Ankara üNİversitesi sosyal biLİmler enstiTÜSÜ
Yüklə 1,36 Mb. Pdf görüntüsü
|
125 ve bu durumun TMK’nin 166/4 maddesinin amacına uygun düşmeyeceğini düşünmektedir. 3. Eşlerden Birinin Boşanma Davası Açması Yukarıdaki şartlar gerçekleştiği takdirde eşlerden herhangi biri dava açarak boşanma isteminde bulunabilecektir. Daha önce reddedilen davada davacı ya da davalı olmak, evlilik birliğinin temelinden sarsılması ya da ortak hayatın kurulamamasında kusurlu ya da kusursuz olmak davayı açmak yönünden önem arzetmez. 495 Davalı eşin, TMK166/1’e dayalı olarak açılan boşanma davasındakinin aksine burada davacı eşin daha kusurlu olduğu yönünde bir def’i hakkına sahip olmaması karşısında; boşanmaya yol açan olguların sorumlusu olan eşin daha önce açtığı boşanma davası reddedildikten sonra, yine kendisi ortak hayatı kurmaktan kaçınsa dahi üç yıllık sürenin sonunda yeniden bir boşanma davası açabileceği söylenebilir. Hatta eğer tüm şartlar gerçekleşmişse hâkim de boşanma kararı vermek zorundadır. 496 Doktrinde bu hükmün yerindeliği tartışma konusu olmuş, hüküm bir kısım yazarlar tarafından ciddi şekilde eleştirilmiştir. 497 Dural/Öğüz/Gümüş 498 bu hükmün yerinde olmadığına ilişkin görüşlerini şöyle ifade etmiştir: “Doğrusu bu hükmün yerinde olup olmadığı tartışılabilir. Çünkü bir ölçüde boşanmaya sebep olan olaylarda kusurlu olan eşe prim verilmektedir. Şöyle ki, daha kusurlu, örneğin zina yapan eşin daha önce TMK 166/1’e göre açtığı dava, davalının, onun daha kusurlu olduğu def’ini ileri sürdüğü için reddedilmesinden sonra zina yapan eş, üç yıl bekleyip, TMK 166/4’e göre dava açarak, boşanmayı elde edebilir. 495 Dural/Öğüz/Gümüş, s. 121; Oğuzman/Dural, s. 131; Bkz. Y 2 HD, 8.1.1990, 1989/9499 E., 1990/25 KAZANCI BİLİŞİM, İÇTİHAT BANKASI). 496 Oğuzman/Dural, s. 131. 497 Hatemi/Serozan bu hükmü yerinde bulmaktadır(Bkz. Hatemi/Serozan, s. 239). 498 Dural/Öğüz/Gümüş, s. 121, 122. 126 Tekinay 499 da benzer şekilde, ne kadar haksız ve kusurlu olursa olsun boşanmak isteyen tarafa, sadece belli bir sürenin geçmesi üzerine, mutlak olarak boşanma imkanı sağlayan bu hükmün ülkemizde kocanın keyfi olarak karısını boşayabilme geleneğini canlandıracağına ilişkin endişelerini dile getirmiş, hatta bu hükmün Anayasanın 41/2 maddesine aykırı olduğunu belirtmiştir. 500 Öztan 501 ise yerleşik içtihatlarında, davacı eşin sırf kendi kusuruna ve TMK 166/1, 2 fıkrasına dayanarak açtığı davaları reddeden Yargıtay’ın; aynı kişinin(tamamen kusurlu eşin) TMK 166/4 fıkrasına göre açacağı davayı kabul ettiğini, her iki fıkranın uygulanmasında da aynı ilkenin benimsenmesi gerektiğini belirtmiştir. Ona göre kendi haksız fiiline dayanan bir kimsenin kendisi için elverişli bir durum yaratmasının hükme bağlandığı bu fıkra TMK Md. 2/2 gözönünde bulundurularak yorumlanmalı, tüm şartların varlığına rağmen, çok istisnai durumlarda-çocuklar ve kadın söz konusu olduğunda- taraflardan birinin talebine 499 Tekinay, s. 196, 197. 500 AM, 8.4.1997 tarih, 1997/22 E., 1997/44 K. sayılı kararıyla 743 sayılı "Türk Kanunu Medenisi"nin 3444 sayılı Yasa ile değişik 134. maddesinin son fıkrasının, Anayasa'ya aykırı olmadığına karar vermiştir. Karara göre: “Anayasa'nın "Ailenin korunması" başlıklı 41. maddesinde, aile Türk toplumunun, temeli sayılmış; Devletin, ailenin huzur ve refahı ile özellikle ananın ve çocukların korunması için gerekli önlemleri alacağı ve örgütleri kuracağı belirtilmiş, böylece aile kurumu anayasal güvenceye bağlanmıştır. Maddenin gerekçesinde de, "... ailenin korunması fikrinin her şeyden önce Medenî Yasa anlamında evliliklerin kurulmasını kolaylaştırmak olduğu şüphesizdir... Millet hayatı bakımında aile kutsal bir temeldir. Bu nedenle, Devlet ailenin refahını ve huzurunu koruyacaktır" denilmektedir. Medenî Yasa'da yapılan değişiklik sonucu, itiraz konusu kurala göre, herhangi bir boşanma nedenine dayanmak suretiyle açılan davanın reddedilip kesinleşmesinden başlayarak üç yıl içerisinde eşlerin evlilik birliğini devam ettirmek amacıyla bir araya gelmemeleri durumunda eşlerin her birine boşanma davası açma hakkı tanınmaktadır. Aile hukukundaki yeni görüşlere göre Yasa'da belirlenen süre kadar, eşler ayrı yaşamış ve bir araya gelememişlerse, evlilik birliğinin tekrar kurulamayacak ölçüde sarsılmış olduğu kabûl edilir. Kimi ülkeler, yasalarında 1974 yılından başlayarak ayrılık sürelerini bir ile on yıl kabul ederek bu yönde değişikliklere gitmişlerdir. Zaman içinde değişen toplumsal gereksinmeleri karşılamak, kişi ve toplum yararının zorunlu kıldığı düzenlemeleri yapmak, toplumdaki değişikliklere koşut olarak bu yönde alınan önlemleri güçlendiren, geliştiren, etkilerini daha çok artıran ya da tam tersine bunları hafifleten veya tümüyle ortadan kaldıran işlemlerde bulunmak yetkisi, Yasakoyucunun görevidir. İtiraz konusu kuralla, boşanmaya karar verilebilmesi için, eşlerden birinin evlilik birliğini devam ettirmeme kararında olması, boşanma davasının reddinden sonra üç yıl bir araya gelmemeleri koşulları getirilmiştir. Reddedilip kesinleşen bir boşanma davasından sonra eşlerin bir araya gelmemeleri için öngörülen üç yıllık süre Yasakoyucunun takdir alanına girmektedir. Üç yıllık sürenin geçmesine karşın eşlerin bir araya gelememesi ve evlilik birliğini sürdürememeleri durumunda, aile birliğinin korunması yönünden kişisel ve toplumsal bir zararın varlığından söz edilemez. Bu nedenle, itiraz konusu kural Anayasa'nın 41. maddesine aykırı görülmemiştir.”(http://www.anayasa.gov.tr/index.php?l=manage_karar&ref=show&action=karar &id=1338&content=, erişim tarihi: 11.3.2012). 501 Öztan, (Boşanma), s. 728; Öztan, (Değişiklikler), s. 137. Yüklə 1,36 Mb. Dostları ilə paylaş:
|