Andijon mashinasozlik instituti iqtisodiyot fakulteti

Buloqboshi tumanidagi tadbirkorlik obyektlari soni:

Tadbirkorlik turlari	Roʻyhatga olinganlar	Faoliyat koʻrsatayotganlar
Qishloq xoʻjaligi	125	107
Sanoat	337	304
Qurilish	91	83
Savdo	402	357
Tashish va saqlash	44	38
Yashash va ovqatlanish boʻyicha xizmatlar	73	56
Axborot va aloqa	34	32
Sog’liqni saqlash va ijtimoiy xizmatlar koʻrsatish	43	40
Jami	1149	1017

2022 yil yakuniga ko’ra tumanda 150,500 nafar aholi bor. Bundan mehnat resurslari 67701 nafar.

	Iqtisodiy faol aholi soni jami, ming kishi	Ulardan:		Ishsizlik darajasi, foizda
		iqtisodiyotda bandlar	ishsizlar
2022
Andijon vil	1 451,0	1 302,7	131.5	9.0
Buloqboshi	65.5	59.4	6.1	9.4
Xo’jaobod	51.5	47	4.5	8.7
Asaka	145.0	132.2	12.8	8.8
2021
Andijon vil	1 403,0	1 264,3	138,7	9,9
Buloqboshi	66.1	59.2	6.9	10.4
Xo’jaobod	50.1	45.0	5.1	10.2
Asaka	140.5	126.6	13.4	9.5
2020
Andijon vil	1 376,5	1 225,9	150.6	10,9
Buloqboshi	64.4	57.2	7.2	11.2
Xo’jaobod	47.9	42.5	5.4	11.2
Asaka	137.0	121.8	15.2	11.1

2021-2023 yillarda Andijon viloyati Buloqboshi tumanini kompleks ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI VAZIRLAR MAHKAMASINING 2021-YIL 15-NOYABRDAGI 680-SON QARORI tasdiqlandi.
Andijon viloyatining Buloqboshi tumanida sanoat, qishloq xo‘jaligi va xizmatlar ko‘rsatish loyihalarini amalga oshirish orqali yangi ish o‘rinlarini tashkil etish, aholining bandligini va turmush darajasini oshirish hamda muhandislik-kommunikatsiya va ishlab chiqarish infratuzilmalarini yaxshilash maqsad qilib qo’yilgan.
Quyidagilar Dasturning asosiy ustuvor yo‘nalishlari etib belgilandi:
-kichik va oilaviy tadbirkorlikni yanada rivojlantirish uchun qulay shart-sharoitlar yaratish;
-Buloqboshi tumanini ijtimoiy-iqtisodiy jihatdan yanada rivojlantirish, aholining, xususan, xotin-qizlar, yoshlar va kam ta’minlangan fuqarolarning bandligini ta’minlash orqali ularning daromadlari va turmush darajasini oshirish;
-yangi ishlab chiqarish quvvatlarini yaratish, mavjud ishlab chiqarish quvvatlarini modernizatsiya qilish bo‘yicha qo‘shimcha investitsiya loyihalarini amalga oshirish;
-muhandislik-kommunikatsiya va ijtimoiy infratuzilmani rivojlantirish, aholini toza ichimlik suv, tabiiy gaz va elektr energiyasi bilan ta’minlash darajasini oshirish;
-ijtimoiy soha obyektlari holatini yaxshilash, binolarini ta’mirlash, jihozlarini yangilash, hududlarini obodonlashtirish;
-sug‘oriladigan yerlarning meliorativ holatini yaxshilash, qishloq xo‘jaligi mahsulotlari yetishtirishni rivojlantirish.
2021 — 2023 yillarda Buloqboshi tumanini kompleks ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish dasturining maqsadli parametrlari va moliyalashtirish manbalari:

	Loyiha tashabbuskori	Loyihaning nomi	Loyiha qiymati* (mln. so‘m)	Moliyalashtirish manbalari					Ish o‘rni
				o‘z mablag‘i (mln. so‘m)	bank krediti (mln. so‘m)	xorijiy kredit (ming doll.)	xorijiy investitsiya (ming doll.)
	Tuman bo‘yicha — jami (73 ta)		1 202 951	282 507	23 694	19 000	66 000	2 852
Sanoat sohasini rivojlantirish
	Jami (34 ta)		1 065 735	178 727	15 578	17 600	65 000	2 371
	2021-yilda (24 ta)		102 805	82 677	9 578	1 000	-	894
	2022-yilda (8 ta)		830 705	64 050	6 000	7 100	65 000	1 407
	2023-yilda (2 ta)		132 225	32 000	0	9 500	-	70

Andijon viloyatining har bir hududi imkoniyat va sharoitdan kelib chiqqan holda alohida yoʻnalishga ixtisoslashgan. Masalan, Qoʻrgʻontepa, Jalaquduq tumanlari kartoshka yetishtirishga moslashgan boʻlsa, Asaka tumanida bogʻdorchilik shakllangan. Andijon tumanining ayrim joylarida qalampir yetishtirish rivojlangan bir paytda Buloqboshi tumanida sarimsoqpiyoz parvarishlash uchun sharoit shakllanib bormoqda. “Sarimsoqpiyoz yetishtiruvchilar va eksport qiluvchilar uyushmasi”ning aynan shu tumanda tashkil etilganligi ham bejiz emas.

Ayni paytda tumanda 600 gektar maydonda sarimsoqpiyoz ekini parvarishlanmoqda. «Mayskiy Vir», «Yujno-Fioletovoy», “Chidamli” nomlari bilan ataluvchi navlar qishloq xoʻjaligi ekinlarini sinash davlat reyestriga kiritilgan.
Tumanda kelgusi yil hosili uchun mehnat davom etmoqda. Dehqonlar saʼy-harakati bilan 2021-yilda 4,0 mln. tonna hosil yigʻish rejalashtirilgan. Amaldagi loyihalar oʻz samarasini bergach, bu koʻrsatkich 2022-yilda 4,3 mln. tonnani tashkil etadi.
Tumanda 600 gektarda chesnok ekilgan boʻlib, har gektaridan 20 tonna sarimsoqpiyoz hosili olinadi.
Bugungi kunda respublikada sarimsoqpiyoz ekinining 3 ta (Mayskiy Vir, Yujno-Fioletovoy va Chidamli) navi qishloq xoʻjaligi ekinlarini sinash davlat reyestiriga kiritilgan.
2021-yilda 4,0 mln tonna shundan, 1,7 mln tonna fermer xoʻjaliklarida, 2,3 mln tonna aholi tomorqalarda hamda 2022-yilda 4,3 mln tonna shundan, 1,9 mln tonna fermer xoʻjaliklarida, 2,4 mln tonna aholi tomorqalarda piyozi, sarimsoqpiyoz, sabzavot mahsulotlari yetishtirish prognoz koʻrsatkichlari belgilab olingan.
2.2 Tuman, mahalla fuqarolar yig`inlarida yoshlar bandligini ta’minlash xolati tahlili.

Andijon viloyati Buloqboshi tumanida tadbirkorlik faoliyatini rivojlanishini taxlil qilish orqali tumanda ushbu sohada amalga oshirilayotgan ishlar xolatini o`rganish imkoniga ega bo`ldik. Taxlil davomida tuman tadbirkorlik sub’yektlarini ko`lami, mulkchilik shakli va faoliyat yo`nalishlari kabi ko`rsatkichlari bo`yicha o`rgandik. Albatta har qanday faoliyatni jamiyatga ta’siri, iqtisodiy jarayonlarga ta’sirini o`rganish maqsadga muvofiq xisoblanadi.

Buloqboshi tumanidagi “Qumariq” mahalla fuqarolar yig‘ini hududida 1 mln. AQSh dollari miqdoridagi to‘g‘ridan-to‘g‘ri investitsiyalarni jalb etgan va 100 ta yangi ish o‘rinlari yaratgan holda, gilos yetishtirish bo‘yicha loyiha qiymati 8 mlrd. so‘m va umumiy maydoni 164,7 gektar bo‘lgan intensiv bog‘ tashkil qilindi.
Buloqboshi tumanidagi “Qashqar” mahalla fuqarolar yig‘ini hududida 4 mln. AQSh dollari miqdoridagi to‘g‘ridan-to‘g‘ri investitsiyalarni jalb etgan va 20 ta yangi ish o‘rni yaratgan holda, loyiha qiymati 40,7 mlrd. so‘m va umumiy maydoni 12 gektar bo‘lgan ohak ishlab chiqarish korxonasini tashkil qilindi.
Buloqboshi tumanidagi “Qumariq” mahalla fuqarolar yig‘ini hududida 2 mln. AQSh dollari miqdoridagi to‘g‘ridan-to‘g‘ri investitsiyalar jalb etgan va 10 ta yangi ish o‘rni yaratgan holda, loyiha qiymati 16,3 mlrd. so‘m va umumiy maydoni 1,5 gektar bo‘lgan chiqindilarni qayta ishlash korxonasini tashkil qilindi.
Tumanda so`ngi yillarda yakka tartibdagi tadbirkorlik sub’yektlari soni oshgan. Bu esa o`z navbatida ularda band bo`lgan aholi sonini ham oshishiga sabab bo`ladi. Ushbu xolat Buloqboshi tumani uchun muhim ahamiyat kasb etadi.
Buloqboshi tumanida yakka tartibdagi tadbirkorlik sub’yektlarini rivojlanish xolatini taxlil qilish avvalida tumandagi mavjud kichik biznes va xususiy tadbirkorlik sub’yektlari faoliyatlarini taxlil qilishni maqsadga muvofiq deb hisoblaymiz.