Aylaklığa Övgü

h alk ın a 
geçer.

---

Bu işin gerçekleştiriliş biçimi çoğunlukla olduğundan baş­
ka türlü gösterilir, ama aslında, işin altında hep bir sa­
vaş korkutmacası vardır ve ikili anlaşmaları birbirine 
sımsıkı kenetleyen de işte bu gizli korkutmacadır.
Petrol yönünden geçerli olan bu durum, aynen para 
ve borçlar yönünden de geçerlidir. Parasının değerini dü­
şürmek ya da borçlarını reddetmek bir hükümetin işine 
geliyorsa, öyle yapar. Gerçi bazı uluslar, borcuna sadık 
olmanın taşıdığı ahlâksal önem üzerinde çok dururlar, 
ama onlar borç veren ülkelerdir. Başka uluslar da eğer 
onların lâflarına kulak veriyorlarsa 
bu, onların ahlâk 
öğütlerinin inandırıcı oluşundan değil, sahip oldukları 
güçten ötürüdür. Bundan dolayı, istikrarlı bir para siste­
mi kurmanın ancak bir yolu vardır, o da, dünyanın biri­
cik ve etkili silâhlı kuvvetlerine sahip bir Dünya Devleti­
nin biçimsel olarak değilse bile, gerçek olarak bulunma­
sıdır. Paranın istikrarlı olması böyle bir Devletin çıkan 
gereği olacağı gibi, bu Devlet, ortalama mal hesabıyla sü­
rekli satmalma gücüne sahip bir para dolaşımını emre- 
debilirdi. Biricik gerçek istikrar budur ve altın bu güce 
sahip değildir. Nitekim, sıkıntılı zamanlarda uluslar altın 
esasına itibar etmezler bile. Bundan dolayı, altının istik­
rarlı bir paranın garantisi olduğu iddiası, neresinden ba­
kılırsa bakılsın çürüktür.
Kendilerini tam anlamıyla birer gerçekçi sayan kişi­
ler bana kaç kere, iş adamlannın normal olarak, zengin­
leşmeyi istediklerini söylemişlerdir. Gözlemlerim beni, ba­
na bunu kesinlikle söyleyenlerin birer gerçekçi olmak şöy­
le dursun, içinde yaşadıklan dünyanın olgulanna gözleri 
kapalı, duygusal birer ülkücü olduklanna inandırmıştır. 
Eğer iş adamlannın zenginleşmek arzulan, başkalarını 
yoksullaştırmak arzulanndan daha güçlü olsaydı, dünya 
çarçabuk bir cennete dönerdi. Bankacılık v e para bu ba­
kımdan dikkate değer bir örnek meydana getirmektedir.

---

İstikrarlı bir para ve kredi güvenliğinin bulunması hiç 
kuşkusuz iş çevrelerinin genel çıkarmadır; bu apaçıktır. 
Şurası da apaçıktır ki, bu iki gerekirin bulunması için 
dünyada sadece bir tane merkez bankası ve ortalama fiat- 
lan mümkün mertebe sürekli kılacak biçimde idare edi­
len, aynı zamanda da kâğıt olması gereken bir tek para 
olmalıdır. Böyle bir paranın altına dayanması zorunluğu 
yoktur; bu para, malî organ olarak o biricik merkez ban­
kasına sahip dünya hükümetinin kredisine dayanmalıdır. 
Bütün bunlar bir çocuğun bile anlayabileceği kadar açık­
tır. Gelgelelim hiçbir iş adamının böyle bir şeyi savundu­
ğunu göremezsiniz. Neden? Milliyetçilik yüzünden, yani, 
iş adamlarının başkalarım yoksullaştırmak arzulan, ken­
di zenginleşme arzularından güçlü olduğu için.
Bir başka sebep de üretici psikolojisidir. Paranın