Azərbaycan Hüquqçular Assosiasiyası azərbaycan respublikasinin
Yüklə 3,88 Mb. Pdf görüntüsü
|
onlara birlikdə qiymət versin. Müxtəlif məhkəməlorin icraatında bir-biri ilə əlaqəli bir neçə iş olarsa və işlərdən birinin müstəsna aidiyyəti varsa, onda işlərə müstəsna aidiyyətin müəyyən edildiyi məhkəmədə baxılmalıdır.
Gö.stərilən qaydalar həmçinin birinci instansiya üzrə iki məhkəmənin icraatında eyni tərəflər arasında, eyni predmet və əsaslar üzrə işlər olduqda da tətbiq edilir.
1.
İşlərin məhkəmə aidiyyəti bir qayda olaraq, iddia ərizəsi (ərizə, şikayət) verilən vaxt müəyyən olunur. İşin məhkəmə aidiyyətinin dəyişməsi istər işin qaldırılması, istərsə də işin məhkəmə baxışma hazırlanması mərhələsində müxtəlif səbəblərdən dəyişə bilər (məsələn, cavabdehin yaşayış yerini dəyişməsi, iddianm predmeti- nin və ya əsasmm dəyişməsi ilə aidiyyətin dəyişməsi və s.). Bu halda iş başqa məhkəməyə aid olsa da, mahiyyəti üzrə həmin məhkəmədə baxılmalıdn. Lakin işi baxılmaq üçün öz icraatına qəbul etmİş məhkəmə qanunda göstərilən hallarda onu baxılmaq üçün başqa məhkəməyə göndərməlidir. 2.
iddia onun əmlakmm olduğu yerə görə və ya məlum olan axırmcı yaşayış yerinə görə verildikdə və sonradan cavabdeh işi onun yaşadığı yerin məhkəməsinə vermək haqqında vəsatət verdikdə, işi öz icraatına qəbul etmiş məhkəmə, işi həmin məhkəməyə göndərməlidir. 3.Mülki işin məhkəmə aidiyyətinin olmaması iş icraata qəbul edildikdən sonra aşkar ola bilər. İş həmin məhkəmədə baxıldığı zaman onun aidiyyət qaydalannm pozulması ilə icraata qəbul edildiyi aşkar edilərsə, aidiyyəti üzxə baxılmaq üçün göndərilir. Bu halda iş üzrə icraata xitam verilməsinə və ya iddianm baxılmamış saxlanma- sma yol verilmir. Qanun aidiyyət qaydalarmm pozulmasmı qətnamənin ləğv edilməsi üçün əsasla- nn sırasma aid etmir. Aidiyyət qaydalannm pozulması ilə tərəflərin prosessual hüquqları əsaslı şəkildə pozulmayıbsa, bu halda həmin iş üzrə qəbul edilən qətnamə, MPM-in 385.2-ci maddəsinə uyğun ol^aq yalmz formal mülahizələrə görə ləğv edilə bilməz. 4.
Hazırda rayon məhkəmələrinin əksəriyyətində bir hakİm var. Həmin hakimə 50
etiraz edildikdə, iş baxılmaq üçün başqa məhkəməyə verilir. Bu qayda həmçinin, bir neçə hakimə etiraz edildikdə və həmin məhkəmədə onları əvəz etmək mümkün olmadıqda da, tətbiq olunur. 44.2.3-
cü maddədə digor ciddi səbəblər ifadəsi altında hakimin uzunmüddətli xəstəliyi, vəfatı və s. hallar anlaşılmalıdır. 5.
44.2.4-cü maddə Azərbaycan Respublikasının mülki prosessual qanunvericiliyində tam yeni bir normadır. Həmin maddənin mətnindəki «əgər məhkəməyə iddia vcrilmişdirsə» ifadəsi qüsurludur, çünki iddia elə məhkəməyə verilməlidir. Lakin bu maddədə məhkəmənin cavabdeh kimi çıxış etdiyi hal nəzərdə tutulur. Məsələn, məhkəmənin əmlak üzərinə əsassız həbs qoyması nəticəsində şəxsə ziyan dəyə bilər, belə hallarda məhkəməyə qarşı iddia verildikdə, iş baxılmaq üçün başqa məhkəməyə göndərilməlidir. Maddə 45. işlərin başqa məhkəməyə verilməsi və aidiyyət məsələlərindən şikayət vermə qaydası 45.1. Mübahisənin məhkəməyə aidiyyəti ilə əlaqədar məsələlər ərizənin məhkəmənin icraatına qəbul edilməsi və ya işin hakim tərəfindən baxılmağa hazırlanması mərhələsində, yaxud da işdə iştirak edən şəxsin əsaslandırılmış vəsatəti üzrə həll oluna bilər. 45.2. Mübahisənin məhkəməyə aid olmaması vaya işin başqa məhkəməyə verilməsi məsələləri barədə hakim bu Məcəllənin 21-ci fəslinin qaydalarına uyğun olaraq qərardad çıxarır. Həmin qərardaddan işdə iştirak edən şəxslər tərəfindən qərardadın alındığı (verildiyi) andan 5 gün ərzində şikayət verilə bilər. 45.3. İşin bir məhkəmədən başqa məhkəməyə verilməsi həmin qərardaddan şikayət verilmə müddəti başa çaldıqdan sonra icra edilir. 45.4. Bir məhkəmədən digərinə göndərilən iş, onun göndərildiyi məhkəmə tərəfindən baxılmağa qəbul edilməlidir. Məhkəmələr arasında ərazi aidiyyətinə dair mübahisələrə yol verilmir. Məhkəmələr arasında fikir ayrılığı olduğu hallarda apellyasiya instansiyası məhkəməsi tərəfindən iş bir məhkəmədən başqasına verilir. 45.5. İşin bu Məcəllənin 44.2.3. və 44.2.4-cü maddələrində nəzərdə tutulmuş hallarda aid olduğu məhkəməyə verilməsi apellyasiya instansiyası məhkəməsi tərəfindən həyata keçirilir. 1.45.1- ci maddənin göstərişinə əsasən, məhkəmə işi başqa məhkəməyə: 1)
hazırlanması mərhələsində; 2)
işdə iştirak edən şəxsin əsaslandırılmış vəsatəti olduqda göndərə bilər. Beləliklə, prosesin hər ikİ mərhələsində məhkəmə işin həmin məhkəməyə aid olmadığım aşkar edərsə, işi baxılmaq üçün başqa məhkəməyə göndərməyə haqlıdır. Bu, hərnçinin işdə iştirak edən şəxsin əsaslandırılmış vəsatəti olduğu hallara da şamil olunur. İşdə iştirak edən şəxsin vəsatəti məhkəmədə işə mahiyyəti üzrə baxılmağa başlanana qədər verilməlidir. 2. Mübahisənin məhkəməyə aid olmaması və ya işin başqa məhkəməyə verilməsi haqqmda çıxanlan qərardadm almdığı (verildiyi) andan 5 gün ərzində ondan şi 51
Yüklə 3,88 Mb. Dostları ilə paylaş:
|