238
başa mənəviyyatsızlıq. Varidatçılıq, pulçuluq bərabərdir ləyaqətsiz-
lik. İnsan yoxdur, insana qiymət yoxdur. İnsana inam yoxdur. İnsana
münasibət yoxdur. Kapitalizmin yaratdığı dövlət görün nəyə qulluq
eləyir? Dövlət min illər öncə yaxşı bir hadisə kimi düşünülüb. Amma
çox təəssüf ki, dövlət özünün mahiyyətinə yetməyib. Dövlət öz
görəvini həyata keçirməyib. Dövlət, Asif Atanın dediyi kimi, azad
fərdlərdən xalq yaratmalı idi. Xalqı dünyada təmsil eləməli idi –
Xalqın mənəviyyatını, ləyaqətini, dəyərlərini, böyüklüyünü. Ancaq
dövlətin bir əli nizamlayır, bir əli terror törədir, cinayət törədir.
Qırğınlar, qətllər, fəlakətlər yağdırır. Bir əliylə budur, bir əli ilə də
odur. Ona görə dövlət özü özünə zidd yaşayır. Özü özünə zidd
fəaliyyət göstərir.
Hiylə üzərində qurulan dövlətin istiqlalına inanmıram. Amerika-
nın istiqlalına inanmıram. Sabah Amerika olmayacaq. Yaxud
bapbalaca bir şey qalacaq. Özləri də bilir bunu ki, heç bir imperiya
axıra qədər deyil. Amma çağında imperiya azğın olur, azğınlığa qarşı
hamı ağız suyu axıdır. O gücə ağız suyu tökür. Üstündən 200 il, 500
il keçəndən sonra sənin varislərin, nəvələrin-nəticələrin durub həmin
imperiyanı söyür, onun tarixini araşdırır və deyir ki, eybəcərlik elə-
yib, qırğınlar törədib, qarətlər edib. Amma çağında ağız suyu axıdır-
san. Sənin nəvələrin səndən nə ibrət öyrənəcək? Tarixi səhifələdikcə
nə öyrənəcək səndən? Sən imperialistlərə ağız suyu axıtmısan, qan-
qada törədənlərə tamah salmısan, haqq vermisən ona. “Belə
olmalıdır, ayrı yol yoxdur” demisən. Çıxış yolu elə budur – “baca-
rana baş qurban”, çünki güclüdür, qalibdir. Bunu demisən. Ona görə
səndən heç nə qalmayacaq sabaha. Heç nə saxlamırsan özündən
sabaha. Özün də fikirləş, gör ömründən nə qalır?! Asif Ata dedi ki,
fiziki ömür çox qısadır. İndi gəlin bu qısa ömrü əbədi işlərə həsr
edək. Gəlin özümüzdən yüksəyə qalxaq. Onu dedi və axıra qədər də
onun harayını çəkdi. Nə qədər addımladısa da, bu yolda, hər addımda
ayağına daş dəydi. Hər addımında ayağına daş dəydi. Hər addımıyla
da o daşı adladı. Yıxılmadı, dayanmadı... Kapitalizm çox murdar
şeydir. Kapitalizmin nəzəri ideologiyası olan demokratiya çox
murdar şeydir. Mən ciddi öyrənmişəm bunları, havadan danışmıram.
Mən demokratiyayla bağlı ciddi düşünmüşəm. Onunla bağlı çox
239
şeylər oxumuşam, araşdırmışam, görüm bu ideologiyanın canında nə
var. Heç bir şeyi biz boşuna inkar eləmirik. Öyrənməmiş inkar
eləmirik.
Ona görə dövlət məsələsi özünü doğrultmayıb. Ona görə Asif Ata
deyir ki, Ruhani Dövlət yaranmalıdır. Bəşəriyyətin, xalqların bir-
birinə münasibəti yalnız irtica xarakteri daşıyıb. Yalnız dağıdıcı
mövqe sərgiləyib. Yalnız fəsadlara qurşanıb münasibət. Ayrı şeyə
yox. Ona görə də bəşərilik deyəndə mən Asif Atanı görürəm. Onun
ideyalarını görürəm. Ayrı-ayrı, Asif Atanın prinsiplərinə doğma olan,
tarixdə qalmış dühaları görürəm. Onlar barmaq saydadır. Baxma-
yaraq ki, bu gün onlar bəşəriyyətin yönünü dəyişməyə qadir deyillər.
Ancaq onlar bəşəriyyətin yönünə qulluq edirlər. Ləyaqətinə qulluq
eləyirlər, amma bütövlükdə yönünü dəyişməyə qadir deyillər.
Bütövlükdə yönünü dəyişməyə ayrı şey lazımdır. Ayrı şey Dindir,
Ruhaniyyatdır. Din də ki, altını üstnə çevirir, üstünü də altına. Din
dünyanı faktiki yoxluqla sonrakı yoxluq arasında görür. Faktiki
yoxluq nədir? Sıfır. Yəni Yoxdur. Bir az “insaflı” tərpənir din, sıfır
demir dünyaya, fani deyir. Fani isə sıfırdan sonrakı yoxluq deməkdir.
Dinə nə bel bağlayasan ki, dünyanı faktiki yoxluqla sonrakı
yoxluğun arasında görür. Ondan o tərəfi görmür. Dünyanın əzəli,
əbədi, kamil, sonsuz mahiyyətini görmür, dərk eləmir. Məhrum olur-
san ondan. Ağlını möhürləyir ki, onun haqqında düşünməyəsən.
Onun haqqında düşünən kimi, dünyanı dərk eləyən kimi, deyir küfr
işlədirsən, allahın işinə qarışırsan. Görürsünüzmü, dinlə siyasət necə
doğmadır. Bir-birinə keçid edirlər, bu ona keçir, o buna keçir.
Sonucda ikisinin də yönü insana qarşı olur. Din istəməyərəkdən,
siyasət istəyərəkdən. Din istəmədi insanı məhv eləsin, istədi insanı
xilas eləsin. Amma xilas eləmək üçün min dənə yalan uydurdu.
Yalanla insanı xilas eləmək olmaz. Siyasət insanı əymək üçün min
dənə yalan uydurur, din insanı xilas eləmək üçün min dənə yalan
uydurur. Çox az fərq var aralarında. Milləti ləğv eləyir, – bir tərəfdən
siyasət, bir tərəfdən də din. Bizi ümmətçiliyə bağlayıb. Bizə ümmət
dedi, qoymadı millət olaq. İndinin özündə də millət olmaq istəyirik,
yenə də cəhalətin dırnağından çıxa bilmirsən ki, milli kimliyini dərk
eləyəsən, bir milli dəyərlərini tanıyasan. Bütün dəyərlərinin hamısını
240
ayaqlarının altına alıb... İki aydır çıxa bilmirsiniz “Aşura”nın için-
dən, Məhərrəmliyin oyunundan. Min il bundan öncəyə yas
saxlayırlar. Min il bundan öncəyə göz yaşı tökənin sabahına necə
inana bilərsən sən?
Dinin ümmətçiliyi çox böyük fəlakət verdi bizə. Bu gün də hələ
öz toplumumuzun içərisində türk sözü, türk adı çəkəndə çomaq
qaldırırlar üstümüzə. Türk pis şeydir, biz müsəlmanıq, türk-zad da
deyilik deyirlər.
Bəşəriyyətin idarəsi insanlaşan insanların, İnsanlaşmanın ixtiya-
rına keçməlidir. Nə vaxt keçəcək, – biz bilmirik. Biz ömrümüzü ona
həsr edirik. Neçə illər bu gedəcək? Biz bilmirik. Min ilmi gedəcək? –
Qoy min il getsin. Əlimizə qılınc alıb heç kimin başını kəsməyəcəyik
ki, tez elə, tələs, mən görüm ki, dediyimi eşitdin. Tələsdirəndə
mənim dediyimi sənin qulağın eşidər, ürəyin eşitməz. Mənə gərək
deyil sənin qulağın, ürəyin gərəkdir, ürəyinin ixtiyarını verməlisən
ki, ondan gözəlliklər hasil olsun.
Baxın, mənim əzizlərim, bu gün biz adını bəşərilik qoyuruq
bayramın, mən bu bəşərilik bayramında çox ehtiraslı danışıram, çox
kəskin danışıram, çünki ağrımız böyükdür. Bayramımızın özünün
ləyaqətiylə, sevinciylə, fərəhiylə bir yerdə ağrımız böyükdür.
Bəs nəyi bayram eləyirik biz? – Biz insan qəlbinin gözəlliklərini kəşf
eləyib onu bayram edirik. Harda kəşf edirik? Özümüzdə, öz yaxını-
mızda, səndə. Gözəlliyi tanıyırıq, fəzilətləri tanıyırıq. Aşkarlayırıq və
deyirik ki, dünya bu fəzilətlərlə gözəl olacaq. Aparma qəbrə özünlə.
Yalvarırıq, haray salırıq. Amandır, aparma qəbrə içindəki fəzilətləri,
gözəllikləri. Aşkarla ver bəşəriyyətə, ver xalqa, ver ölməzliyin
ixtiyarına, ver əbədiliyin ixtiyarına.
Bizə zorla müsəlmanlığı yeridənlər bizim boynumuza qılınc sürt-
dü, onun böyükləri bizim başımızı kəsmək öyrətdi öz səhabələrinə.
Asif Ata bizə yalvarmaq öyrədir. Yalvar ki, insanlığı üzə çıxartsın
deyir. Onu öldürmə, onu hədələmə deyir. Onun ürəyindən öp deyir.
Qoy ürəyi sağalsın.
Asif Ata bilirsiniz ki, sovet quruluşunun içində başladı bu fikri,
düşüncəni. Sovet quruluşu Asif Atanın sözünü, səsni, çağırışını arın-
arxayın, ayağını ayağının üstünə aşırıb dinləmədi. Ona zərbələr
Dostları ilə paylaş: |