796
HZ.YƏHYANIN HƏYATI HAQQINDA
Hz.Yəhyanın dünyaya gəlişi haqqında Hz.Zəkəriyyənin həyatı
haqqındakı fəsildə qeyd edilmişdir.Uca Allah Qurani-Kərimdə Yəhya
(ə.s.) haqqında belə buyurur:
Məryəm-12-EyYəhya! Kitabı qüvvətlə tut!Hələ uşaq ikən ona
Peyğəmbərlik verib,Tövrat öyrətdik.Yəhyanı pis əməllərdən pak-pakizə
etdik.Uşaqlıq illərində uşaqlar ona oynamağı təklif edəndə, Yəhya ca-
vab verər ki, biz boş şeylərdən ötəri xəlq olunmamışıq.
Peyğəmbərlərdən iki nəfər uşaq vaxtı Peyğəmbərliyə yetişib.Biri
Hz.İsa o biri də Hz.Yəhyadır.Onlar bir-birləri ilə xala oğlu idilər. O,
Hz.İsadan 6 ay böyük idi.Ata-anasına yaxşılıq edən idi və Allaha asi
deyildi.Onun doğülduğu günə, vəfat edəcəyi günə və diriləcəyi günə
Allahın rəhməti olsun!
Açıqlama:-Yəhya (ə.s.) uşaqlıqdan 8 yaşından Beytul-Müqəddəsdə
xidmətçilik etmişdir.Uşaqlıq yaşlarından çox qeyrətli, güclü, Allaha
ibadət və itaət etməklə məşğul idi.Gecələr isə Cəhənnəm qorxusundan
hey ağlardı.Haçan camaat arasında olsa idi ancaq Cənnət və Cəhənnəm
haqqında söhbət edərdi. Peyğəmbərimizdən belə rəvayət olunur
ki:”Yəhya heç vaxt ömründə günah etmədi”.
Yəhya (ə.s.) çox sadə geyinərdi.Onun nə dirhəmi, nə dinarı var idi.
Onun heç evi də yox idı.
İmam Sadiqdən belə rəvayət olunur:-Yəhya o qədər ağladı ki, yanaq-
larının əti əridi.Atası Zəkəriyyə ona dedi:
-Oğlum!Mən Allahdan övlad istədim və Allah-taala da səninlə
mənim gözümü işıqlandırdı.
Yəhya dedi:-Ata can! Odlu Cəhənnəmin üstündə olan uçurumunlar-
dan və Allah qorxusundan ağlayıram.Bu vaxt Zəkəriyyə huşdan gedənə
qədər ağladı. (”Buharil –ənvər “14-cü cild, səh. 167.)
Yəhyanın Şeytanla danışığı: (ŞeyxTusinin“Əmali”) kitabından.
İmam Rza (ə.s.) öz ata-babasından nəql edilən,Yəhya ilə Şeytanın
danışığı barədə hədis yazmışdı.Hədisin xülasəsi bundan ibarətdir:-
Şeytan,Həzrəti Adəmin dövründən Həzrəti İsanın dövrünə qədər
Peyğəmbərlərin yanına gəlir və onlarla söhbət edərdi.Hamıdan çox
Yəhya ilə danışardı.Bir gün Yəhya ondan soruşdu:
-Adəm övladlarını saldıqların tələləri mənə göstər!Şeytan onun
təklifini qəbul etdi.Başqa bir gün xüsusi formada, çoxlu vasitələrlə və
cürbəcür rənglərlə Yəhyanın yanına gəldi.Həmin vasitələrin və rənglərin
mahiyyətlərini Yəhya üçün izah etdi. Yəhya ona buyurdu:
797
-İndiyə qədər mənə güc gəlib,qalib gəlmisənmi?Şeytan cavab verdi:
-Xeyr! Lakin səndə olan bir xüsusiyyəti çox sevirəm.Yəhya soruşdu:
-Hansı xüsusiyyəti?Şeytan dedi:
-Doyunca yemək yeyirsən və bu da sənin bəzi namazlarına, gecə
ibadətlərinə mane olur.Yəhya bu sözü eşidəndən sonra dedi:
-Mən bu saatdan Allaha əhd bağlayıram ki, onunla görüşənə qədər
doyunca yemək yeməyim.Şeytan dedi:
-Mən də Allaha əhd bağlayıram ki,onunla görüşənədək heç bir
müsəlmana nəsihət etməyim.
Şeytan bunu deyib getdi və ondan sonra daha Yəhyanın yanına
gəlmədi.
HZ.YƏHYANIN ŞƏHİD OLMASI
Hz.Yəhyanın dövründə şöhrətpərəst bir Padşah var idi.Padşah öz
arvadı ilə kifayətlənməyib zinakar qadınlarla da oturub dururdu.Onun
yanına get-gəl edən qadınlardan biri özü qocalandan sonra qızını onun
yanına göndərməyi qərara alır və qızını öyrədir ki, Padşah səndən so-
ruşsa ki, məndən nə istəyirsən,deyərsən ki, Yəhyanın ölümünü.Onun
başını bədənindən ayırıb, başını qızıl teşdə gətirsinlər.
Yəhyanın öldürülməsi haqqında buna bənzər bir çox rəvayətlər də
vardır. Hz.Yəhya Şam şəhərində dəfn edilmişdir.
CƏRCİS PEYĞƏMBƏR HAQQINDA
“40 sual”kitabından: Hz.Məhəmməd Peyğəmbərə verilən 32-ci
sualın cavabında Cərcis peyğəmbərdən danışır: “Dərziyanə adlı bir
kafir Mosul şəhərində padşah idi. Günlərin birində Cərcis peyğəmbər
Mosula ticarətə gəlir... O, padşaha yaxınlaşır və deyir: “Nə üçün bütə
sitayiş edir, belə yersiz əməllərə xalqı da məcbur edirsən? Əgər sənə
bir bəla üz versə bu daş nə sənə, nə də sənin şəhərinə bir köməklik
göstərə bilməz.” Padşah bu sözləri eşidib qəzəblənir və əmr edir ki,
onu ağaca bağlayıb dərisini deşik-deşik etsinlər. Cərcis ucadan dua
edir və Allah onu bu bəladan xilas edir. Bunu eşidən padşah ikinci dəfə
onun başına köz kimi qızarmış mıx çalmaqla əzab verməyi əmr edir”.
Hər dəfə Allahın əmri ilə xilas olan peyğəmbərə bir-birinin ar-
dınca əl-ayağını bağlatdırıb zindana saldırmaq, qarnının üstünə
iri bir daş qoyduraraq ac-susuz saxlamaq kimi cəzalar veri-
lir. Bu cəzalardan 3 dəfə ölüb, Allahın əmri ilə dirilən Cərcisə
798
bir mələk vasitəsi ilə peyğəmbərlik verilir. Zindandan möcüzəli
şəkildə qeyb olan Cərcis bir müddət sonra yenə də həmin padşa-
hın yanına gəlir və peyğəmbərliyini, Allahın vahidliyini təbliğ edir.
Padşah bu dəfə ona çox şiddətli ölüm hazırlamaq qərarına gəlir. Misdən
düzəldilmiş böyük bir öküzün içinə kükürd və yanacaq dolduraraq
peyğəmbəri onun içərisinə salıb qapısını örtür və oda atırlar. Bir mələk
peyda olaraq alovun içindən öküzü götürüb yerə çırpır. Ertəsi gün Cərcis
peyğəmbər yenidən sağ və salamat görkəmdə təbliğatını davam etdirir .
Cərcis Peyğəmbər Hz.İsa Peyğəmbərdən sonra, təxminən III-IV
əsrlərdə yaşamış və 77 il ömür sürmüş, əslən Fələstindən olan Cərcis adlı
peyğəmbərin adı ilə bağlıdır. Dini rəvayətlərdə onun Hz.İsa Peyğəmbərin
həvarilərindən birinin şagirdi olduğu və bütün Tanrı elçiləri kimi töv-
hidi (təktanrılığı) təbliğ etdiyi bildirilir. Onun adı yunan mənbələrində
“Corcios” kimi göstərilir. Lakin dini-əfsanəvi rəvayətə əsaslanaraq
“Cərcis” sözünün farscadan “Cahar cur”, yəni dörd dəfə ölüb dirilən
mənasına gəldiyini bildirənlər də var. İslamşünaslar bunu belə izah
edirlər: Cərcis Peyğəmbər Fələstində yaşayıb, sonralar Mosula köçüb.
O zaman Mosulda bütlərə inanan zalım bir padşah hakimiyyət sürürdü.
Cərcis Peyğəmbər camaatı bütlərdən döndərib Allaha doğru çağırma-
ğa başladı. Xeyli adam, hətta padşahın arvadı da imana gəldi. Padşah
Cərcis Peyğəmbəri öldürmək üçün onu ən ağır işgəncələrə məruz qoyur.
Peyğəmbər dörd dəfə ölümcül işgəncə altına düşür: Onun bədəninin
ətini dəmir daraqla qoparırlar, qaynar yağın içinə atırlar, odda yandı-
rır, başına mismar vururlar. Amma hər dəfə Allah-təala Hz.Cərcisi sağ-
salamat saxlayır. Yeddi ildən sonra Allahın hökmü ilə Hz.Cərcis vəfat
edir, padşah və tərəfdarları isə Allahın göndərdiyi bəla ilə məhv olurlar.
Bu gün də İraqın Mosul şəhərində Hz. Cərcis Peyğəmbərin böyük
məqbərəsi var. Beyləqan rayonunda da Cərcis Peyğəmbərə aid edilən
məzar ziyarətgah kimi tanınır. Ziyarətgahın XVII-XVIII əsrlərdə ti-
kildiyi bildirilir. Cərcis Peyğəmbərin Beyləqana necə gəlib çıxması
barədə tarixi mənbələrdə ətraflı məlumatlar var. Rəvayət olunur ki,
Peyğəmbər Suriyadan təkallahlığı təbliğ edə-edə gəlib Mil torpağına
çıxır. O, Beyləqanda 15-20 ilə yaxın ömür sürür. İndiki Beyləqan şəhəri
zəmanəsinin böyük və ticarət baxımından əlverişli şəhərlərindən biri
olub. O zamanlar bu ərazidə yaşayan əhali atəşpərəstliyə sitayiş edirmiş.
Peyğəmbər (ə) insanları tək olan Allaha itaət etməyə çağırdığı üçün bu-
radakı atəşpərəst kahinlərin qəzəbinə tuş gəlir. Onu təqib edirlər. Qovu-
la-qovula indiki ziyarətgah yerinə gəlib çıxır. Peyğəmbərə atılan oxlar-
dan və zərbələrdən ona xətər dəymir, o, bir quyuya düşür. Atəşpərəstlər
onun üstünü torpaqlayırlar. Beləcə, bu ziyarətgahın yerində müqəddəs
bir təpə yaranır...
Dostları ilə paylaş: |