Agjencia për mbrojtjen e mjedisit të kosovëS
Yüklə 2,16 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Instituti për Planifikim Hapësinor
- Totali 9927
- Zona e tretë C
- Zonat e lumenjve dhe liqeneve
- → Beteja e Koshares – Strategjia e zhvillimit hapësinor 18
Plani Hapësinor për Parkun Kombëtar “Bjeshkët e Nemuna”
Instituti për Planifikim Hapësinor
53 → Lista e zonave strikte (të para) Nr Emri Komuna Ha 1 Bjeshka e Strellcit Deçan / Pejë 1129
2 Guri i verdhë Pejë
900 3 Gryka e Rugovës Pejë 632
4 Bjeshka e Kopranikut Pejë / Deçan 1126 5 Bjeshka e Lumbardhit Deçan / Pejë 645
6 Bjeshka e Prilepit Deçan
106 7 Mariashi Deçan 822
8 B. Kozhnjeri dhe Maja e Ropsit Deçan / Junik 1110 9 Bjeshka e Kurvadhes Deçan 988
10 Gryka e Sushices Pejë
924 11 Zhlebi Pejë 253
12 Rusolia Pejë
771 13 Burimi i Drinit të Bardhë Pejë 245
14 Gubavci Pejë
77 15 Rrasa e Zogut Junik 173
16 Kërshi i Jodoves Deçan
24 Totali 9927 → Zonimi në Park Zona Ha % Zona e parë 9927
15.8 Zona e dytë 45832
72.7 Zona e tretë A 2318
3.7 Zona e tretë B 2537
4.0 Zona e tretë C 2414
3.8 Totali 63028 100 → Maja e Ropsit Plani Hapësinor për Parkun Kombëtar “Bjeshkët e Nemuna”
Instituti për Planifikim Hapësinor
54 3.1.2. Ndarja në zona sipas strukturave hapësinore Pjesë e konceptit të zhvillimit hapësinor është edhe ndarja e hapësirës së parkut në zona të cilat i kanë veçoritë dhe identitetin e tyre të veçantë si struktura hapësinore të caktuara që janë. Ato janë: •
•
Zonat me kullosa; •
Fshatrat dhe zonat e zhvillimit; •
Zonat e lumenjve dhe liqeneve; •
Hyrjet në park; •
ZIV “Beteja e Koshares” Zonat me pyje Këto zona e përbëjnë pjesën më të madhe të sipërfaqes së parkut. Planifikimi hapësinor për këto zona varet nga fakti se me cilat zona sipas regjimit të mbrojtjes këto përputhen me zonën I-rë apo të II-të. Pyjet janë pasuri e vlefshme natyrore e parkut kombëtar dhe gjenden pothuajse tërësisht në zonat I dhe II, prandaj planifikimi theksin kryesor e vë tek mbrojtja e tyre, por pa i përjashtuar zhvillimet e caktuara në to, të cilat kryesisht konsistojnë në aktivitetet e banorëve për shfrytëzimin e masës drusore në pyjet që janë në pronësi të tyre. Këto janë aktivitete në funksion të plotësimit të nevojave elementare të banorëve pronarë, por edhe në funksion të disa përfitimeve ekonomike të tyre. Aktivitetet duhet të jenë të bazuara në këtë plan hapësinor dhe në planin e menaxhimit të parkut.
Pjesa më e madhe e kullosave gjendet në zonën II sipas regjimit të mbrojtjes, por ka edhe në zonat I dhe III. Me përjashtim të atyre që gjenden në zonën I, në zonat me kullosa mund të ketë intervenime të caktuara varësisht nga ajo se a përputhen këto zona me zonën II apo zonën III dhe këto intervenime apo aktivitete janë në funksion të zhvillimit ekonomik që do të thotë të turizmit, bujqësisë, blegtorisë dhe bletarisë.
Fshatrat dhe zonat e zhvillimit jashtë fshatrave përputhen vetëm me zonën III sipas regjimit të mbrojtjes. Në zonën III sipas ligjit ka më së paku kufizime sa i përket intervenimit të njeriut dhe rrjedhimisht më së shumti zhvillim. Këtu mund të ketë ndërtime në funksion të zhvillimit të turizmit dhe zhvillimit të ekonomive familjare të cilat nuk e ndotin dhe degradojnë mjedisin. Disa zona të zhvillimit jashtë fshatrave kanë potencial të madh për zhvillimin e turizmit, sidomos atij që lidhet me sportet e dimrit, kurse fshatrat kanë potencial për zhvillimin sidomos të turizmit rural, pastaj zhvillimit të bujqësisë, blegtorisë dhe bletarisë. Në fshatra dhe në zonat e zhvillimit mund të ketë edhe zhvillim të industrisë përpunuese të prodhimeve bujqësore, blegtorale, të drurit etj. Natyrisht në parkun kombëtar nuk lejohet asnjë zhvillim që e ndotë apo e degradon atë.
Këtu bëhet fjalë për lumenjt dhe zonat përgjatë lumenjve Lumbardhi i Pejës, Lumbardhi i Deçanit, Ereniku por edhe përgjatë rrjedhave tjera të rëndësishme ujore brenda parkut e poashtu për liqenet e parkut dhe zonat rreth tyre. Lumbardhi i Pejës, para hyrjes në qytet kalon nëpër grykën e njohur, Grykën e Rugovës, e cila në vitin 1985 është shpallur monument i natyrës. Për shkak të këtij monumenti i cili mbrohet me ligj nga çdo cenim i vlerave natyrore që mund t’i vie nga dora e njeriut, por edhe për shkak se rrjedhat ujore dhe liqenet në park kanë një vlerë shumë të lartë natyrore dhe janë atraksion peizazhor dhe shumë të nevojshëm për njeriun, planifikimi hapësinor i këtyre zonave theksin kryesor e vë tek mbrojtja e tyre. Pra rrjedhat ujore dhe liqenet duhet të mbrohen nga çdo formë e ndotjes dhe nga ndërtimet afër tyre. Natyrisht që ky planifikim nuk e përjashton zhvillimin e në kuadër të tij edhe ndërtimin afër lumenjve, por ndërtime mund të ketë vetëm aty ku këto zona përputhen me zonën III sipas regjimit të mbrojtjes dhe sipas Ligjit për Ujrat e Kosovës nuk mund të ndërtohen objekte në afërsi prej më pak se 30 metra nga lumi.
Ajo, të cilën në kuptimin e objekteve të ndërtuara dhe funksioneve e përmbajnë zonat e hyrjeve në park, e krijon një identitet të caktuar të këtyre zonave apo një strukturë të caktuar hapësinore. Funksionet e këtyre zonave apo hyrjeve janë mundësimi i hyrjes së vizitorëve në park me mjete motorike, informimi dhe udhëzimi i tyre, ofrimi i ndonjë shërbimi në funksion të rekreimit të vizitorëve, monitorimi i hyrje-daljeve dhe sigurimi i mjeteve financiare nga pagesat për hyrje të vizitorëve. Rrjedhimisht, planifikimi hapësinor i këtyre zonave është i orientuar në realizimin e këtyre funksioneve, i cili përveç tjerash, konsiston edhe në ndërtimin e objekteve të caktuara për këto funksione.
Zona e Koshares shtrihet në pjesën jugore të Parkut e cila në aspektin e mbrojtjes e tëra i takon zonës së dytë të mbrojtjes. Pjesa qëndrore e saj, në të cilën janë paraparë zhvillimet kryesore i takon zonës së tretë të zhvillimit. Në fillim të vitit 2014, Kuvendi i Kosovës e ka aprovuar planin e zhvillimit hapësinor për zonën e Koshares, i cili fillon dhe mbaron në pikën qendrore (Zona 1), në varrezat e dëshmorëve që njëherit paraqet përmbajtjen më të rëndësishme të të gjithë zonës. Aty qëndron themeli i të gjitha zhvillimeve dhe aty gërshetohen rrugët që e lidhin vet zonën me përmbajtjet dhe zhvillimet hapësinore përreth saj.
18
Në aspektin hapësinor Zona e gjerë e Koshares ka një pozitë strategjike, e rrethuar me disa nga përmbajtjet që kanë një rëndësi të veçantë jo vetëm
18 Harta e dokumentit të aprovuar në Kuvendin e Kosovës “Plani Hapësinor për ZIV Beteja e Koshares” për rajonin ku ndodhen, por rëndësia e tyre i tejkalon edhe kufijtë më të gjerë. Ky është edhe argumenti kryesor që, plani i zhvillimit hapësinor për zonën e Koshares bazohet pikërisht në raportin në mes përmbajtjeve përkatëse dhe konsiston në shfrytëzimin maksimal të ndërveprimeve që mund të ndërtohen në mes këtyre përmbajtjeve dhe vet zonës së Koshares. Prandaj, duke i pasur parasysh elementet e mësipërme, Zona e Koshares me të gjitha përmbajtjet që shtrihen përreth saj, duhet të shndërrohet në një atraksion turistik të qëndrueshëm, me ndikim në zhvillimin e të gjithë rajonit, duke i përfshirë edhe përmbajtjet që janë në anën tjetër të kufirit. Ajo që është me rëndësi të theksohet është se, një zhvillim i tillë do të ndikojë në ruajtjen dhe promovimin e vlerave natyrore dhe historike që ka kjo zonë për shqiptarët në përgjithësi.
Yüklə 2,16 Mb. Dostları ilə paylaş:
|