Ankara üNİversitesi sosyal biLİmler enstiTÜSÜ

121 
tebligatın  usulüne  uygun  olup  olmadığını  dikkatle  incelemeli,  reddedilen  boşanma 
davası kesinleşmemişse davayı reddetmelidir.
482
 
1.10.2011  itibariyle  yürürlüğe  giren  6100  sayılı  HMK’nin  31/03/2011  tarih 
6217 sayılı kanunun 30. maddesi ile değişik Geçici 3. maddesine göre  Bölge adliye 
mahkemelerinin, 26/9/2004 tarihli ve 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri 
ile  Bölge  Adliye  Mahkemelerinin  Kuruluş,  Görev  ve  Yetkileri  Hakkında  Kanunun 
geçici 2 nci maddesi uyarınca Resmî Gazete'de ilan edilecek göreve başlama tarihine 
kadar, 1086 sayılı Kanunun temyize ilişkin yürürlükteki hükümlerinin uygulanmasına 
devam  olunacağından  boşanma  davalarında  verilen  kararlara  karşı  temyiz  süresi  15 
gündür (1086 sayılı HUMK Md. 432/1). 
Temyiz süresi kararın taraflara tebliğ edildiği günden başlar(6100 sayılı  Md. 
HMK  91).  Sürenin  hesaplanmasında  tebliğ  yapılan  gün  hesaba  katılmaz(HMK  Md. 
92).  Tatil  günleri  süreye  dahildir.  Ancak  müddetin  son  günü  tatile  rastlarsa  tatilin 
ertesi gününe rastlayan günün mesai saatinin sonunda temyiz süresi biter(HMK Md. 
93) 
Bu  ilkeler  göz  önünde  bulundurularak  yapılan  hesaplama  sonucu,  boşanma 
davasını  reddine  ilişkin  karar  taraflarca  temyiz  edilmezse  kesinleşmiş  olacak  ve  3 
yıllık  süre  bu  tarihten  itibaren  başlayacaktır.  Süre,  red  kararı  temyiz  edilmiş  ve 
onanmışsa,  bu  kararın  taraflara  tebliğinden  itibaren  15  günlük  karar  düzeltme 
süresinin  bitiminden  itibaren  hesaplanacaktır.
483
  Red  kararının  temyiz  edildiği, 
Yargıtay’ca esastan bozulduğu ve mahkemece de bu karara uyulduğu ihtimalde ise; 
                                                           
482
   Y  2  HD,  22.3.2004,  2803/3621:  “…Çan  Asliye  Hukuk  Mahkemesi’nin  ….esas  …karar  sayılı 
dosyasında gerekçeli kararın davalı kadına Tebligat Kanunu 21. maddesine göre tebliğ edildiği, 
tebligat  parçasında  davalının  evde  bulunmama  sebebi  belirtilmediği  gibi,  komşu  imzasının  da 
alınmadığı,  yapılan  karar tebliğinin  geçersiz  olup, kararın  kesinleşmediği anlaşılmıştır.  Davada 
TMK  166/son  şartları  oluşmadığı  halde  duruşmaya  devamla  yazılı  şekilde  boşanmaya  karar 
verilmesi  usul  ve  yasaya  aykırı olup bozmayı  gerektirmiştir.”(Gençcan, s. 636, dn. 2282); Y  2 
HD,  2.5.2002,  4969/5775:  “…Davacı  tarafından  açılan  …esas…karar  sayılı  dava  ret  edilmiş, 
kararı karşı davacı temyiz  yoluna  gitmiş, davalı temyiz etmemiştir. Karar Yargıtay’ca onanmış 
bu  karar  davacıya  27.1.1998  tebliğ  edilmiş,  karar  düzeltme  yoluna  gidilmemek  suretiyle 
11.2.1998 tarihinde kesinleşmiştir. Yargıtay kararının davalıya tebliğ edilmemiş olması, kararın 
kesinleşmesine etkili olmaz. Zira temyiz yoluna gitmemiş olanın karar düzeltme istemede hukuki 
yararı  olmadığından  bu  yolu  kullanamaz.  Bu  yön  dikkate  alınmadan  …esas  sayılı  davaya  ait 
kararın  kesinleşmediğinden  söz  edilerek  davanın  reddi  doğru  görülmemiştir.”(KAZANCI 
BİLİŞİM, İÇTİHAT BANKASI). 
483
   Y 2 HD, 8.12.1994, 11159/12243(KAZANCI BİLİŞİM, İÇTİHAT BANKASI).
 

---

122 
uyma  kararı  sonucu  boşanmaya  karar  verileceğinden,  süre  hesaplamasının  önemi 
kalmayacaktır. 
Ancak hâkim, boşanma davası ilk davanın reddedilmesinden itibaren üç yılın 
geçmesiyle açılsa bile, dava anında evlilik birliğinin kurulu olması dolayısıyla davayı 
reddedebilecek  midir?  Dural/Öğüz/Gümüş
484
  bu  durumda  boşanma  davasının 
açılamayacağını kabul etmek gerektiğini zira fıkradaki boşanma davasının dayandığı 
fikrin bunu gerektiğini belirtmektedir. 
Burada  önem  taşıyan  bir  başka  mesele  de;  eşlerden  birinin  açtığı  boşanma 
davasında,  hâkimin  ayrılık  kararı  vermesi  halinde,  ayrılık  süresi  sona  erdiğinde 
TMK’nin 166/4 uyarınca dava açılıp açılamayacağıdır.
485
  Fıkrayı  dar  yorumlayarak, 
sadece boşanma davasının reddinin kesinleşmesinin önem taşıdığı, dolayısıyla ayrılık 
kararına bu fıkranın uygulanamayacağı ileri sürenler
486
 bulunmakla birlikte maddenin 
dar  yorumundan vazgeçerek, amaçsal  yorum metodu  ile fıkrayı  yorumlamanın daha 
isabetli olacağını düşünenler de vardır.
487
 Bizce de amaçsal  yorumla hâkimin ayrılık 
kararı  verdiği  durumları  da  boşanmanın  reddi  olarak  düşünmek  ve  ayrılık  süresince 
bir araya gelememiş eşlere TMK 166/4’e dayanarak dava açma imkanı tanımak daha 
yerinde olacaktır. 
TMK  166/4  hükmüne  göre  açılan  davada  hâkim  üç  yıllık  süre  şartının 
gerçekleştiğini  tespit  ederek  işin  esasına  girdikten  sonra,  ortak  hayatın  yeniden 
kurulup  kurulmadığı  konusunda  davacı  ispat  yükü  altına  girecektir.
488
Bu  konuda 
                                                           
484
   Dural/Öğüz/Gümüş, s. 121.
 
485
   Davacının isteği veya hâkimin barışma ihtimali görmesi dolayısıyla “ ayrılığa” hükmedilmiş ise, 
TMK Md. 172/2 uyarınca bu  sürenin sonunda ortak  hayat  yeniden  kurulamamışsa eşlerden her 
biri boşanma davası açabilir. 
486
   Hatemi/Serozan, s. 239.
 
487
   Öztan,  (Boşanma),  s.  727,  728;  Kocayusufpaşaoğlu  EMK  134/son  gereği  açılmış  bir  davada 
hâkimin  ayrılığa  karar  verip  veremeyeceği  sorusuna  cevap  ararken,  Kanunkoyucunun  bu 
hükümde  öngörülen  üç  yıllık  fiili  ayrılığı,  hiç  değilse  sürenin  bitiminde  doğacak  sonuçlar 
açısından hakim kararı ile gerçekleşen ayrılık ile bir tutmakta olduğunu belirtmektedir.(Ayrıntılı 
bilgi için bkz. Kocayusufpaşaoğlu, s. 121). 
488
   Y  2  HD,  29.4.2004,  4358/5562:  “…Davacıya  delilleri  sorulmadan  fiili  ayrılık  süresinde  evlilik 
birliğinin yeniden kurulmadığı kanıtlanmadan davacının iddiası esas alınmış, 3 yıl içinde ortak 
hayatın  yeniden  kurulamadığının  sabit  kabul  edilerek,  yazılı  şekilde  eksik  tahkikat  sonucu 
hüküm kurulması doğru değildir.”(Gençcan, s. 647, dn. 2323); Öztan, davacının ispat yükünden 
bahsetmeyerek,  evlilik  birliğinin  kurulduğunun  ispatını  davalı  tarafa  yüklemiş,  bu  husus  ispat 

---