Ardnf haqqinda
Yüklə 2,31 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Qeyri-maddi aktivlər.
- Qeyri-maddi aktivlərin tanınmasının dayandırılması.
- Kreditor borcları.
- Kapital ehtiyatları.
- Gəlir və xərclərin tanınması.
- Əvəzləşdirmə.
- Nağd şəklində daxilolmaların və köçürmələrin uçotu.
- Maliyyə alətlərinin qiymətləndirilməsi.
- ARDNF-NİN KONSOLİDASİYA EDİLMİŞ MALİYYƏ HESABATLARI
AzərbAycAn respublikAsı Dövlət neft fonDu illik HesAbAt 2017 illik HesAbAt 2017 109 108
lak və avadanlıqların təxmini faydalı istifadə müddəti ərzində aktivlərin ilkin dəyərini onların qalıq dəyərinədək azaltmaqla hesablanır:
bina
50 Nəqliyyat vasitələri 7 ofis avadanlığı 4 mebel
5 Digər əsas vəsaitlər 3 Aktiv faydalı istifadə müddətinin sonunda nəzərdə tutulan vəziyyətə uyğun olduqda, onun satışı ilə bağlı ehtimal olunan xərclər çıxıldıqdan sonra, Fond tərəfindən əldə oluna biləcək qiymətləndirilmiş məbləğ aktivin qalıq dəyəridir. Aktivlərin qa- lıq dəyəri və faydalı istifadə müddəti hər hesabat dövrünün so- nunda nəzərdən keçirilir və lazım olduqda dəyişdirilir.
olaraq ilkin dəyəri ilə tanınır. ilkin tanımadan sonra qeyri-maddi aktivlər yığılmış amortizasiyanı və yığılmış dəyərsizləşmə zərər- lərini çıxmaqla ilkin dəyəri ilə əks etdirilir. qeyri-maddi aktivlərin istifadə müddətləri məhdud və ya qeyri-müəyyən müddətlər kimi müəyyən edilmişdir. məhdud istifadə müddəti olan qey- ri-maddi aktivlər üçün 5 illik istifadə müddəti üzrə amortizasiya hesablanır və həmin qeyri-maddi aktivlər üzrə mümkün dəyər- sizləşmə əlamətləri mövcud olanda dəyərsizləşmə baxımından qiymətləndirmə aparılır. müəyyən istifadə müddəti olan qey- ri-maddi aktivlər üzrə amortizasiya dövrlərinə və üsullarına ən azı hər maliyyə ilinin sonunda yenidən baxılır. Qeyri-maddi aktivlərin tanınmasının dayandırılması. qey- ri-maddi aktivlər satılaraq hesabdan silindikdə yaxud onların sonrakı istismarı və ya satılması gələcəkdə iqtisadi mənfəət gə- tirmədikdə, belə aktivlərin tanınması dayandırılır. qeyri-maddi aktivlərin tanınmasının dayandırılmasından yaranan gəlir və ya zərər, belə aktivlərin balans dəyəri ilə satışdan əldə olunan xalis gəlir məbləği arasındakı fərq kimi ölçülür və aktivin tanınması dayandırıldığı zaman mənfəət və ya zərər hesabatında tanınır. Ehtiyatlar. ehtiyatlar Fondun keçmişdə baş vermiş hadisənin nəticəsi olaraq hazırda öhdəliyi (hüquqi yaxud konstruktiv) ol- duqda tanınır; bu zaman Fonddan öhdəliyin yerinə yetirilmə- sinin tələb olunacağı ehtimal edilir və öhdəlik məbləği etibarlı şəkildə hesablana bilir. ehtiyatlar kimi tanınan məbləğ öhdəliklə bağlı risk və qey- ri-müəyyənlikləri nəzərə almaqla hesabat dövrünün sonunda cari öhdəliyin yerinə yetirilməsi ilə əlaqədar tələb olunan məb- ləğlərin ən düzgün hesablanmasıdır. ehtiyat ayırmaları hazırkı öhdəliyin yerinə yetirilməsi üçün hesablanmış pul vəsaitləri axınına istinad etməklə ölçülərsə, onun balans dəyəri (pulun zaman dəyərinin təsiri əhəmiyyətli olduqda) həmin pul vəsait- lərinin cari dəyərinə bərabər olur).
öz öhdəliklərini yerinə yetirməsi zamanı hesablanır və amorti- zasiya olunmuş dəyərdə əks etdirilir.
haqqında hesabatda əks etdirilmir, lakin onlarla bağlı yarana biləcək hər hansı ödəmələrin ehtimalının çox az olması halla- rından başqa, belə hesabatlarda açıqlanır. Şərti aktivlər maliyyə vəziyyəti haqqında hesabatda əks etdirilmir, lakin onlarla bağlı iqtisadi mənfəətin daxil olması ehtimal edildikdə maliyyə hesa- batlarında açıqlanır.
ziyyəti haqqında hesabatında kapital (sair məcmu gəlirlər) üzrə qeyd edilmiş ehtiyatlara daxildir: • xarici əməliyyatlar üzrə xalis investisiyaların çevrilməsindən yaranan məzənnə fərqlərini qeydə almaq üçün istifadə olunan ‘xarici valyutanın çevrilməsi üzrə ehtiyat’; • torpaq və binaların yenidənqiymətləndirmə ehtiyatından ibarət ‘əmlakın yenidənqiymətləndirmə ehtiyatı’; • ‘Digər kapital ehtiyatı’ 14 və 20-ci qeydlərdə göstərildiyi kimi, Fərmanlara və qaydalara uyğun olaraq, Fond büdcədənkənar dövlət təsisatıdır. Fondun daxilolmaları və köçürülmələri ilə bağlı bütün qərarlar Azərbay- can Respublikası prezidentinin Fərmanları əsasında həyata ke- çirilir və təsdiqlənir. Fondun daxilolmaları/köçürmələri kapital qoyuluşlarını/çıxarış- larını əks etdirir və müvafiq olaraq kapitalda alınmış/ödənilmiş vəsaitlərin ədalətli dəyəri ilə qeydə alınır. Dövlət büdcəsinə köçürmələr, habelə hökumət idarələri, hö- kumətə məxsus müəssisə və şirkətlərə köçürmələr ödəniş ta- rixində tanınır. bütün köçürmələr Fondun təsdiq olunmuş büd- cəsi çərçivəsində həyata keçirilir və büdcə ilə nəzərdə tutulmuş müvafiq benefisiarlara (dövlət təşkilatları, hökumətə məxsus müəssisə və şirkətlər) təqdim etdikləri sifariş məktublarının əsasında ödənilmək üçün Azərbaycan Respublikasının Dövlət xəzinədarlığına köçürülür.
istifadə etməklə hesablama metodu əsasında tanınır. effektiv faiz metodu maliyyə aktivlərinin və ya maliyyə öhdəliklərinin (və ya maliyyə aktivləri və ya maliyyə öhdəlikləri qrupunun) amorti- zasiya xərclərinin hesablanması və faiz gəlirinin müvafiq dövrlər üzrə bölüşdürülməsi metodudur. effektiv faiz dərəcəsi hesab- lanmış gələcək pul ödənişlərini və ya gəlirlərini maliyyə alətinin gözlənilən faydalı istismar müddəti üzrə və ya müvafiq olduq- da, daha qısa müddətdə maliyyə aktivinin xalis balans dəyəri üzrə dəqiq diskontlaşdıran dərəcədir. mənfəət və ya zərərdə əks olunan ədalətli dəyərlə hesablanmış maliyyə aktivləri üzrə dividend gəlirləri Fondun ödənişləri əldə etmək hüququ müəyyən edildikdə mənfəət və ya zərər haqqın- da hesabatda tanınır. sair əməliyyat gəlirləri, o cümlədən icarə gəlirləri hesablama metodu ilə, yəni gəlir qazanıldığı zaman ta- nınır.
Dəyərsizləşmə zərəri nəticəsində maliyyə aktivi və ya oxşar ma- liyyə aktivləri qrupu qiymətdən düşdükdə (və ya qismən qiy- mətdən düşdükdə), faiz gəliri dəyərsizləşmə zərərini müəyyən etmək məqsədilə gələcək pul vəsaitlərinin hərəkətini diskont- laşdırmaq üçün istifadə olunan faiz dərəcəsi əsasında tanınır. ədalətli dəyərlə əks etdirilən aktivlər üzrə əldə edilən faizlər faiz gəlirinin tərkibində təsnifləşdirilir. xərclər hesablama metodu ilə, yəni, çəkildiyi zaman tanınır. Əvəzləşdirmə. maliyyə aktiv və öhdəliklərinin əvəzləşdirilmə- si və xalis məbləğin konsolidasiya edilmiş maliyyə vəziyyəti haqqında hesabata daxil edilməsi tanınmış məbləğlərin əvəz- ləşdirilməsi üçün qanunvericiliklə müəyyən edilmiş hüququn, eləcə də əvəzləşdirməni aparmaq və ya aktivi realizasiya edərkən müvafiq öhdəliyi də satmaq niyyətinin mövcud oldu- ğu hallarda həyata keçirilə bilər. belə əvəzləşdirmə hüququ (a) gələcək hadisələrdən asılı olmamalı və (b) aşağıdakı bütün hal- larda hüquqi qüvvəyə malik olmalıdır (i) adi fəaliyyət gedişində (ii) defolt halı olduqda və (iii) ödəniş qabiliyyəti olmadıqda və ya müflisləşmə baş verdikdə. Fondun konsolidasiya edilmiş maliyyə hesabatlarının hazırlan- ması rəhbərlik tərəfindən hesabat tarixinə aktiv və öhdəliklərin hesabatlarda göstərilən məbləğlərinə və həmin tarixdə başa çatan il ərzində gəlir və xərclərin hesabatlarda göstərilən məb- ləğlərinə təsir edən proqnozların verilməsi və mühakimələrin irəli sürülməsini tələb edir. Rəhbərlik öz proqnozlarını və müha- kimələrini davamlı olaraq nəzərdən keçirir. Rəhbərlik öz proq- noz və mühakimələrində təcrübəsinə və mövcud şəraitə müva- fiq hesab edilən digər amillərə əsaslanır. Nağd şəklində daxilolmaların və köçürmələrin uçotu. 1-ci qeyddə təsvir edildiyi kimi, Azərbaycan Respublikasında neft və qaz sahəsində həyata keçirilən müxtəlif fəaliyyətlər üzrə yaranan gəlirlərdən Fonda vəsaitlər daxil olur. bu daxilolmalar Azərbaycan Respublikası prezidentinin müəyyən fərmanlarına uyğun olaraq həyata keçirilir. əhəmiyyətli layihələrə və Dövlət büdcəsinə köçürmələr, həmçinin Azərbaycan Respublikası pre- zidentinin fərmanlarına uyğun olaraq həyata keçirilir. ARDNF hesab edir ki, bu daxilolmalar və köçürmələr müvafiq olaraq kapital qoyuluşlarını və çıxarışlarını əks etdirir. müvafiq olaraq, ARDNF bu daxilolmaları və köçürmələri konsolidasiya edilmiş kapitalda dəyişikliklər haqqında hesabatda kapitalın hərəkəti kimi tanıyır.
də əks olunan ədalətli dəyərlə hesablanmış aktivlər kimi təsnif edilmiş maliyyə alətləri ədalətli dəyərlə göstərilir. bu cür ma- liyyə alətlərinin ədalətli dəyəri alətin məcburi və ya likvidasiya satışından başqa, könüllü tərəflər arasında aparılan cari əməliy- yat nəticəsində mübadilə edildiyi məbləğdir. əgər alətin bazar dəyəri açıqlanmışdırsa, onun ədalətli dəyəri bazar qiymətinə əsaslanmaqla hesablanır. bazarda qiymətləndirmə parametr- lərini müşahidə etmək mümkün olmadıqda və ya müşahidə edilən bazar qiymətlərinə istinad etmək mümkün olmadıqda, ədalətli dəyər hər bir məhsul üçün uyğun olan digər bazar mə- lumatını və qəbul edilmiş maliyyə nəzəriyyələrindən əsaslan- dığımız riyazi metodologiyanı istifadə edən qiymətləndirmə modelini təhlil etməklə əldə olunur. qiymətləndirmə modelləri qiymətli kağızların müqavilə şərtlərini, habelə bazara əsaslanan qiymətləndirmə parametrlərini (məsələn, faiz dərəcələrini, də- yişkənliyi, mübadilə məzənnələrini və tərəf-müqabillərin kredit reytinqini) nəzərə alır. bazara əsaslanan qiymətləndirmə parametrlərini müşahidə etmək mümkün olmadıqda, alətin bazarda necə qiymətləndi- riləcəyinin məntiqi əksini müəyyən etmək məqsədilə rəhbərlik həmin parametrin ən yaxşı qiymətləndirilməsinə dair müha- kimə işlədəcək. bu mühakimə işlədilərkən, müxtəlif vasitələr- dən o cümlədən, müşahidə edilən məlumatın etibarlılığı, tarixi məlumatlar və ekstrapolyasiya mexanizmləri istifadə olunur. Alət bazarda müşahidə olunan məlumatla müqayisə edilmək- lə sübuta yetirildiyi hallar istisna olmaqla, ilkin tanınma zamanı maliyyə alətinin ədalətli dəyərinin qiymətləndirməsi üçün ən yaxşı sübut əməliyyat qiyməti olur. əməliyyat qiyməti ilə qiy- mətləndirmə mexanizminə əsaslanmaqla müəyyən edilmiş dəyər arasındakı hər hansı fərq ilkin tanınma zamanı konsolida- siya edilmiş mənfəət və ya zərər və sair məcmu gəlir haqqında hesabata daxil edilmir. sonrakı gəlirlər və ya zərərlər yalnız ba- zar iştirakçılarının qiymət təyin edərkən nəzərə ala biləcəkləri amillərdəki dəyişikliklərdən irəli gələrək tanınır. Fond elan olunmuş bazar qiymətləri olmayan maliyyə alətlə- rinin qiymətləndirilməsi ilə bağlı mühasibat proqnozunu aşa- ğıdakı səbəblərdən qeyri-müəyyənliyin əsas mənbəyi hesab edir: (i) onlar dövrdən-dövrə dəyişməyə çox həssasdır, çünki bu rəhbərliyin faiz dərəcələri, dəyişkənlik, mübadilə məzənnələri, tərəfmüqabilin kredit reytinqi, qiymətləndirmə düzəlişləri və əməliyyatın spesifik xüsusiyyəti ilə bağlı fərziyyələr irəli sürmə- sini tələb edir və (ii) qiymətləndirmələrdəki dəyişikliyin tanın- masından irəli gələn təsirin Fondun maliyyə vəziyyəti haqqında hesabatında, eləcə də mənfəət/(zərər) hesabında açıqlanan ak- tivlərinə əhəmiyyətli olması ehtimal edilir. ARDNF-NİN KONSOLİDASİYA EDİLMİŞ MALİYYƏ HESABATLARI Yüklə 2,31 Mb. Dostları ilə paylaş:
|