265
ları (l997) tərəfindən isə 0.62 göstərilmişdir [174,369]. Y. Be-
yene və həmkarları (2005) qarğıdalıda polimorfizmin qiymətini
0.06- 0.61, B.W. Legesse və həmkarları (2006) isə bu miqdarı
0.3l- 0.76 arası göstərmişlər [132,247]. Deməli, belə nəticəyə
gəlmək olar ki, polimorfizmin miqdarı sabit deyil və hər bir lo-
kusun allellərinin sayından, təkrarlanan zonada (Gt)-in miqdarın-
dan və “İki Nukleotid” təkrarlarından asılıdır. Əlbəttə genotiplə-
rin sayı və mikrosatellet praymerlərinin sayı polimorfizm miq-
darı ilə müsbət korrelyasiya təşkil edir [254,407]. M.S. Roder və
əməkdaşları l8 genotipdə l5 praymerdən istefadə etməklə poli-
morfizmin miqdarının orta hesabla 0.53 oldğunu, lakin genotip-
lərin sayı 6-ya çatdıqda onun miqdarının 0.64-ə bərabər oldu-
ğunu aşkar etmişlər [332].
Hər bir mikrosatellet markerinə aid allelin orta sayı, onların
lokuslarının müxtəlifliyinin təxmini sayına uyğun olduğunu gös-
tərilir. Elə bu səbəbdən də, praymerlərdən aslı olaraq allel sayı-
nın çox olması, genetik müxtəliflik üçün münasib hesab edil-
mişdir. 5.11-ci cədvəldən göründiyi kimi, PIC miqdarı və al-
lellərin sayları nəzərə alındıqda UMCl862, UMCl7l9, PHI03l,
UMCl545, UMC2359 praymerləri müxtəlifliyin tədqiqi üçün əl-
verişli sayılır. Ney və Şannon əmsallarının nəticələri də bir çox
hallarda PIC-dən əldə olunan nəticələri təsdiq edir.
Bütün praymerlərdə hər bir hibrid üçün allellərin ümumi
sayı l74-ə bərabərdir. 2 və 9 nömrəli hibridlər 6 allel ilə ən
çox, 26, 29 və 36 nömrəli hibridlər isə 3 allellə ən az allel say-
lı hibridlər sayılmışdır. Başqa sözlə, 2 və 9 nömrəli hibridlər
orta hesabla 0.5 olmaqla ən çox və 26, 29 və 36 hibridlər isə
orta hesabla 0.25 olmaqla ən az alleli hibridlər olmuşdur. İki
allel ancaq iki hibriddə müşahidə edilmişdir. Belə allellərin
olması mikrosatellet sahələrində mutasiya şiddətinin yüksək
olmasının göstəricisidir. Bu allellər xüsusi genotiplərin göstə-
266
ricisi və ya bir xüsusi qarğıdalı sortunda olan genomun his-
sələri ola bilər [347].
Cədvəl 5.11
İstifadə olunmuş SSR praymerləri üçün motif, allel sayı,
effektiv allel sayı, bin yerı, polimorfik indeks miqdarı
(PIC), Şannon və Ney indeksi
Praymerlər
Motif
Bin
yerı
Allel
sayı
Effek-
tiv
allel
sayı
PIC
indek-
si
Şan-
non
indeksi
Ney
in-
dek-
si
UMC1862
(GA)8
1.11
5
3.5
0.72
1.39
0.71
NC133
GTGTC
2.05
4
1.93
0.48
0.91
0.49
UMC1501
(AAG)5
3.05
2
1.89
0.47
0.66
0.45
UMC1719
(GCG)5
4.10-11
4
2.8
0.64
1.13
0.65
UMC1447
(CTT)4
5.03
2
1.54
0.35
0.53
0.36
PHI031
GTAC
6.04
6
4.48
0.78
1.62
0.77
BNLG1617
AG (16)
6.05
2
1.41
0.29
0.47
0.25
UMC1333
(CAG)4
7.03
3
2
0.49
0.87
0.51
UMC1545
AAGA)4
7.00
3
2.97
0.66
1.09
0.65
PHI080
AGGAG
8.08
2
1.29
0.23
0.39
0.17
UMC2359
(AAAAG)4
9.07
5
4.7
0.79
1.58
0.78
UMC1432
(AG)6
10.02
2
1.85
0.46
0.65
0.47
Orta
-
-
3.33
2.53
0.53
0.94
0.52
Bu tədqiqatda qarğıdalının hər bir hibridi üçün bütün
mikrosatellet sahələrində PIC-nin orta miqdarı 0.72-ə bərabər
olmuşdur. Belə ki, 9 nömrəli hibriddə PIC-in miqdarı 0.79
olmaqla ən yüksək və 29 nömrəli hibriddə isə 0.49 olmaqla ən
azdır. Bütün praymerlərdə hər bir hibrid üçün Şannon və Ney
indeksi ilə hasil olan nəticələr PIC indeksindən əldə olan
nəticələri təsdiq edir (Cədvəl 5.12).
267
Cədvəl 5.12
Qarğıdalı hibridlərində SSR praymerlərin əsasında eldə
edilmiş allel sayı, effektiv allel sayı, polimorfik indeks
miqdarı (PIC), Şannon və Ney indeksi
Hibridlər
Allel
sayı
Effektiv
allel sayı
PIC
indeksi
Şannon
indeksi
Ney
indeksi
1
5
3.69
0.73
1.42
0.73
2
6
4.50
0.78
1.63
0.78
3
5
4.06
0.75
1.49
0.75
4
5
4.00
0.75
1.47
0.75
5
4
3.43
0.71
1.31
0.71
6
4
3.60
0.72
1.33
0.72
7
5
4.30
0.77
1.53
0.77
8
5
4.50
0.78
1.55
0.78
9
6
4.57
0.79
1.65
0.78
10
5
4.30
0.77
1.53
0.77
11
4
3.89
0.74
1.37
0.74
12
5
4.06
0.75
1.47
0.75
13
5
3.24
0.69
1.34
0.69
14
5
4.50
0.78
1.55
0.78
15
5
4.30
0.77
1.52
0.77
16
4
3.65
0.73
1.33
0.73
17
5
4.30
0.77
1.53
0.77
18
5
3.95
0.75
1.48
0.75
19
5
4.30
0.77
1.50
0.77
20
5
3.79
0.74
1.42
0.74
21
4
3.56
0.72
1.32
0.72
22
5
4.24
0.76
1.52
0.76
23
4
3.56
0.72
1.32
0.72
24
5
4.00
0.75
1.47
0.75
25
4
2.46
0.59
1.11
0.59
26
3
2.88
0.65
1.08
0.65
27
4
2.55
0.61
1.06
0.61
Dostları ilə paylaş: |