Azərbaycan respublikasi naxçivan muxtar respublikasi – 90

 
 
 
Naxçıvan Muxtar Respublikası – 90 
 
 
Muxtar respublika ərazisində ən xarakterik, xüsusi gözəlli-
yi  ilə  seçilən  təbiət  guşələri,  şəlalələr,  mağaralar,  nadir  göllər, 
geoloji  nadir  çıxıntılar,  yüzillik  ağaclar  və  digər  elmi,  təcrübi, 
tarixi  əhəmiyyətə  malik  olan  obyektlər,  təbii  komplekslər  təbiət 
abidələri  kimi  qeydiyyata  alınmış  və  pasportlaşdırılmışdır.  Mux-
tar  respublika  ərazisində  məskunlaşmış  nadir  və  nəsli  kəsilmək 
təhlükəsi olan bitki və heyvan növlərinin qeydiyyatının aparılma-
sı  və  xüsusi  mühafizə  olunması  məqsədilə  Naxçıvan  Muxtar 
Respublikası  Ali  Məclisi  Sədrinin  2006-cı  il  15  avqust  tarixli 
Sərəncamına  əsasən,  ilk  dəfə  olaraq  Naxçıvan  Muxtar  Respubli-
kasının  flora  və  faunasına dair “Qırmızı kitab”ların  hazırlanması 
sayı  azalmaqda  olan  növlərin  qorunub  saxlanılmasına,  artırılma-
sına, xüsusi qaydada mühafizə edilməsinə təminat yaratmışdır. 
Muxtar  respublikada  ekoloji  vəziyyətin  daha  da  yaxşılaş-
dırılması  istiqamətində  2004-2013-cü  illər  ərzində  8480  hektar 
sahədə  meşəsalma  və  meşəbərpa  işləri  aparılmış,  5  milyon       
512 mindən çox ağac və gül kolu əkilmişdir. 
Müasir  dövrdə  informasiya-kommunikasiya  texnologiya-
ları  hər  bir  ölkənin  sosial-iqtisadi  həyatına  geniş  nüfuz  etmişdir. 
Ölkəmizin  hər  yerində  olduğu  kimi,  muxtar  respublikamızda  da 
bu  sahəyə  daim  diqqət  və  qayğı  ilə  yanaşılır,  informasiya-kom-
munikasiya texnologiyaları sahəsi sürətlə inkişaf etdirilir. Muxtar 
respublikada  rabitə  və  informasiya  sistemlərinin,  informasiya-
kommunikasiya  texnologiyalarının  inkişafını  təmin  etmək  məq-
sədilə  reallaşdırılmış  məqsədyönlü  tədbirlər  hazırkı  sosial-
iqtisadi inkişafda bu sahənin rolunu artırmaqdadır. 
Ötən  dövr  ərzində  informasiya-kommunikasiya  texnolo-
giyalarının  Naxçıvanda  inkişafı  üçün  kifayət  qədər  imkanlar  və 

---

 
 
 
Naxçıvan Muxtar Respublikası – 90 
 
 
şərait  yaradılmışdır.  Hazırda  Rabitə  və  İnformasiya  Texnolo-
giyaları  Nazirliyi,  şəhər  və  rayon  rabitə  idarələri  müasir  inzibati 
binalarda  fəaliyyət  göstərir.  2002-ci  ildən  etibarən  muxtar 
respublikada  114  poçt  bölməsi,  115  avtomat  telefon  stansiyası 
yeni  binaya  köçürülmüşdür.  Poçt  bölmələrindən  74-ü  yeni 
fəaliyyətə  başlamış,  avtomat  telefon  stansiyalardan  isə  78-i  yeni 
istifadəyə  verilmişdir.  2002-ci  ildən  2014-cü  ilin  yanvar  ayının   
1-nə kimi muxtar respublikada yeni elektrontipli avtomat telefon 
stansiyalarının  və “Naxtel” simsiz rabitə şəbəkəsi üzrə yeni baza 
stansiyalarının  yaradılması  ilə  31  min  710  ədəd  yeni  telefon 
nömrəsi  istismara  verilmişdir.  Muxtar  respublika  ərazisində        
4  mobil  operator  fəaliyyət  göstərir  və  bu  da  yaşayış  ərazilərinin 
90  faizindən  çoxunu  mobil  rabitə  ilə  təmin  edir.  1  yanvar      
2014-cü  il  tarixə  muxtar  respublikada  hər  yüz  ailəyə  düşən 
stasionar  telefon  aparatlarının  sayı  67-yə  çatmış,  əhalinin  hər    
100  nəfərinə  isə  düşən  mobil  telefonlarının  sayı  isə  104  ədəd 
olmuşdur. 
Muxtar respublikanın telekommunikasiya şəbəkəsi beynəl-
xalq  Trans-Asiya-Avropa  fiber-optik  kabel  magistralına  qoşul-
muş,  ilk  dəfə  Naxçıvanın  tranzit  telekommunikasiya  imkanları 
yaradılmışdır. Magistralın Naxçıvan-Ordubad, Naxçıvan-Sədərək 
və  Naxçıvan-Şahbuz  hissələri  üzərində  qurulan  optik  rəqəmsal 
şəbəkələr  elektron  hökumət  və  genişzolaqlı  xidmətlərin  həyata 
keçirilməsinə  şərait  yaratmışdır.  Hazırda  muxtar  respublikanın 
mövcud  telekommunikasiya  şəbəkəsinin  94  faizi  optik  şəbəkəyə 
birləşdirilmişdir.  Optik  şəbəkənin  genişləndirilməsi  evlərə  də 
optik  kabelin  çəkilməsinə  imkan  vermiş,  2012-ci  ilin  avqust 
ayından etibarən Naxçıvan şəhərində “Evədək optika” layihəsinin 

---

 
 
 
Naxçıvan Muxtar Respublikası – 90 
 
 
icrasına  başlanmışdır.  Telekommunikasiya  əlaqələrinin  alter-
nativliyinin  təmin  edilməsi  məqsədilə  Naxçıvan-Türkiyə-Gür-
cüstan-Bakı  istiqamətində  optik  kabel  üzərindən  rabitə  kanalları 
yaradılmış,  Naxçıvan-İran-Bakı  istiqamətində  yeni  STM-16 
səviyyəli  telekommunikasiya  əlaqələri  təşkil  edilmişdir.  Bundan 
əlavə,  daxili  telekommunikasiya  əlaqələrinin  alternativliyinin 
təmin  edilməsi  məqsədilə  hazırda  Ordubad-Sədərək  arası  fiber-
optik magistralın tikintisi davam etdirilir. 
 
Ötən  müddət  ərzində  muxtar  respublikanın  telekommuni-
kasiya  sisteminin  yenilənməsi  diqqət  mərkəzində  saxlanılmış, 
Şərur,  Sədərək,  Şahbuz  və  Babək  rayonlarını  əhatə  edən  3-cü 
nəsil  telekommunikasiya  xidmətlərindən  istifadəyə  imkan  verən 
NGN  avadanlıqları  istifadəyə  verilmişdir.  Muxtar  respublikanın 
telekommunikasiya  şəbəkəsi  üzrə  telefon  nömrələri  7  rəqəmli 
nömrə  planına  keçirilmişdir.  Hazırda  istifadə  olunan  avtomat 
telefon  stansiyalarının  80-i  yeni  nəsil  texnologiyaları  təşkil  edir. 
Hazırda  muxtar  respublikanın  yaşayış  ərazilərinin  92  faizində 
genişzolaqlı  internet,  80  faizində  isə  simsiz  internet  xidmətləri 
göstərilir.  Muxtar  respublikaya  daxil  olan  internet  kanalının 
sürəti  512  kb/san-dən  2  gb/san-dək  artırılmış,  internet  xidmət-
lərinin tarifləri aşağı salınmışdır.  
Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin  Sədri  infor-
masiya-kommunikasiya  texnologiyalarının  inkişafı  istiqamətində 
həyata  keçirilən  tədbirlərdən  danışarkən  demişdir:  “Bu  gün 
muxtar  respublikada  informasiya-kommunikasiya  texnologi-
yaları  sahəsində  böyük  layihələr  həyata  keçirilir.  1997-ci  il-
dən  başlayaraq  muxtar  respublikada  bütün  telefon  stansiya-
ları  avtomatlaşdırılmış,  fiber-optik  kabellər  çəkilmiş,  yeni 

---