Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyi Y.Ş.Şıxəliyev, İ.Ə. Qasımov, M. A.Şıxlinskaya
Yüklə 0,54 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Linezolid (Lzd)
- Klofazemin (Cfz)
- Amoksisillin/Klavulanat (Amx/Clv)
- İmipenem/Cilastin və Meropenem.
29
vasitələrinə qarşı davamlılıq müşahidə olunduqda adekvat müalicə sxemasının tətbiqi zamanı istifadə olunur. Bu dərmanlara Makrolidlər - Rovomisin, Linezolid, Klofazemin, Amoksisillin / Klavulanat, İmipenem, Klaritromisin, Bedaquilin, Delamanid və s. aiddir.
Makrolidlər müxtəlif növ mikobakteriyalarda antibakterial aktivliyə malik preparatlardır. Makrolidlərin təsirinin effektliyi toxumanın pH –dan asılıdır. Belə ki , preparatlar neytral və qələvi mühitdə effektli təsir göstərirlər. Bu isə preparatın makrofaqların daxilində mikobakteriyalara təsir etdiyini göstərir.
olunmuşdur ki, bu preparat vərəmin müalicəsi zamanı yanaşı infeksiyanın qarşısının alınmasına xidmət edir. Sutkalıq dozası 3.0 ml olmaqla gündə 2-3 dəfə 5-10 gün ərzində müalicə aparılır. Yeganə makrolid preparatdır ki, hamiləlik zamanı istifadə etmək mümkündür.
dərmana davamlı vərəmin müalicəsində əsas preparat kimi istifadə olunur. Preparatın qəbulu zamanı əlavə təsirlərinə mielosupresiya (anemiya, leykopeniya, trombositopeniya), periferik neyropatiya və laktoasidoz aiddir. Ədəbiyyatdan məlumdur ki, linezolid qəbulu zamanı periferik neyropatiya və görmə sinirinin zədələnməsi halları müşahidə oluna bilir. Hətta multirezistent və polirezistent vərəm xəstələrinin bu preparatla müalicəsi zamanı görmənin tam itməsi hallarına da təsadüf edilməsi mümkündür. Hemoqlobinin səviyyəsi 8 q/l-dən az, trombositlərin səviyyəsi 50000 mm 3 –dan az olduqda preparatın qəbulu məsləhət olunmur. Preparat 10 yaşından aşağı uşaqlara 10 mq/kq dozada sutkada iki dəfə olmaq şərti ilə, 10 yaşdan böyük uşaqlara sutkada 300 mq (600 mq –dan çox olmamaq şərti ilə) təyin oluna bilər. Yaşlı xəstələrə gündəlik doza 600 mq təşkil edir. Ciddi əks təsir əlamətləri baş verdikdə doza 300 mq-a qədər azaldılır. Klofazemin (Cfz) – təsir mexanizması tam tədqiq edilməsə də bəzi ölkələrdə vərəmin müalicəsində tətbiq olunur. Preparatın qəbulu zamanı əlavə təsirlərə - işığa həssaslıq, dəri
piqmentasiyasının pozulması, mədə-bağırsaq sisteminin pozğunluğuna dair əlamətlər, elektrokardiqrafiyada QT dişinin uzanması müşahidə olunur. Klofamizinin tətbiqi zamanı dermatit şəklində yaranan allergik reaksiyalara daha çox təsadüf edilir. Gündəlik doza 2-3 mq/kq bir dəfəyə qəbul olunur. Amoksisillin/Klavulanat (Amx/Clv) Beynəlxalq adı amoxicillin clavulanik acid adlanır. Hər bir tabletkanın tərkibində trihidrat şəklində 875 mq amoksisillin və 125 mq kalium duzu şəkilində klavula turşusu (7:1 nisbətində) vardır. Preparat əsasən vərəm zamanı prosesə qoşulmuş ikincili infeksiyanın ləğv edilməsinə köməklik göstərir. Amoksiklavın təyininə uşaqlarda və böyüklərdə aşağıdakı 30
infeksiyaların olması göstərişdir: təyin olunmuş kəskin bakterial sinusit; kəskin orta otit; düzgün təyin olunmuş xroniki bronxitin kəskinləşməsi; xəstəxanadan kənar pnevmoniya; sistit; pielonefrit; dəri və yumşaq toxumaların infeksiyaları, o cümlədən dərialtı toxumanın iltihabı, heyvanların dişləməsi nəticəsində yaraların əmələ gəlməsi; dişin yayılmış fleqmona ilə müşayiət olunan ağır absesi; sümük və oynaq infeksiyaları, o cümlədən osteomielit.
Hamiləlik zamanı və qara ciyər çatmamazlığı əlamətləri müşahidə olunarkən preparatın istifadə edilməsi arzu edilməzdir.
Çəkisi 40 kq –dan yüksək olan uşaqlara və yaşlılara sutkada 2 dəfə qəbulu zamanı 1750 mq amoksisillin və 250 mq klavulan turşusu, 3 dəfəyə qəbulda isə 2625 mq amoksisillin və 375 mq klavulan turşusu verilir. Bədən çəkisi 40 kq-dan aşağı olan uşaqlara sutkada amoksisillin 1000-2800 mq, klavulan isə 145-400 mq səviyyəsində təyin olunur.
Preparatın qəbulu zamanı tez-tez rast gəlinən arzu olunmaz reaksiyalara:- diareya, ürəkbulanma və qusma, dəri və selikli qişaların kandidozu, qan və limfa sistemində pozğunluqlar (leykopeniya, neytropeniya, trombositopeniya, aqranulositoz, hemolitik anemiya, qanaxma müddətinin və protrombin müddətinin uzanması), immun sistemdə pozğunluqlar (angionevrotik ödem, anafilaksiya, allergik vaskulit), sinir sistemində pozğunluqlar (baş gicəllənmə, baş ağrısı, hiperreaktivlik, qıcolmalar), qara ciyər və ödcıxarıcı yollarda pozğunluqlar (hepatit, xolestatik sarılıq), allergik reaksiyalar və s. aiddir.
meropenem) vərəm əleyhinə aktivliyə malik olan və cuzi kliniki effektlik yarada bilən dərman vasitəsidir. Mərkəzi sinir sisteminin xəstəlikləri olan uşaq və yeniyetmələrdə meropenemdən istifadəyə üstünlük verilir. Belə ki, bu preparatın qəbulu zamanı qıcolma tutmaları az müşahidə olunur. Imipenem proksimal böyrək yumaqcıqlarında dipeptidazanın təsirindən tez parçalandığından o dipeptidaza inqibitoru olan silastinlə birgə istehsal olunur. Meropenem böyrək dipeptidazasının təsirinə davamlı olduğundan çialistin ilə birgə istifadə olunmur. Hər iki preparata tablet şəklində istehsal olunan cilastin əlavə olunduqda effektlik yüksəlir. Böyüklər üçün normal doza gündə 875/125 mq 2 dəfəyə və ya 500/125 mq gündə 3 dəfəyə təyin olunur.
tətbiq olunur. Mikobakterium aviumla və QİÇS xəstələrdə sutkada 1 qr olmaqla 2 dəfəyə 6 və daha çox ay tətbiq olunur. Hətta klaritromisin monoterapiya şəklində tətbiq olunarkən mikobakteriya ifrazının dayanmasına səbəb olur. Yüklə 0,54 Mb. Dostları ilə paylaş:
|