Azərbaycan Respublikası Tohsil Nazirliyi Azərbaycan Ə m ək və Sosial Münasibətlər Akademiyası G.İ.İsmayılov İnformasiya iQTİsadiyyati (Dərslik)

10.2.  İnformasiyalaşdırma sahəsində dovlot  siyasəti
Informasiyalaşdırma  sahosində  dövlot  siyasotinın  əsas  istiqa- 
mətlori  bu  qanunun  3-cü  maddəsı  ilə  aşağıdakılar  kiıni  müəyyon 
edilmişdir.
- miüi  infomıasiya  fozasınm  formaİaşdırılması;
-  infonnasiyalaşdırma  üzrə  fəaliyyətin başlıca  istiqamotlorinin 
təyini və meydana çıxan münasibətlərin tənzimlonməsi;
-  infonnasiya  ehtiyatları,  sistemləri,  texnologiyalan  və  onların 
təminat  vasitələri  üzərində  mülkiyyətin  bütün  formalarınm  inki- 
şafına,  informasiya  məhsulları  və  xidmətləri  bazarmm  formalaş- 
dırılmasına yardım edilməsı;
- dÖvlət informasiya ehtiyatlarınm formalaşdırhması  və miiha- 
fızosi  üçün  zəruri olan şoraitin yaradılması;
-  ərazi  informasiya  şəbəkələrinin  yaradılması,  onların  beynol- 
xalq  informasiya  şəbəkələri  ilə  uzlaşması,  qarşıhqlı  əlaqəsinin 
təmin  edilməsi  üçün  lazımı  təşkilati,  hüquqi,  texnıki  siyasətin tə- 
yin  edilməsi;
-  dövlət informasiya ehtiyatları  əsasmda dövlət hakimiyyəti  vo 
yerli  özünüidarə  orqanları,  təşkilati-hüquqi  və  mülkiyyot  forma- 
sından  asılı  olmayaraq  bütün  müəssisə,  idarə  və  təşkilatlann,  və- 
təndaşlarm  müvafıq  informasiya  ilə  təmin  olunması  üçün  zənıri 
şəraitin yaradılnıası;
-  informasiya fəzasında milli  təhlükəsizliyin təmin edilməsi;
-  infornıasiya  mohsulları  və  xidmətləri  bazasmda  infonııasiya 
münasibətlərinin  subyektləri,  o  cümlədon  xarici  subyektlor  toro- 
fındən  inhisar  fəaliyyəti  vo  haqsız  rəqabətın  qarşısınm  alınması 
və  verilməməsi;
-  informasiyalaşdırma  mühitində  dövlət  hakimiyyəti  vo  yerli 
özüniiidarə orqanlarının təşkilati  - hüquqi və mülkiyyət fomıasın- 
dan  asılı olmayaraq bütün  müossisə,  idarə və  təşkilalların,  vətən- 
daşların hüquqlarınm təmin olunması;
-  infonnasiya  mühitindo  elmi-texniki  və  istehsal  siyasotinin 
formalaşdınlması  və hoyata  keçirılməsı;
-  informasiyalaşdırma  iayihələri  və  proqramlarmın  dəstəklən-

---

məsi,  onların  işlənməsi  və  həyata  kcçırıiməsi  iiçün  investisıyaia- 
rın  cəlb  olunması  sisteminin  stimullaşdınııa  mexanizmmın  yara- 
dılrnası;
-  informasiya  prosesləri,  informasiyalaşdırma  və  inforrnasiya- 
nın mühafızəsi  sahəsində  hüquqi  bazamn inkişaf ctdiriiməsi.
İNFORMASİYA EHTİYATLARI
10.3. İnformasiya ehtiyatlarınm  hüquqi rejimi
İnfontıasiya ehtiyatlannın hüquqi rejimi Qanunun 4-cü maddo- 
sinin təiəblərinə  əsasianır.  Bu baxımdan  -  informasiya ehtiyatiarı 
fıziki,  hüquqi  şəxsiərin  və  dövlətin  mülkiyyət  obyektidir.  Oniar 
Azərbaycan Respublikasının  informasiya ehtiyatları  hesab  olunur 
və  digər ehtiyatiar kimi qanunla qorunur.
İnformasiya  ehtiyatlannın  hüquqi  rejimi  aşağıdakı  normalarla 
müəyyən ediiir:
-  informasiyanın  sənədiəşdiriiməsi  qaydaian;
-  səııəd və  sənəd massivləri  üzərində  mülkiyyət hüqııqu;
-  işiəməyə buraxıima növünə görə informasiyanın kateqoriyaları;
-  informasiyanın mühafızə  olunmasınm hüquqi qaydaları.
10.4.  İnformasiyamn  sənədləşdirilməsi
İnformasiyanın  sənədiəşdiriiməsi  onun  informasiya.  ehtiyatİa- 
rına  daxii  edılməsinin  mütləq  şərti  kimi  Qanunun  5-ci  maddəsı 
iiə  təyin  ediiir.  Beləki  -infonnasiya  sənədiəşdirilməsi  Azorbay- 
can  Respubdikasının  təhiükəsizliyi,  kargüzarhq,  sənəd  və  sənəd 
massiviorinin  standartiaşdınlması  məsələiərinin  toşkiÜno  cavab- 
deh  olan  müvafıq  icra  hakimiyyəti  orqanlannm  müəyyən  etdiyi 
qaydaiar əsasında həyata keçiniir.
Azərbaycan  Respubiikası  qanunvericiliyinə  rnüvalıq  surətdə 
infomıasiya  sistemiərindən,  o  cümləden  avtomatiaşdınimış  sis- 
temİərdən  alınmış  sənəd  vəzifəii  şoxs  tərəfmdən  imzalandıqdan 
sonra hüquqi  qüvvəyə  malik olur.
İrıfonnasiya  və  teiekommunikasiya  sistemiərində  dovr  cdən

---

sənəd elektron ınızası  vasitəsilə  də  təsdiq edılə bilər.
Elektron  ımzası  avtomatlaşdırılmış  informasiya  sistemində 
onun  identikləşdirilməsi  və  ıstifadə  olunma  qaydasının  gözlənil- 
məsini  təmin edən proqram texnıki vasitələr olduqda Azərbaycan 
Respublikasınm  qanunvericiliyinə  uyğun  olaraq  həyata  keçırilır 
və  hüquqi qüvvəyə  malik olur.
10.5. 
İnfornıasiya ehtiyatları, sistemləri, 
texnologiyaları və onların  təminat vasitələri 
üzərində mülkiyyət hüququ
İnformasiya ehtiyatlan, sistemləri, texnologiyalan və  onların tə- 
minat  vasitələri  üzərində  mülkiyyətin  Azərbaycan  Respublikası 
qanunvericiliyində nəzərdə tutulmuş bütün  formalanna yol vcrilir.
Fiziki  və  hüquqi  şəxslər  oıılann  vəsaıtləri  hesabma  yaradılmış, 
qanuni  yolla  əldə  edilmiş,  yaxud  bağışlama,  vərəsəlik  qaydasmda 
toplanmış  infonnasiya  ehtiyatiannın,  informasiya  sistemlərinin,  tex- 
nologiyalarınm və onlann təminat vasitələrinin mülkiyyətçisıdir
Azərbaycan  Respublikasmın  büdcə  vəsaıtləri  və  dövlət  idarə, 
müəssisə  və  təşkilatlannın  vəsaitləri  hesabına  yaradılan,  oldo 
edilən,  toplanan informasiya ehtiyatlan,  sistemləri,  texnologiyala- 
n  və  onlarm təminat vasitəlori dövlət müikiyyətidir
İnfonnasiya  ehtiyatları,  sistcmləri,  texnologiyaları  vo  onların 
təminat  vasitələri  üzərində  mülkıvyət  hüququnun  həyata  keçiril- 
məsi  qaydası  Azərbaycan Respublikasının qanunvcriciliyi  ilə  nıü- 
əyyən  cdilir.
Sənədləşdirümiş  informasiyanı  Azərbaycan  Respublikasmm 
qanunvericiliyi  ilə  müəyyən  edilmiş  qaydada  icra hakimiyyəti or- 
qanlanna  və  müvafıq  təşkilatlara  təqdım  edən  subyektlor  bu  so- 
nədlərə  mülkiyyət  və  onlardakı  infomıasiyadan  ıstifadə  etıııək 
hüquqlarını  itinnirlər.  Bu sənədlərə dövlət və onları teqdim etmiş 
subyektlər birgə  sahibkarlıq hüququna malikdirlər.
İnformasiya  məhsulu və  xıdmətinm  qiymətləri  Azərbaycan  Rcs- 
publikasının  qanunvericiliyinə  müvaflq  oİaraq  icra  hakimiyyət  or- 
qanlan tərəfındən və ya bağİanmış müqavilələrlə müəvyən edüır.

---