Alisher navoiy nomidagi samarqand davlat universiteti hisoblash usullari

3-4-MAVZU.
Matematika o’qitishda ilmiy usullar
(ma’ruza – 4 soat, amaliyot – 4 soat) 
2.1. Ma’ruzani olib borish texnologiyasi 
O’quv soati – 2 soat 
Talabalar soni – 50 ta 
O’quv mashg’ulot shakli 
Axborotli ma’ruza 

 
 
Maruza rejasi 
1. Ilmiy tadqiqot usullarining umumiy 
tavsifi. 
2. Kuzatish va tajriba. 
3. Taqqoslash va analogiya. 
4. Analiz va sintez. 
5.Umumlashtirish, 
maxsuslashtirish, 
kon-
kretlashtirish va abstraksiyalash. 
6. Induksiya va deduksiya 
O’quv mashg’ulotining maqsadi
. Matematika o’qitishda ilmiy usullar va ularni 
qo’llanish usullarini shakllantirish.

Pedagogik vazifalar: 
o’quv faoliyati natijalari: 
Бу курсни ўрганиб чиқаётган талаба сон ҳақидаги тасаввурларни 
ривожлантириш ва ҳисоблашнинг инсон тажрибасидаги ўрнини 
кўрсатиш; ҳисоблашнинг амалий кўникмаларини ва ҳисоблаш 
маданиятини 
шакллантириш; 
алгебраик 
амалларни 
бажариш 
кўникмаларини шакллантириш ва уларнинг математика ва бошка 
соҳадаги масалаларни ечишда қўллаш; элементар функцияларнинг 
хоссалари, графикларини ўрганиш ва уларни табиатдаги мавжуд 
муносабатларни таҳлил қилиш ҳамда уларни баён қилишда 
фойдаланиш; планиметриянинг усуллари ва асосий маълумотларини 
ўзлаштириш; ўрганилаётган тушунча ва услублар ҳаётда ва табиатда 
рўй бераётган ҳодисаларни математик моделлаштириш воситаси 
эканлиги 
тўғрисида 
тасаввурларни 
шакллантириш; 
фазовий 
жисмларнинг хоссаларини ўрганишда бу хоссаларнинг амалиёт 
масалаларини 
ечишга 
тадбиқ 
қилиш 
кўникмаларини 
шакллантириши лозим.

---

146
Ilmiy tadqiqot usullarining
umumiy tavsifini tushuntirish. 
Ilmiy tadqiqot usullarining umumiy tavsifini 
o’rganadilar tushuntirib beradilar. 
Kuzatish va tajriba usullarini 
bayon etish. 
Kuzatish 
va 
tajriba 
usullarini 
gapirib 
beradilar. 
Taqqoslash va analogiya 
usullari mohiyatini gapirish. 
Taqqoslash va analogiya usullari mohiyatini 
tushuntirib bera oladilar. 
Taqqoslash va analogiya 
usullari mohiyatini gapirish. 
Taqqoslash va analogiya usullari mohiyatini 
tushuntirib bera oladilar. 
Analiz va sintez usullari 
mohiyatini gapirish. 
Analiz 
va 
sintez 
usullari 
mohiyatini 
tushuntirib bera oladilar. 
Umumlashtirish, 
maxsuslashtirish, kon-
kretlashtirish va abstraksiyalash 
usullari mohiyatini gapirish. 
Umumlashtirish, 
maxsuslashtirish, 
kon-
kretlashtirish va abstraksiyalash usullari 
mohiyatini tushuntirib bera oladilar. 
Induksiya va deduksiya usullari 
mohiyatini gapirish. 
Induksiya va deduksiya usullari mohiyatini 
tushuntirib bera oladilar. 
Elektron 
grafik 
tasvirlari 
qurishning 
zamonaviy 
usullarini farqlash. 
Elektron 
grafik 
tasvirlari 
qurishning 
zamonaviy usullarini farqlaydilar. 
O’qitish vositalari 
 ma’ruza matni, kompyuter slaydlari, doska 
O’qitish usullari texnikasi 
ma’ruza, aqliy xujum texnikasi, Zig-zag , 
xabarlashib o’rganish usuli, Insert texnikasi 
O’qitish shakllari
frontal, kollektiv ish 
O’qitish sharoiti
Texnik 
vositalar 
bilan 
ta’minlangan, 
guruxlarda ishlash usulini qo’llash mumkin 
bo’lgan auditoriya.
kompyuter, multimediya proyektor
Monitoring va baholash 
Og’zaki savollar, blis-so’rov