Azərbaycan Hüquqçular Assosiasiyası azərbaycan respublikasinin


kayət veritə bilər və qərardad şikayət verilmə müddəti başa çatdıqdan sonra icra edilir



Yüklə 3,88 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə25/267
tarix31.08.2018
ölçüsü3,88 Mb.
#65555
növüQaydalar
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   267

kayət veritə bilər və qərardad şikayət verilmə müddəti başa çatdıqdan sonra icra edilir. 

3.

 

Məhkəmələr  arasmda  ərazi  aidiyyətinə  dair  mübahisolorə 

yol 


verilmir,  yalnız 

məhkəmələr  arasmda  fikir  aynhğı  olduğu  hallarda  apellyasiya  instansiyası  məhkəməsi  işi 

bir məhkəmədən başqasma verir. 

4.

 

Hakimlərdən birinə və ya bir neçəsinə edilmiş etiraz təmin edildikdən sonra, eləcə 

də  başqa  səbəblərdən  həmin  məhkəmədə  onlan  əvəz  etmək  və  ya  işə  baxmaq  mümkün 

olmadığı  və  məhkəməyə  iddia  verildiyi  (məhkəmənin  cavabdeh  olduğu)  hallarda  da  işi 

apellyasiya məhkəməsi aidiyyəti üzrə göndərir. 

52 



5-

 

ci fəsil 

İşdə iştirak edən şəxslər və prosesin digər iştirakçıları 

Maddo 46. İşdə iştirak edən şəxslərin tərkibi 

Tərəflər,  üçüncü  şəxslər,  ərizəçilər,  maraqlı  şəxslər,  pozulmuş  və  ya  mübahisə  edilən 

hüquqlarının  müdafiəsi  üçün  məhkəməyə  müraciət  etmək  hüququ  olan  ictimai  təşkilatlar, 

dövlət orqanları və digər orqanlar işdə iştirak edən şəxslərdirlər. 

1



işdə iştirak edən şəxslər anlayışı altında işdə marağı olan və bunun nəticəsində mülki 

prosesin  gedişinə  təsir  etmək  imkanı  olan  kompleks  prosessual  hüquqlardan  istifadə  edən 

prosesdə iştirak edən şəxslərin dairəsi başa düşülür. 

Maddə  İşdə  iştirak  edən  şəxslərin  dairəsini  müəyyən  edir  ki,  bu  dairəyə  aşağıdakılar 

daxildir: 

1)

 



tərəflər-iddiaçılar və cavabdchlər (MPM, 50-ci maddə); 

2)

 



mübahisənin  predmctinə  müstəqil  tələblər  irəlİ  sürən  və  mübahisənin  prcdme-  tinə 

müstəqil tələblər irəli sürməyən üçüncü şəxslər (MPM, 55, 57-ci maddələr); 

3)

 

MPM-in 24-40-cı fəsillərində nəzərdə tutulan icraat üzrə ərizəçilər və maraqlı şəxslər; 



4)

 

pozulmuş və ya mübahisə edilən hüquqlannın müdafiəsi üçün məhkəməyə müraciət 



etmək hüququ olan ictimai təşkilatlar, dövlət orqanları və dİgər orqanlar.’ 

İctimai  birliklər  ifadəsi  altında  Mülki  Məcəllənin  19-cu  fəslində  və  Qeyri-hökumət 

təşkilatları (ictimai birliklər və fondlar) haqqmda Qanunda nəzərdə tutulan qeyri- kommersiya 

(qeyri-hökumət)  təşkilatlarının  bütün  təşkilati-hüquqi  formaları  (ictimai  birliklər,  fondlar  və 

hüquqi şəxslərin ittifaqları) nəzərdə tutulur. 

Dövlət  qulluğu  haqqında  Qanunun  7-ci  maddəsinə  əsasən,  dövlət  orqanları  anlayışı 

altında  Azərbaycan  Respublikasının  qanunvericilik  aktları  ilə  müəyyən  edilmiş  hüdudlarda 

Azərbaycan Respublikasının məqsəd və funksiyalarım həyata keçirən, qanunvericiliyə uyğun 

olaraq  yaradılan  dövlət  qulluqçularmın  qurumlan  nəzərdə  tutulur.  Qanunvericilik  aktlarında 

nəzərdə  tutulan,  yaxud  müəyyən  edilmiş  qaydada  təsis  olunan  və  ona  həvalə  edilmiş 

funksiyalar çərçivəsində dövlət orqanının səlahiyyətlərinin bir hissəsini həyata keçirən struktur 

hissəsi isə dövlət orqanmm bölməsi hesab edilir. 

Həmin  Qanunun  8-ci  maddəsinə  əsasən,  dövlət  orqanları  öz  səlahiyyətlərinə  görə 

aşağıdakı təsnifatlara bölünürlər: 

-

 

əsas  səlahiyyəti  Azərbaycan  Respublikasmm  Konstitusiyası  ilə  müəyyən  edilən 

Azərbaycan Respublikasının dövlət orqanları (1-ci kateqoriya dövlət orqanları); 

-

 

əsas  səlahiyyəti  Azərbaycan  Respublikasmm  Konstitusiyasmm  13-cü  maddəsində 

nəzərdə tutulmuş qaydada müəyyən edilən dövlət orqanlan (2-ci kateqoriya dövlət 

'  Maddənin  mətni  qüsurludur.  Əgər  nəzərə  alsaq  ki,  «tərəflər»,  «üçüncü  şəxslənı, 

«ərizəçiləD>,  «maraqlı  şəxslər»,  anlayışları  həm  də  wpozulmuş  və  ya  mübahisə  edilən 

hüquqlarının  müdafiəsi  üçün  məhkəməyə  müraciət  elmək  hüququ  olan  ictimai  təşkilatlar, 

dövlət orqanları və digər orqanlar»ı ehtiva edir, sonuncuların maddənin mətnində xüsusi olaraq 

qeyd edilməsi anlaşılmazdır. 

53 



orqanları); 

-  əsas  səlahiyyəti  Azərbaycan  Respublikasının  Konstitusiyasının  120-ci  maddəsində 

nəzərdə tutulmuş qaydada müəyyən edilən dövlət orqanlan (3-cü kateqoriya dövlət orqanları); 

Konlaet  olaraq  dövlət  orqanlannm  və  onların  bölmələrinin  müvafiq  kateqoriyalara 

aidiyyəti Azərbaycan Respublikasmm qanunvericiliyi əsasında müəyyən edilir, 

MPM-in 46-cı maddəsi pozulmuş və ya mübahisə edilən hüquqlarının müdafiəsi üçün 

məhkəməyə  müraciət  edən  orqanların  sırasına  ictimai  birliklər,  dövlət  orqanlan  ilə  yanaşı 

wdigər orqanlan>ı da aid edir. 



Digər  orqanlar  anlayışı  altmda,  siyasİ  partiyalar,  dini  qurumlar,  bələdiyyə  orqanları, 

həmkarlar ittifaqları, kommersiya qurumları və s. nəzərdə tutulur. 

2.

 

Yuxarıda göstərilən şəxslər aşağıdakı hallarda prosesdə iştirak edirlər: 



1)

 

öz hüquqlarım və qanunla qorunan maraqlannı müdafiə etmək üçün müraciət etdikləri 



halda; 

2)

 



qanunda  nəzərdə  tutulduğu  hallarda  başqa  şəxslərin  hüquqlarını  və  qanuni  ma- 

raqlarmı müdafiə etmək üçün müraciət etdikləri halda. 

3.

 

İşdə işdə iştirak edən şəxslərin hamısı üçün xarakterik cəhətlər var



1)

 

onlarm  hərəkətləri  mülki  prosessual  hüquq  və  vəzifələrinin  yaranmasına, 



dəyişdirilməsinə və xitam olunmasına yönəlib; 

2)

 



məhkəmə qərarının qanuni qüvvəsi onlara da şamil edilir

3)

 



onlar  öz  adlarmdan  özlərinin  və  başqalarının  maraqlarmın  müdafiəsi  üçün  çıxış 

edirlər; 

4)

 

onlar işin həllində, müxtəlif dərəcədə olsa da, maraqlıdırlar. 



İşdə marağın xarakterinə görə işdə iştirak edən şəxsləri iki yarımqrupa bölmək 

olar: 


Birincilərə tərəflər, ərizəçilər və maraqlı şəxslər, həmçinin üçüncü şəxslər aiddir. 

Bu qrupu aşağıdakı xarakterik cəhətlər fərqləndirir: 

1)

 

həmin şəxslər ya mübahisəli maddİ-hüquq münasibətlərinin iştirakçılarıdır, ya da işin 



həllində  başqa  maraqlan  var  (məsələn,  mübahisənin  predmeti  ilə  bağlı  müstəqil  tələb  irəli 

sürməyən  üçüncü  şəxslər  -  onlar  mübahisəli  maddi-hüquq  münasibətlərinin  bilavasitə 

iştirakçıları  olmasalar  da,  məhkəmənin  qətnaməsi  tərəflərdən  birinə  münasibətdə  onlarm 

hüquq və vəzifələrinə təsir edə bilər); 

2)

 

onlarm işin həllində maddi-hüquqi və prosessual maraqları olur; 



3)

 

onlar prosesdə öz hüquq və mənafelərini müdafiə edirlər. 



İkinci  qrupa  qanunda  nəzərdə  tutulan  hallarda  başqa  şəxslərin  hüquqlarmm, 

azadlıqlarmm və qanunla qorunan mənafelərinin müdafiəsi üçün məhkəməyə müraciət etmək 

hüququ olan dövlət orqanları, ayrı-ayrı fiziki və hüquqi şəxslər aiddir (MPM, 59-cu maddə). 

Həmin qrupu xarakterizə edən cəhətlər aşağıdakılardır: 

1)

 

həmin şəxslər mübahisəli maddİ-hüquq münasibətlərinin iştirakçısı deyillər; 



2)

 

onların işin həllində yalnız prosessual maraqları var; 



3)

 

onlar başqalarmm hüquqlarını və mənafelərini müdafiə edirlər. 



54 


Yüklə 3,88 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   267




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə