Aqrar elm və İnformasiya məSLƏHƏt məRKƏZİ

 

 

282 

 

6.

 

Instruction for the Management and Reporting the Results for the FAWWON.  

Prepared  and  distributed  by  national  wheat  Improvement  program  of  Turkey, 

CIMMYT, ICARDA, Oregon State University, 1998, p.1-7 

 

ИССЛЕДОВАНИЕ УСТОЙЧИВОСТИ ОЗИМОЙ МЯГКОЙ 

ПШЕНИЦЫ К ЖЕЛТОЙ РЖАВЧИНЕ В УСЛОВИЯХ НАГОРНОЙ 

ШИРВАНИ 

 

А.Г.Зарбалиев

2

, Дж.М.Tалаи

1

, А.А.Джахангиров

2

, Г.Н.Гамидов

2

, 

Б.М.Ахмедов

2

, Ш.Р.Керимова

1 

1- Научно - Исследовательский Институт Земледелия; 

2- Гобустанская ЗОС. 

 

В условиях  Нагорной Ширвани в 2012-2013 и 2013-2014-е вегетационные 

годы  была  оценена  восприимчивость  к  желтой  ржавчине  344-х  образцов 

озимой мягкой пшеницы. Результаты показали, что в обоих  вегетационных 

годах  30-35%  от  общего  количества  генотипов  были  среднеустойчивыми  и 

устойчивыми к желтой ржавчине. 40-50% образцов были восприимчивыми и 

сильно  восприимчивыми,  10-15%  склонными  к  поражению  этой  болезнью. 

Планировано  включение  устойчивых  образцов  в  селекционную  программу 

для Нагорной Ширвани. 

 

 

ESTIMATION OF WINTER BREAD WHEAT RESISTANCE TO YELLOW 

RUST IN CONDITIONS OF MOUNTAINOUS SHIRVAN 

 

А.G.Zarbaliyev

2

, J.М.Talai

1

, А.А.Jangirov

2

, G.N.Hamidov

2

, B.M.Аkhmedov

2

, 

Sh.R.Karimova

1 

1- Research Institute of Crop Husbandry; 2- Gobustan RES. 

 

During 2012-2013 and 2013-2014 vegetative periods 344 accessions of winter 

bread  wheat  have  estimatedon  resistance  to  yellow  rust  in  conditions  of 

Mountainous  Shirvan.  Obtainedresultshaveshownthatduringbothvegetativeperiods 

30-35%  of  total  number  of  genotypes  was  moderately  resistant  and  resistant  to 

yellow  rust.40-50%  ofaccessionsweresensitiveandhighlysusceptible;  10-15%  is 

prone  to  infection  by  this  disease.  Including  of  resistant  accessions  to  Breeding 

Program for Mountainous Shirvan has decided. 

 

 

 

 

 

 

 

---

 

 

283 

 

UOT 633;1 632.9

 

 

QARĞIDALI KOLLEKSİYA NÜMUNƏLƏRİNİN BİOTİK STRESSLƏRƏ 

DAVAMLILIĞININ,  

FİZİOLOJİ VƏ BİOKİMYƏVİ GÖSTƏRİCİLƏRİNİN 

TƏDQİQİ

 

 

E.R.İBRAHİMOV

1

, S.M.MƏMMƏDOVA

1,3

, S.A.ABDULBAQİYEVA

1

,  

S.A.DÜNYAMALIYEV

1

, H.S.SOFİYEV

2 

1-

 

Əkinçilik Elmi Tədqiqat İnstitutu, Az1098, Bakı ş., Pirşağı qəs., Sovxoz 2; 

2-

 

Zaqatala Bölgə Təcrübə Stansiyası; 3-AMEA Genetik Ehtiyatlar İnstitutu, Bakı, 

Azadlıq pr.155, 

[e-mail]

 

 

Dünyanın  bir  çox  ölkələrində  olduğu  kimi  Azərbaycanda  da  dənli  taxıl 

bitkilərinin  vegetasiya  dövründə  bitkilərin  inkişafına  və  məhsuldarlığına  ciddi  təsir 

göstərən    xəstəlik  və  zərərvericilərə  rast  gəlinir.  Məqalədə  respublikanın  Zaqatala 

bölgəsində  becərilən  qarğıdalı  kolleksiya  nümunələrində,  qarğıdalı  bitkisinin  əsas 

xəstəlik  və  zərərvericilərinə  davamlılığı,  fizioloji  və  biokimyəvi  göstəriciləri  

haqqında məlumat verilir. 

Açar  sözlər:  bitki,  inkişaf,  qarğıdalı,  xəstəliklər,  zərərvericilər,  fizioloji  və 

biokimyəvi göstəricilər  

Ключевые  слова:  растение,  развитие,  кукуруза,  болезни,  вредители, 

физиологические  и биохимические показатели 

Key  words:  plant,  development,  corn,  diseases,  pests  physiological  and 

biochemical indexes 

 

Respublikamızda  ərzaq  təhlükəsizliyinin  təmin  olunmasında  q

arğıdalı  bitkisi 

çoxtərəfli  istifadəsinə  görəmühüm  yer  tutur.  Dənli  yem  bitkisi  kimi  qarğıdalı 

məhsuldarlığına və yemlilik dəyərinə görə digərlərindən üstündür. 

Əkinçilik Elmi-Tədqiqat  İnstitutunda uzun illər ərzində aparılmış məqsədyönlü 

seleksiya  işləri  nəticəsində  təsərrüfat  qiymətli  əlamətlərə  malik  həm  dən,  həm  də 

yemlik  istiqamətli  qarğıdalı  sort  və  hibridləri  yaradılmış,  qiymətli  genofond 

toplanmışdır.  Bunlardan  Zaqatala-68,  Zaqatala-514,  Zaqatala-420,  Yaxşılaşdırılmış 

Zaqatala,  Mirvari,  Qürur,  Ümid  və  s.  təsərrüfatlarda  yüksək  məhsuldarlığına   və 

keyfiyyətinə görə seçilir. 

 

Şəki  –Zaqatala  bölgəsi  respublikada  qarğıdalı  becərilməsi  üçün  əlverişli  təbii-

iqlim şəraitinə malikdir. Bu baxımdan Az.ET Əkinçilik  İnstitutunun Zaqatala Bölgə 

Təcrübə  Stasnsiyasının  (BTS)  Pərzivan  təcrübə  sahəsində  Qarğıdalı  Proqramı 

çərçivəsində geniş həcmdə tədqiqat işləri aparılır [4]. 

Tədqiqatlarda  əsas  məqsəd  yüksək  məhsuldar,  yüksək  dən  keyfiyyətinə  malik, 

abiotik  və  biotik  stress  faktorlara  davamlı,  tezyetişən  sort  və  hibridlərin 

yaradılmasıdır. 

Qarğıdalı bitkisindən yüksək dən və yaşıl kütlə məhsulu almaq üçün aqrotexniki 

qaydalara  düzgün  riayət  edilməsinin  çox  vacib  olması  ilə  yanaşı  onun 

---