komplekslərində iş prosesini izləmiş, tədris müəssisələrində
olmuş və hakimiyyət orqanlarında işin təşkili ilə tanış olmuşlar
(232, 24).
Avropa Birliyinin intermodal daşımalar üzrə tədrislə bağlı
Intermodal xidmətin və təhsilin təşkili” texniki yardım layihəsi
də faydalı olmuşdur. Layihənin gerçəkləşdirilməsinə 1,6 mln avro
xərclənmişdir. Onun icra müddəti 1998-ci ilin iyunundan 1999-cu
ilin dekabnna kimi olan müddəti əhatə etmişdir. Layihənin əsas
məqsədi bütün TRASEKA dəhlizi boyunca intermodal xidmət-
lərinin yaradılmasının kommersiya strategiyasınm əsaslannın
hazırlanması, intermodal yükdaşımanm bütün aspektlərinin öyrə-
dilməsi sahəsində tədrisin təşkil edilməsi, intermodal yükdaşıma-
lar üzrə agentliyin yaradılmasına dair təkliflərin hazırlanmasıdır
(223, 43-46).
“İpək yolu”nun bərpasında avtomobil yollannın yenidən
qurulması da mühüm yer tutmuş, bu sahə üzrə müvafiq ixtisaslı
kadrlann hazırlanması xüsusi əhəmiyyət kəsb etmişdir. Bu
yollann salınmasında xarici mütəxəssislərlə yanaşı, yerli işçilərə
də böyük ehtiyac olmuşdur. Azəravtoyol Dövlət Şirkətinin тэ1и-
matına görə, 2002-ci ilə kimi orta hesabla hər il “İpək yolu”nun
bərpası istiqamətində avtomobil yollannın yenidən qurulmasında
1397 nəfər yerli, 90 nəfər xarici mütəxəssis işləmişdir (194,171).
Ölkə başçısı İlham Əliyev “İpək yolu”nun Ələt-Hacıqabul hissə-
sinin açılışı zamanı çıxışında qeyd etmişdir ki, bu tikintiyə cəlb
olunan insanlann 80 %-i yerli mütəxəssislər olmuşdur. Daha
sonra ölkə başçısı qeyd etmişdir ki, Bakıdan Gürcüstana qədər
olan yolun tikintisi nəticəsində daha 3500 yeni iş yeri açılmalıdır
(224, 2004, №7, s.61).
“Nəqliyyat bölməsində rəhbər işçilərin ixtisasmm artmlması”
adlı texniki yardım layihəsi TRASEKA proqramının iştirakçısı
olan bütün ölkələr üçün nəzərdə tutulmuşdur. Layihənin reallaş-
dmlması üçün 1,8 mln avro müəyyən edilmişdir. Layihə 2002-ci
ilin iyunundan 2004-cü il iyununa kimi olan müddətdə həyata
keçirilmişdir. Layihənin məqsədi rəhbər işçilərin ixtisasının artı-
nlması üçün müvafiq tədris kursunun təşkili, kommunikasiyalar
haqqında məlumatlann verilməsi və bir neçə xarakterik istiqa-
mətdə tədris məşqlərinin keçirilməsi olmuşdur (223, 43-46).
“Neft strategiyasının” reallaşdınlması, “Tarixi İpək yolu”nun
bərpası ilə əlaqədar artan ekoloji təhlükə, ətraf mühitin mühafi-
zəsi sahəsində lazımi kadr potensialının fonnalaşdınlmasını da
əsas vəzifə kimi qarşıya qoyulmuşdur. Bu istiqamətdə artıq müəy-
уэп işlər görülmüş və görülməkdədir. Belə ki, Azərbaycan Döv-
lət Neft Akademiyasında “Ətraf mühit və neft sənayesi” ixtisası
üzrə magistr təhsili həyata keçirilməyə başlanmışdır. Bu sahədə
təcrübə mübadiləsində iştirak etmək üçün Azərbaycanın 19 alimi
Fransa və İtaliyada ixtisasartırma kurslan keçmişlər. Azərbaycan
Neft Akademiyasına kömək üçün isə Nitsa Universitetindən
7 dosent, Parisdən 3, Cenevrədən isə 7 alim Bakıya gəlmiş, eko
loji tarazlığın qorunması məsələləri üzrə mühazirələr oxmnuşlar.
1999-cu ilin iyun ayında Təhsil Nazirliyi tərəfindən ətraf mühi-
tin mühafizəsi üzrə kadr hazırlığına dair proqram təsdiq edilmiş-
dir (12,5). Həmçinin yüzlərlə təhsil işçisi Soros fondunun maliyyə
köməyi ilə müasir tədris texnologiyalan ilə tanış olmaq üçün
xarici ölkələrə ezam olunmuşlar.
Azərbaycanm Texniki Universiteti, Neft Akademiyası və digər
ali məktəblər Avropa Birliyinin maliyyəbşdirdiyi “Tempus”,
“Tasis” proqramlannın reallaşdınlmasına cəlb olmımuşdur. 2003-cü
ilədək bu proqramlar çərçivəsində respublikamızın ali məktəb-
lərinə 3370 min avro məbləğində maliyyə-texniki yardım göstə-
rilmiş, 40-dan çox ölkənin, о cümlədən ABŞ, Böyük Britaniya,
Almaniya, Yaponiya, Türkiyə və Israilin ali təhsil sisteminin təlim
texnologiyalan, idarəetmə modelləri öyrədilmişdir (154,258-259).
Bakı Dövlət Universitetinin 17 tələbəsi və magistri isə təhsi-
lini davam etdirmək üçün ABŞ, Almaniya, İtaliya universitetlərinə
göndərilmişlər (153, s.72-74). Azərbaycan Texniki Universiteti
ilə Avropa dövlətlərinin universitetləri arasında ali texniki təhsil
sahəsində əlaqələri genişlənmişdir. Nəticədə Texniki Universi-
tetdə tədris prosesinin dünya standartlanna uyğunlaşdınlması
istiqamətində müəyyən işlər görülmüşdür. Bu baxımdan Azər-
baycan Texniki Universitetinin respublika təhsil qanununa əsa-
sən birincilər sırasında çoxpilləli təhsil sisteminə keçməsi, tədrisin
müasirləşdirilməsi üçün Avropa Mədəniyyət və Təhsil Komis-
siyası tərəfindən nəzərdə tutulmuş beynəlxalq proqramlarda fəal
iştirak etməsi qeyd olunmalıdır. “Tempus” proqramında respubli-
kamız üçün elektrotexnika və energetika sahəsində 2000-2001-ci
il üçün nəzərdə tutulmuş müsabiqədə iştirak etmək üçün Texniki
Universitetin bir qrup alimi müvafiq layihə hazırlamışdır. Нэ1э
1993-cü ildə Almaniyanın Köln Universitetinin professoru Rza
Talibi Dəryanın vasitəçiliyi ilə yaradılmış əməkdaşlıq əlaqələri
1999-cu ildə Universitetlərarası əməkdaşlıq protokolunun imza-
lanması ilə nəticələnmişdir. Həmin əməkdaşlıq protokoluna uyğun
olaraq Texniki Universitet Köln Tətbiqi Elmlər Universitetinə
“Tempus” layihəsinə partnyor olmaq üçün müraciət etmiş, müs-
bət cavab almışdır (10).
Azərbaycan Texniki Universiteti tərəfindən “Tempus” layi-
həsi müsabiqəsində iştirak etmək üçün İtaliyanın Turin şəhərində
yerləşən Baş qərargaha layihə təqdim olunmuşdur. Texniki Uni
versitetin elektrotexnika fakültəsində tədrisin müasirləşdirilməsi
layihəsi Avropa Mədəniyyət və Təhsil Komissiyasmın qəran ilə
2000-2001-ci illərdə keçirilmiş müsabiqənin qalibi olmuşdur
(10). Bu layihə üçün Avropa Komissiyası 263 min avro qrant
ayırmışdır. Layihəyə uyğun olaraq 15 iyun 2001-ci ildən 15 mart
2002-ci il tarixinədək Azərbaycan Texniki Universitetinin bir
qrup alimi Almaniyanm Köln Tətbiqi Elmlər Universiteti və Heer-
len Tətbiqi Elmlər Universitetində ixtisasartırma kursu keçmişdir
(lO).Texniki Universitetdə isə “Tempus” bürosu yaradılmışdır.
Kadr hazırlığı məsələsi müasir dövrdə mühüm strateji məsə-
lələrdən biri olduğu üçün bu məsələyə həmişə dövlət səviyyə-
sində diqqət artınlmışdır. Ölkə başçısı Ilham Əliyev peşəkar
kadr korpusunun yaradılması məqsədilə 2006-cı il oktyabnn
19-da “2007-2015-ci illərdə Azərbaycan gənclərinin xarici ölkə-
lərdə təhsil almasına dair dövlət proqramınm hazırlanması haq
qmda” sərəncam imzalamış (23,28.X.2006), 2015-ci ilə kimi
5 minə yaxın gəncin xaricdə təhsil alması nəzərdə tutulmuşdur.
“Tarixi İpək yolu”nun bərpası ölkəmizdə xarici turizmin
inkişafına da geniş imkanlar açmış, bu sahədə səriştəli kadrlann
hazırlanmasını da əsas məsələ kimi qarşıya qoymuşdur. Bu isti-
qamətdə müəyyən işlər görülməkdədir. Belə ki, İdman texniku-
munda, Azərbaycan Dövlət Bədən Tərbiyəsi və İdman Akade-
miyasında, yeni açılmış Turizm İnstitutunda, ümumiyyətlə,
respublikanm daha 5 ali məktəbində bu istiqamətdə kadr hazır-
Yüklə Dostları ilə paylaş: |