  эюйяр-


Yüklə 257,86 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   59




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə