Naxçıvan Muxtar Respublikası – 90
Bu dövrdə naxçıvanlı bəstəkar və musiqiçilər Nəriman
Məmmədov, Ramiz Mirişli, Məmməd Məmmədov, Məmməd
Ələkbərov, Rəşid Məmmədov, Səfər Rəcəbov, Vahid Axundov
ilk musiqi əsərlərini yaratmışlar.
Naxçıvan Dövlət Dram Teatrı 1964-cü ildə yeni binaya
köçürülmüş və Naxçıvan Dövlət Musiqili Dram Teatrı
adlandırılmışdır. Teatr 1966-cı ildən C.Məmmədquluzadənin
adını daşıyır.
Bu illərdə kitabxana və klub, mədəni-maarif işi sahəsində
həyata keçirilən tədbirlər bu müəssisələrin sayının artmasına
səbəb olub. 1965-ci ildə kitabxanaların sayı 154-ə, klub və
mədəniyyət evlərinin sayı 100-ə çatıb. Bununla belə muxtar
respublikada yeni teatr və muzeylərin yaradılması sahəsində
durğunluq özünü göstərirdi. Muxtar respublikanın rayonlarında
uşaq
musiqi
məktəbləri,
kitabxana
sistemi,
muzeylərin
yaradılması hələ də arzu olunan səviyyədə deyildi.
Azərbaycanda muzey işinin və muzeyşünaslığın inkişafı
ümummilli lider Heydər Əliyevin xidmətləri sayəsində mümkün
olmuşdur. Dahi şəxsiyyət ölkəyə rəhbərlik etdiyi illərdə mu-
zeylərə böyük önəm vermiş, ötən əsrin 70-80-ci illərində respub-
likamızda tarix-diyarşünaslıq, xatirə, ev-muzeylərinin yaradıl-
ması, onların maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsi isti-
qamətində mühüm tədbirlər həyata keçirilmişdir. Məhz bu illərdə
muxtar respublikanın Ordubad, Culfa, Şərur, Şahbuz rayon tarix-
diyarşünaslıq muzeyləri yaradılmışdır.
Ümummilli liderin birinci hakimiyyəti illərində muxtar
respublikanın bölgələrində də muzeylərin sayı artmış, yeni
muzeylər yaradılmışdır. Məmməd Səid Ordubadinin ev-muzeyi
Naxçıvan Muxtar Respublikası – 90
(1972), Yusif Məmmədəliyevin ev-muzeyi (1975), Hüseyn
Cavidin ev-muzeyi (1981), Cəmşid Naxçıvanskinin ev-muzeyi
(1981) və başqa muzeylər məhz bu illərdə yaradılmışdır.
Naxçıvan Dövlət Rəsm Qalereyası da 1982-ci ildə qapılarını
tamaşaçılarının üzünə açmışdır. 1987-ci ildə isə Şərur rayonunda
Cəlilkənddə C.Məmmədquluzadənin Xatirə Muzeyi yaradıl-
mışdır.
Naxçıvanda musiqi mədəniyyətinin inkişafı üçün vacib
işlər həyata keçirilmişdir. 1978-ci ildə Azərbaycan Bəstəkarlar
Təşkilatının Naxçıvan şəhərində keçirilən səyyar plenumunda
Naxçıvan
Bəstəkarlar
Təşkilatı
yaradılmışdır.
Təşkilat
Naxçıvanda xalq mahnı və rəqslərinin toplanması, nota
salınması, aşıq yaradıcılığının tədqiqi, musiqi janrlarının inkişaf
etdirilməsi və başqa yaradıcılıq məsələləri sahəsində işləri həyata
keçirmişdir. 1975-ci ilin 28 aprel tarixində Azərbaycan xalqının
ümummilli lideri Heydər Əliyevin təşəbbüsü ilə Naxçıvanda orta
ixtisas musiqi məktəbi fəaliyyətə başlamışdır. Məktəbə 1992-ci
ildən texnikum statusu verilmişdir. Hazırda bu məktəb Naxçıvan
Musiqi Kolleci kimi fəaliyyət göstərir. Bu illər ərzində kolleci
2000-ə yaxın məzun bitirmişdir.
1970-ci ildə Naxçıvan teatrının dəvəti ilə Şıxəli Qurbanov
adına Azərbaycan Dövlət Musiqili Komediya Teatrında çalışan
xalq artistləri – Lütfəli Abdullayev, Hacıbaba Bağırov, Səyavuş
Aslan, Nəsibə Zeynalova və başqaları Naxçıvan teatrının kollek-
tivi ilə tamaşalar göstərirdilər. Teatr bu illərdə Azərbaycanın bir
çox rayonlarında uğurlu qastrol səfərlərində olmuşdur. Azərbay-
canın tanınmış bəstəkarlarının, dramaturqlarının, rejissorlarının
Naxçıvan teatrı ilə əlaqələri genişlənirdi. 1973-cü ildə Azərbay-
Naxçıvan Muxtar Respublikası – 90
can teatrının 100 illik yubileyi ölkəmizdə geniş qeyd olunmuş,
yubiley tədbirlərində fəal iştirak edən Naxçıvan teatrı Bakı şəhə-
rində ən yaxşı tamaşalarını göstərmişdir. Bu illərdə Naxçıvanda
Ə.Naxçıvaninin, M.S.Ordubadinin, Ə.Qəmküsarın, H.Cavidin
yubileyləri geniş qeyd olunmuş, Naxçıvan şəhərində M.S.Ordu-
badinin, C.Məmmədquluzadənin abidələri ucaldılmışdır.
1983-cü ildə muxtar respublikanın həyatında daha bir
mühüm mədəniyyət hadisəsi baş vermiş, Naxçıvan Dövlət
“Araz” Mahnı və Rəqs Ansamblının bazası əsasında Naxçıvan
Dövlət Filarmoniyası yaradılmışdır.
1982-ci ildə H.Cavidin cənazəsi Uzaq Sibirdən Naxçıvana
gətirilərək böyük xalq sevgisi ilə dəfn edildi və onun üzərində
əzəmətli məqbərəsinin ucaldılması qərara alındı. Bu fakt keçmiş
Sovetlər Birliyi məkanında repressiya olunmuş şəxsə dövlət
səviyyəsində göstərilmiş münasibətin yeganə cəsarətli nümu-
nəsidir. 1982-ci ilin 6 noyabr tarixində Naxçıvanda Cavid
Poeziya Teatrının açılışında ümummilli lider Heydər Əliyev də
iştirak etmiş və geniş nitq söyləmişdir.
1984-cü ildə Naxçıvan Muxtar Respublikasının 60 illiyi
ərəfəsində Naxçıvan Muxtar Respublika Mədəniyyət Sarayı
istifadəyə
verilmişdir.
Saray
2009-cu
ildə
isə
əsaslı
yenidənqurma və təmir işlərindən sonra istifadəyə verilmişdir.
Hazırda möhtəşəm saray Heydər Əliyev Sarayı adlanır.
1987-ci ildə Tbilisi şəhərində keçirilən Ümumittifaq teatr
festivalında Naxçıvan teatrının hazırladığı Sofoklun “Elektra”
tamaşası diplomla təltif edilir. Bu uğurlu tamaşa Moskva
televiziyasının
əməkdaşları
tərəfindən
lentə
alınır
və
Ümumittifaq televiziyası ilə nümayiş etdirilirdi.
Dostları ilə paylaş: |